Alina Szapocznikow

Goldfinger

Udostępnij:
Datowanie: 1965
Technika: asamblaż
Materiały: cement, patyna, metal
Rozmiar:wys. 183 cm, szer. 76 cm, głęb. 57 cm
Numer inwentarzowy: MS/SN/R/242

Opis dzieła

Artystka łączy odlew kobiecych ud z wahaczem – częścią układu zawieszenia samochodu. Ciało zespala się z maszyną, nabiera cech fetyszu. Szapocznikow odnosi się do uprzedmiotowienia ciała w epoce konsumeryzmu. Tytuł zapożyczyła z filmu sensacyjnego z cyklu „007”. Agent James Bond uwodzi w nim wspólniczkę złoczyńcy, która zostaje za to ukarana: dusi się, pokryta złotą farbą. W pracy Szapocznikow także można zobaczyć przemoc, której poddawane jest ludzkie ciało.

„Widziałem Goldfingera, jest znakomity” – pisał z Paryża Piotr Stanisławski, syn Szapocznikow, do swojego ojca Ryszarda o kolejnym filmie z cyklu o Jamesie Bondzie. Ta głośna w połowie lat 60. XX wieku produkcja – lub jej obecna w przestrzeni publicznej Paryża kampania reklamowa – stanowiły prawdopodobnie impuls dla artystki do wykonania tej rzeźby. Plakat towarzyszący filmowi przedstawiał leżącą na brzuchu, z rozchylonymi nogami dziewczynę, której ciało pokryto złotym kolorem. Artystka łączy w tej pracy wszechobecne w jej twórczości organiczne kształty z kawałkiem resoru samochodu ciężarowego. Ukazane przy pomocy cementu rozwarte nogi kobiety w zestawieniu z rodzajem mechanicznego tułowia sprawiają wrażenie bezbronnych. Praca obrazuje zespolenie maszyny z ciałem, przy czym ta pierwsza odgrywa zdecydowanie nadrzędną rolę, wydaje się wręcz opresyjna.

Wykorzystanie industrialnych odpadów wskazuje na ewolucję artystki w kierunku nowego realizmu. Nurt ten zdefiniował Pierre Restany, francuski krytyk i teoretyk ruchu, będący również znajomym artystki. Nie bez znaczenia jest także intensywny złoty kolor pracy. Sprawia on, że rzeźbę można traktować jako rodzaj fetyszu. Ukazuje ambiwalentne podejście konsumpcyjnego społeczeństwa do przedmiotów, które przez pewien czas są wynoszone na piedestał, by następnie przeistoczyć się w odpadki. Rzeźba odniosła sukces na Salonie Majowym w paryskim Muzeum Sztuki Nowoczesnej w 1965 roku.

 

Maria Franecka

Alina Szapocznikow
Alina Szapocznikow

  W 1963 roku artystka zamieszkała w Paryżu. Zaowocowało to użyciem nowych, niedostępnych w Polsce tworzyw sztucznych, z których powstały najważniejsze i najbardziej znane cykle jej prac: odlewy fragmentów własnego ciała (Usta, Brzuchy, Piersi) i ciała syna (Zielnik). Chora na raka, ukazała swoje doświadczenie śmiertelnej choroby i spowodowanego nią cierpienia w dramatycznych w wyrazie Nowotworach. Osobista perspektywa ujmowania cielesności łączy jej twórczość z przekształcającymi kobiece doświadczenie w materiał dla sztuki poszukiwaniami innych artystek, jak Anette Messager, Ewa Partum czy Natalia LL.   Anna Saciuk-Gąsowska...

Inne dzieła tego artysty / artystki
Dzieła w tej samej kolekcji
Zobacz także
Powiązane obiekty