Alina Szapocznikow
Portret kobiety
Datowanie: | 1951/1952 |
Technika: | rzeźba |
Materiały: | gips |
Rozmiar: | wys. 46 cm, szer. 23,5 cm, głęb. 25 cm |
Sposób nabycia: | przekaz |
Data nabycia: | 01.03.1974 |
Numer inwentarzowy: | MS/SN/R/189 |
Opis dzieła
„Portret kobiety" to rzeźba wykonana z gipsu, ukazująca głowę młodej dziewczyny o łagodnych rysach twarzy i krótkich kręconych włosach. Jest to dość wczesna praca Aliny Szapocznikow, powstała krótko po jej powrocie do kraju, jeszcze przed realizacjami takimi jak „Trudny wiek" (1954) czy „Pierwsza miłość" (1954), które uznawane są przez historyków sztuki za faktyczny początek jej działalności artystycznej. Artystka po wojnie, w latach 1945–1946, odbywała praktyki w praskiej pracowni Otokara Velimskiego, a następnie studiowała w Wyższej Szkole Artystyczno-Przemysłowej w Pradze. W latach 1948-1950 uczęszczała do École Nationale Supérieure des Beaux-Arts w Paryżu. Do Polski wróciła w 1951 roku. „Portret kobiety" powstawał równolegle z inną pracą „Portretem Hanny Porębskiej" – żony Mieczysława Porębskiego, krytyka sztuki zaprzyjaźnionego z Ryszardem Stanisławskim, ówczesnym mężem artystki. Obie rzeźby są do siebie podobne. Rysy twarzy Porębskiej były początkowo bardziej wyostrzone, ale ostatecznie Szapocznikow wygładziła je podobnie, jak w omawianej pracy. Realizacje przypominają rzeźby artystki z okresu paryskiego, jednak w porównaniu do jej kolejnych dzieł wydają się ujmować temat dość klasycznie. Wpisują się w jeden z dominujących w europejskiej powojennej rzeźbie nurtów odwołujący się do dziedzictwa, odkrytego wówczas na nowo, Augusta Rodina – prekursora modernistycznego rzeźbiarstwa, z jego skupieniem na człowieku, sensualnością i emocjonalnością. Prace Szapocznikow wykonane we Francji są mocno realistyczne, okazały się też spójne z nurtem socrealizmu, z którym artystka zetknęła się po powrocie do Polski. Jej paryskie realizacje zostały docenione w kraju, a Szapocznikow początkowo nie odrzuciła obowiązującej estetyki realizmu socjalistycznego angażując się w realizację projektów na zlecenie władz. Jedną z takich prac jest „Pomnik Przyjaźni Polsko-Radzieckiej", w której indywidualny rys autorki ustąpił pod naporem socrealistycznych schematów. Dopiero Odwilż po śmierci Stalina i związana z nią liberalizacja oraz większa swoboda dla artystów otworzyły Szapocznikow na śmielsze poszukiwania formalne.
Dorota Stolarska-Kultys
Opis prosty
„Portret kobiety" to rzeźba wykonana z gipsu. Ukazuje głowę młodej dziewczyny o łagodnych rysach twarzy. Postać ma krótkie kręcone włosy. Jest to dość wczesna praca Aliny Szapocznikow. Artystka przedstawiła dziewczynę realistycznie. Dopiero później w jej dziełach nastąpiła zmiana.
Dorota Stolarska-KultysOpis dla osób ze spektrum autyzmu
Alina Szapocznikow jest rzeźbiarką. „Portret kobiety” to rzeźba wykonana z gipsu. Powstała prawdopodobnie około 1951 roku. Przedstawia głowę młodej dziewczyny. Dziewczyna ma krótkie, kręcone włosy. Jest to rzeźba realistyczna.
Małgorzata Wiktorko, konsultacja ekspercka: Aleksandra Oszczęda.
Audiodeskrypcja
Autorka: Alina Szapocznikow
Tytuł: „Portret kobiety”
Rok powstania: 1951-1952
Technika: rzeźba gipsowa
Wymiary: wysokość 46 cm, szerokość 23,5 cm, głębokość 25 cm
Praca Aliny Szapocznikow to rzeźba realistyczna: rzeźbiarski portret młodej dziewczyny.
Praca przedstawia głowę młodej kobiety z szyją do linii barków. Dziewczyna ma harmonijne, łagodne rysy, oddane gładką fakturą gipsu. Ma mocno zarysowane, wysoko unoszące się na zewnątrz łuki brwiowe. Ma migdałowate oczy o uniesionych zewnętrznych kącikach, wysokie kości policzkowe, lekko perkaty nos, pełne, stykające się usta i wydatną żuchwę, podaną nieco do przodu.
Włosy dziewczyny są krótkie, łagodnie kręcone. Układają się w naturalne fale nad dość niskim czołem i przysłaniają uszy.
Głowa jest nieznacznie przechylona w prawą stronę na proporcjonalnej szyi.
Portret jest wymodelowany na sześciennym postumencie z tego samego materiału.
Leszek Karczewski, Agnieszka Wojciechowska-Sej, konsultacja ekspercka: Magdalena Rutkowska.
Cyfrowe udostępnienie zasobów Muzeum Sztuki w Łodzi
Projekt pn. Cyfrowe udostępnienie zasobów Muzeum Sztuki w Łodzi współfinansowany jest w ramach Działania 2.3 Cyfrowa dostępność i użyteczność informacji sektora publicznego, poddziałanie 2.3.2 Cyfrowe udostępnienie zasobów kultury, oś priorytetowa II E-administracja i otwarty rząd Programu Operacyjnego Polska Cyfrowa.
Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Kwota dofinansowania: 679 359,96 PLN