Kolekcja Sztuki XX i XXI wieku

Opis dedykowany osobom ze spektrum autyzmu

Rzeźba Katarzyny Kobro znajduje się na pomalowanej na szaro podstawie. Katarzyna Kobro zrobiła rzeźbę z metalu, szkła i drewna. Artystka pomalowała metalową listwę na kolor jasnobrązowy. Metalowa listwa przypomina odwróconą gruszkę. Artystka pomalowała na żółto drewnianą kulkę. Żółta kulka jest zawieszona na cieniutkich drucikach. Katarzyna Kobro nazywała ją pestką. Pestka, nasiono znajduje się w środku owocu. Żółta kulka jest w środku rzeźby. Z dwóch stron rzeźby są pionowe szklane przezroczyste płytki. Jedna płytka jest prostokątna i ma brzegi zaznaczone na czarno. Druga płytka też przypomina prostokąt. Ale górna krawędź drugiej płytki jest skośna. Krawędź drugiej płytki wznosi się do góry. Na drugą szklaną płytkę naklejony jest czarny prostopadłościan. Wydaje się, że prostopadłościan unosi się w powietrzu. Jest to rzeźba abstrakcyjna. Nie przedstawia człowieka, konia ani kwiatka. Rzeźba jest geometryczna. Rzeźba może przypominać owoc z pestką w środku. Rzeźba ma wiele dziur. Przez przezroczyste płytki i dziury można zobaczyć co jest w środku rzeźby i za rzeźbą. Rzeźba łączy się z powietrzem, z przestrzenią.Aby poznać rzeźbę trzeba ją obejrzeć z każdego boku. Aby poznać rzeźbę trzeba na nią patrzeć od dołu do góry. Zanim Katarzyna Kobro zrobiła swoją rzeźbę dokładnie obliczyła długości wszystkich odcinków.

Autor skryptu: Małgorzata Wiktorko

Opis dedykowany osobom słabo słyszącym i niesłyszącym

Rzeźba abstrakcyjna (1) to jedyna zachowana z grupy znanych, trzech zbliżonych konstrukcji, datowanych hipotetycznie na rok 1924. Na drewnianej, jasnoszarej prostopadłościennej bazie osadzone są trzy pionowe elementy: metalowa forma ażurowa, pokryta jasnobrązową farbą, w kształcie zbliżonym do pudła gitary, złączona pośrodku zawieszoną na druciku żółtą kulą. Dwie szklane płytki o krawędziach podkreślonych czarnym konturem, z których jedna ma kształt regularnego prostokąta, a druga kształt prostokąta skośnie rozszerzonego ku górze i ścięta z przyklejonym od zewnątrz czarnym prostopadłościanem. Szklane płytki ograniczają z dwóch stron formę centralna, otwartą jednak częściowo na przestrzeń. Przezroczystość materiałów sprawia, że rzeźba jest bardziej przestrzenna. Jej elementy konstrukcyjne zostały oparte na matematycznych wyliczeniach. Żółta kula podkreśla centrum grawitacji całego układu. W rzeźbie dostrzec można widoczny związek pomiędzy twórczością Kobro a koncepcją wczesnych obrazów unistycznych Władysława Strzemińskiego. Rzeźby abstrakcyjne mogły być pokazane na wystawie Grupy Blok w Warszawie, w Rydze oraz na” I Wystawie Grupy Praesens” w Warszawie w 1926r. Rzeźba abstrakcyjna 1 prezentowana była na „I Salonie SAP” w Warszawie w 1927 roku, a w latach 30 w „Międzynarodowej Kolekcji Sztuki Nowoczesnej grupy „a.r.” w Muzeum Sztuki w Łodzi.

Katarzyna Kobro była jedną z inicjatorek Grupy „a.r.” Artystka uważała, że rzeźbę należy uwolnić od przymusu bycia bryłą. Według niej rzeźba stanowi równoprawny element przestrzeni, współistnieje z przestrzenią, która ją otacza i się z nią przenika. Każdy element kompozycji jest tak samo ważny.

Autor skryptu: Maja Pawlikowska

Jedyna zachowana, z grupy znanych nam trzech zbliżonych konstrukcji, datowanych hipotetycznie na rok 1924, opatrzona tytułem w ślad za Katalogiem nr 2. (Łódź 1932). Na drewnianej, jasnoszarej prostopadłościennej bazie (w przeciwieństwie do tradycyjnego cokołu, stanowiącej integralną część konstrukcji) osadzone są trzy pionowe elementy: forma ażurowa z metalu pokrytego jasnobrązową farbą, „w kształcie krzywej zbliżonej do lemniskaty Bernoulliego” (J. Zagrodzki), spięta pośrodku zawieszoną na druciku żółtą kulą;  dwie  płytki  szklane  o krawędziach  zaakcentowanych  czarnym konturem, z których jedna regularna prostokątna, druga skośnie  ku  górze  rozszerzona i ścięta  z przyklejonym  od  zewnątrz czarnym prostopadłościanem. Płytki szklane ograniczają z dwóch stron formę centralną, otwartą jednak częściowo na przestrzeń. Efekt  przestrzenności  podnosi  też  przezroczystość  tworzywa. J. Zagrodzki dostrzegł, iż elementy konstrukcyjne rzeźby „oparte są na szczególnego rodzaju postępie arytmetyczny
m: promień kuli jest zarówno pierwszym wyrazem, jak i różnicą postępu, modułem, z którego Kobro wyprowadziła wszystkie
 wymiary”, a usytuowanie poszczególnych form zostało matematycznie  wyliczone.  Zasada  konstrukcji  czytelna  jest przede
wszystkim  ze  ściśle  określonego  punktu  widzenia  – wyraźnie  akcentującego  centrum  grawitacji  całego  układu  –
kulę, której ruch ogranicza forma „lemniskaty”; kula usytuowana jest na osi wyznaczonej krawędzią szklanej płyty. W oparciu  o  ten  właśnie  szczególny  punkt  widzenia  U.  Grzechca, w  swej  analizie  budowy,  tej  i  pozostałych  dwóch Rzeźb  abstrakcyjnych,  dostrzega  głębokie  związki  pomiędzy  twórczością Kobro a koncepcją wczesnych obrazów unistycznych Strzemińskiego, z kolei J. Zagrodzki uważa za pozorne łączenie idealnie  wyważonych  realizacji  plastycznych  Kobro  z  głoszoną przez  Strzemińskiego  „jednoczesnością  zjawiska”  z  powodu potencjalnej  dynamiki  układu,  zawartej  w wewnętrznych  napięciach przeciwstawiających się sobie form. Rzeźby  abstrakcyjne mogły  być  pokazane  na  wystawie Grupy Blok w  Warszawie  i  co  bardziej  prawdopodobne,  w  Rydze w 1924 r. oraz na I Wystawie Grupy Praesens, Warszawa 1926. Niniejsza była też prezentowana na I Salonie SAP, Warszawa 1927, wśród zestawu mebli gabinetowych  Bohdana  Lacherta,  a w latach  30.  w Międzynarodowej Kolekcji Sztuki Nowoczesnej grupy „a.r.” w Muzeum w Łodzi.

(Zenobia Karnicka, cytat z katalogu: Katarzyna Kobro 1989-1951. W setną rocznicę urodzin, kat. wystawy, Muzeum Sztuki w Łodzi, Łódź 1998, s. 125 )