Kolekcja Sztuki XX i XXI wieku

„Trzy w szeregu" to praca, która powstała podczas zorganizowanej w 1981 roku w Łodzi międzynarodowej wystawy „Konstrukcja w procesie". Ken Unsworth był jednym z pięćdziesięciu czterech zaproszonych twórców. Idea wystawy nawiązywała do tradycji międzywojennej awangardy, postulującej włączenie sztuki w obszar codzienności. Dla organizujących ją łódzkich artystów celem była nie tylko prezentacja dzieł, ale także doświadczenie wspólnoty. W realizacji projektów pomagali robotnicy z łódzkich fabryk, a twórcy z całego świata mieli okazję uczestniczyć w robotniczych protestach. Na niespełna dwa miesiące przed wprowadzeniem stanu wojennego, wystawa stała się manifestacją solidarności z polskim społeczeństwem.

Konstrukcja Trzy w szeregu została zrealizowana w hali Kombinatu Budowlano-Remontowego Handlu i Usług „Budrem”. Praca składa się z trzech wykonanych z płyty pilśniowej i pomalowanych na czarno sześcianów zawieszonych między skrzyżowanymi metalowymi prętami. Cechuje ją minimalistyczna forma, za pośrednictwem której Unsworth porusza zagadnienia równowagi, nieważkości i grawitacji. Symetryczne rozmieszczenie brył wprowadza do kompozycji balans, który zostaje zachwiany przez dwa umieszczone po bokach „lewitujące” sześciany. Ukryte mocowanie i brak podparcia ich skrajnych boków to gra z siłami grawitacji, którą artysta prowadził w wielu pracach z tego okresu. Podobnie jak w powstałej rok wcześniej rzeźbie „Oddalenie" (1980, kolekcja Muzeum Sztuki w Łodzi), tak i w tym przypadku geometryczne formy sprawiają wrażenie nietrwałych i tymczasowych. W pracy zawarte jest napięcie związane z wyczekiwaniem. Unsworth pozostawia odbiorcę z poczuciem niepokoju. W charakterystyczny dla siebie sposób sygnalizuje jedynie pewne zagadnienia, odsyłając widza do jego własnych doświadczeń i wrażliwości.

Praca została nabyta do zbiorów Muzeum Sztuki w Łodzi bezpośrednio od artysty.

„Trzy w szeregu" to praca, która powstała podczas międzynarodowej wystawy „Konstrukcja w procesie". Wydarzenie miało miejsce w Łodzi w 1981 roku. Ken Unsworth był jednym z zaproszonych twórców. Rzeźba stanęła w hali jednej z łódzkich fabryk. Praca składa się z trzech czarnych sześcianów wykonanych z płyty pilśniowej. Kubiki wiszą między skrzyżowanymi metalowymi prętami. Forma rzeźby jest bardzo oszczędna. Artysta podejmuje w niej temat równowagi. Balans w kompozycji wynika z ułożenia brył. Sześciany umieszczone po bokach trochę go jednak zaburzają. Ich mocowanie jest celowo ukryte. Mamy wrażenie jakby unosiły się bez podparcia i miały zaraz odpaść.

Dorota Stolarska-Kultys

Informacje o artyście i jego twórczości:

Kenneth Lowell Unsworth to artysta australijski. Urodził się w 1931 roku na przedmieściach Melbourne, w Richmond. Jest jednym z najważniejszych współczesnych artystów Australii.

Kenneth Lowell Unsworth tworzy rzeźby i instalacje. Instalacja to dzieło sztuki, które jest podobne do rzeźby. Może składać się z kilku części, kilku przedmiotów.

Opis dzieła:

Praca „Trzy w szeregu” składa się z trzech sześcianów i ośmiu prętów. Wykonane z płyty pilśniowej sześciany pomalowane są na czarno. Sześciany zawieszone są pomiędzy skrzyżowanymi czarnymi prętami opartymi o podłogę.

Kenneth Lowell Unsworth w swoich pracach podejmuje problem zachowania równowagi zawieszanych części instalacji.

Małgorzata Wiktorko, Agnieszka Wojciechowska-Sej, konsultacja ekspercka: Aleksandra Oszczęda.

Autor: Kenneth Lowell Unsworth

Tytuł: „Trzy w szeregu”

Wymiary: kubiki o wymiarach 60 cm x 60 cm x 60 cm i druty wysokości 172 cm

Technika: instalacja z płyty pilśniowej  i metalowych drutów

Rok powstania: 1981

Rzeźba Kennetha Lowella Unswortha to trzy czarne sześciany umocowane w przestrzeni na układzie skrzyżowanych czarnych drutów. Druty parami są ustawione w dwa iksy stojące obok siebie. Odległość między drutami w parze to 60 centymetrów. Sześciany są zamocowane w stelażu w następującym porządku: przed pierwszym iksem, pomiędzy dwoma iksami i za drugim iksem. Sprawiają wrażenie brył unoszących się w powietrzu na jednym poziomie. Kubiki opierają się narożnikami o skrzyżowane druty – to jedyne punkty zetknięcia. 

Konstrukcja została zrealizowana w Łodzi w hali „Budremu” w ramach międzynarodowej wystawy „Konstrukcja w Procesie” w 1981 roku.  Unsworth za pomocą prostych, minimalistycznych form zrealizował abstrakcyjną rzeźbę. Jest ona jednocześnie laboratorium na temat przestrzeni, w której artysta umieszcza linie i bryły oraz układem niepokojącym widza, bo przeczącym grawitacji. Delikatny stelaż z drutów podtrzymuje w przestrzeni optycznie ciężkie czarne bryły. Doświadczenie eksplorowania praw grawitacji jest trwale obecne w twórczości Unswortha. Prowadzi swoistą grę z widzem poprzez ukrywanie konstrukcji podtrzymujących lub mocujących z jednoczesnym przykuwaniem uwagi czarnymi, wyrazistymi elementami w przestrzeni, które wbrew prawom fizyki lewitują ponad podłożem .

Agnieszka Wojciechowska-Sej, konsultacja ekspercka: Magdalena Rutkowska.

Projekt pn. Cyfrowe udostępnienie zasobów Muzeum Sztuki w Łodzi współfinansowany jest w ramach Działania 2.3 Cyfrowa dostępność i użyteczność informacji sektora publicznego, poddziałanie 2.3.2 Cyfrowe udostępnienie zasobów kultury, oś priorytetowa II E-administracja i otwarty rząd Programu Operacyjnego Polska Cyfrowa.

Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Kwota dofinansowania: 679 359,96 PLN