Kolekcja Sztuki XX i XXI wieku

Opis dedykowany osobom ze spektrum autyzmu

Informacje o artyście:

• żył w latach 1882-1973;
• ukończył studia architektoniczne;
• tworzył biografie i rysunki;
• w latach 1900-1952 zrobił ok.120 rysunków linii.
  

Opis dzieła:

• Inspiracją dla artysty był grecki meander. Meander to linia pozaginana  wielokrotnie pod kątem prostym. Linia meandra nigdy się nie przecina. Linia wielokrotnie powtarza ten sam układ.
• Rysunek jest kręty i zawiły. Jest też symetryczny i harmonijny.
• Na rysunku jest jedna linia. Linia ma 1 mm grubości i zagina się pod kątem prostym. Nie przecina się. Rozpoczyna się w lewym rogu, a kończy w prawym rogu rysunku.
• Najlepiej przesuwać palcem po wykreślonej przez Szpakowskiego linii.
  

Ciekawostki:

Córka artysty wspominała, jak ojciec wyjaśniał jej swoje prace: Pokazując mi jakikolwiek rysunek zmuszał do patrzenia: „o tu – patrz – jest początek – śledź teraz linię. Tak, nie przerywaj” – gdy skołowana, zmęczona zwrotami, zagęszczeniami, znajdowałam ujście linii, triumfował: „widzisz, jakie to proste, a potrzeba 935 ruchów, by znaleźć sens”.

Ważne jest cierpliwie wędrować  tak, jak nas prowadzi linia.

Rysunki Wacława Szpakowskiego zainspirowały współczesnych kompozytorów:  Zygmunta Bargielskiego i Barbarę Konopkę. Utwory muzyczne mają określony czas ich wykonania. Można by też policzyć, jak dużo czasu zajmie nam prześledzenie linii w rysunku Szpakowskiego.

Autorka skryptu: Małgorzata Wiktorko

Nad „komponowaniem i przerysowywaniem na kalkę techniczną” rysunków serii A, B, C, D, E, i F Wacław Szpakowski, z wykształcenia inżynier-architekt, pracował w latach 1923‑1931. Jego córka wspominała po latach: „Linie rytmiczne, labirynty, meandry towarzyszyły mi przez całe dzieciństwo: kalki, tusze, szelest arkuszy. Był to czas wykreślania przez Ojca nieskończoności”. Szpakowskiego fascynowała doskonałość natury, przewyższającej według niego wszystko, co zostało stworzone ręką człowieka; on z kolei, na ile to możliwe winien odkrywać „prawidła geometrii przyrody”. Stąd pochodzi precyzyjna i przejrzysta struktura rysunków. Artysta równolegle pracował nad zagadnieniem trysekcji kąta, badał brzmienia uderzających o siebie kamieni, dźwięki wydawane przez drgania drutów telefonicznych zależne od warunków atmosferycznych, kształty chmur i dymów… Pragnął ująć ich właściwości w całościowy, logicznie spójny system oparty na rytmie i symetrii.

Maciej Cholewiński (Cytat za: Korespondencje. Sztuka nowoczesna i uniwersalizm, red. Jarosław Lubiak, Małgorzata Ludwisiak, Muzeum Sztuki w Łodzi, Łódź 2012, s. 866).