Jerzy Janisch
Bez tytułu (Getto)
Datowanie: | po 1945 r. |
Technika: | malarstwo |
Materiały: | gwasz |
Rozmiar: | wys. 78,5 cm, szer. 117,2 cm |
Sposób nabycia: | zakup (dotacja MKiDN) |
Data nabycia: | 29.11.2018 |
Numer inwentarzowy: | MS/SN/RYS/2226 |
Opis dzieła
Obraz jest jedną z większych zachowanych kompozycji malarskich Jerzego Janischa. Przedstawia trzy postaci w rytmicznym biegu; może być to scena zbiorowej egzekucji. Artysta okres II wojny światowej spędził we Lwowie i Krakowie. Kompozycja jest próbą przezwyciężenia wojennej traumy.
Praca Getto jest jedną z większych zachowanych kompozycji malarskich Jerzego Janischa. Grafitowe tło jest w niej sceną dramatu trzech jednakowej wielkości postaci ludzkich, zwróconych ku prawej krawędzi obrazu. Rytm i pozy postaci sugerują, że uciekają one od wiążącego im kończyny promieniami świetlistego krążka, który widnieje przy lewej krawędzi. Sylwetki ludzi nasuwają skojarzenia anatomiczne – ukazują przekroje układu oddechowego, z dominującym w nich wizerunkiem płuc o kształcie motyla z rozłożonymi skrzydłami. Kompozycja ma wymiar katastroficzny – można ją odczytywać jako scenę egzekucji.
Praca jest jednym z ważniejszych osiągnięć artystycznych Janischa. Czytelne są w niej cechy jego dojrzałego stylu malarskiego: emblematyczność kształtów, zastosowanie techniki dywizjonizmu. W kompozycji tej artysta posłużył się obrazowością bliską kulturze popularnej dla ukazania sceny zagrożenia i eksterminacji.
Paweł Polit
Dzieła zakupione z programu Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego "Narodowe kolekcje sztuki współczesnej" 2018
Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury.
Atlas nowoczesności. Ćwiczenia (II EDYCJA) [2021-10-01-2026-10-01]