Kolekcja Sztuki XX i XXI wieku

Praca „Pejzaż" składa się z siedmiu plansz, powstających przez przyklejenie fotografi barwnych  do rozciągniętego na blejtramie surowego płótna. Na pierwszej z nich Janusz Bąkowski umieścił cztery odbitki przedstawiające to samo ujęcie fragmentu łąki z drzewami. Stanowi ona punkt wyjściowy do dalszych przekształceń, widocznych na kolejnych planszach. Każda kolejna kompozycja powstała bowiem w wyniku podziału poszczególnych fotografii na cztery części i ułożeniu w kwadrat czterech powtarzających się motywów. Za sprawą tego rodzaju multiplikacji kolejne kompozycje stają się coraz bardziej odrealnione, do tego stopnia, że na ostatniej siódmej planszy artysta osiąga efekt niemalże abstrakcyjnej skubizowanej mozaiki. W sposób charakterystyczny dla siebie, Bąkowski sięga w tej pracy po pojedynczą fotografię, której nie traktuje jak skończonego dzieła, ale jako materiał służący mu do dalszych transformacji i manipulacji. W ich wyniku powstają zupełnie nowe obrazy. Działanie artysty ma charakter analityczny. Odwołuje się on do założeń matematycznych, w oparciu o które tworzy zasadę podziału i ponownego montażu zdjęć. W jego pracach nie ma przypadku, a każdy krok jest dokładnie i rygorystycznie zaplanowany - choć Bąkowski nie jest w stanie przewidzieć, czy efekt ostateczny okaże się satysfakcjonujący plastycznie. Pomysł rodzi się i rozwija we wyobraźni artysty, ale jedynym sposobem by przekonać się o tym czy działa, jest zderzenie myśli z materią. Jego praktyka jest wiec oparta o metodę prób i błędów. Strategia artysty jest niezwykle czasochłonna i wymaga precyzji oraz skupienia. Jego kompozycjami rządzą surowe opracowane przez niego ramy metodologiczne, a każdy element ma w nich konkretne przypisane miejsce. Praca nad projektem: jego przygotowanie i opracowanie pierwszych przekształceń, zajmowało artyście niekiedy rok lub nawet dłużej.

Dorota Stolarska-Kultys

Praca „Pejzaż" składa się z siedmiu plansz z fotografiami barwnymi. Zostały one przyklejone na surowe płótno. Na pierwszej z nich Janusz Bąkowski umieścił cztery odbitki. Przedstawiają to samo ujęcie pejzażu. Jest to punkt wyjścia dla podziałów widocznych na kolejnych planszach. Każda następna kompozycja powstała w wyniku dzielenia poszczególnych fotografii na cztery części. Artysta układa je w kwadrat. Bąkowski działa tu w oparciu o jedną fotografię. To rzecz charakterystyczna dla wielu jego prac. Przekształca on obrazy zgodnie z matematycznym schematem, który sobie tworzy.

Dorota Stolarska-Kultys

Pejzaż można namalować farbami, narysować ołówkiem albo sfotografować. Janusz Bąkowski jest fotografem i pejzaż sfotografował. Praca składa się z siedmiu kolorowych fotografii. Na każdej z nich sfotografował grupę drzew, rosnących obok siebie. Fotografie są jak układanki. Każda składa się z małych elementów. Każdy element jest fotografią. Zebrane razem dają obraz drzew, pejzażu. Pierwsza fotografia wykonana jest z 4 elementów.  Druga fotografia składa się z 12 elementów. Trzecie zdjęcie ma 64 elementy. Ostatnia z kilkuset elementów - małych fotografii.

Maciej Cholewiński, konsultacja ekspercka: Aleksandra Oszczęda.

Autor: Janusz Bąkowski

Tytuł: „Pejzaż”

Wymiary: każda część wysokość 51 cm, szerokość 51 cm

Technika: fotografia barwna na płótnie; kolaż

Rok powstania: 1978

Praca Janusza Bąkowskiego „Pejzaż” składa się z siedmiu kwadratowych plansz z fotografiami barwnymi przyklejonymi na rozciągnięte na blejtramie surowe płótno. Z biegiem czasu barwne fotografie straciły chłodne odcienie błękitów i zieleni, ciążąc ku ugrom, beżom i rdzawym czerwieniom.

Na pierwszej pracy Janusz Bąkowski przykleił symetrycznie cztery kwadratowe jednakowe odbitki. Przedstawiają one pnie trzech drzew z plątaniną cienkich gałązek pozbawionych liści. Górna krawędź  ucina czubki drzew i ich zapewne rozłożyste korony. Drzewa wyrastają z bujnej, porośniętej trawami łąki. Kolor traw zredukował się do żółcieni i beżu. Drzewa rosną w jednym rzędzie, obok siebie. Tłem jest bezchmurne niebo, oryginalnie zapewne niebieskie - obecnie w kolorze różowym.

To czterokrotnie powtórzone zdjęcie stanowi punkt wyjściowy do dalszych przekształceń. Każda kolejna kompozycja powstała bowiem w wyniku dzielenia poszczególnych fotografii na cztery części i ułożeniu w kwadrat czterech powtarzających się motywów. Na drugiej planszy każde z czterech zdjęć zostało przecięte na czworo. Artysta przykleił ćwiartki zdjęć wedle założonego porządku. Górne lewe ćwiartki zdjęć przykleił w kwadracie w lewym górnym rogu planszy. Prawe górne – w prawym górnym narożniku planszy … i tak dalej. W ten sposób ze zdefragmentowanych pejzaży Bąkowski stworzył odrealnione kompozycje. W dolnych rzędach dominują trawy i masywne pnie, w górnych – splątane gałązki i niebo.

W kolejnych planszach artysta postępuje dalej według tej reguły. Kwadrat zastany na poprzedniej planszy rozcina na czworo na potrzeby kolejnej kompozycji i porządkuje według tej samej zasady. Przechodząc drogę przez siedem plansz artysta na ostatniej osiąga efekt niemalże abstrakcyjnej skubizowanej mozaiki, która jednak odtwarza pierwotny sfotografowany pejzaż z trzema pniami drzew pośród łąki.

W pracy, w sposób charakterystyczny dla siebie, Bąkowski sięga po pojedynczą fotografię, której nie traktuje jak skończonego dzieła, ale jako materiał służący mu do dalszych transformacji i manipulacji.

Agnieszka Wojciechowska–Sej, konsultacja ekspercka: Magdalena Rutkowska

Projekt pn. Cyfrowe udostępnienie zasobów Muzeum Sztuki w Łodzi współfinansowany jest w ramach Działania 2.3 Cyfrowa dostępność i użyteczność informacji sektora publicznego, poddziałanie 2.3.2 Cyfrowe udostępnienie zasobów kultury, oś priorytetowa II E-administracja i otwarty rząd Programu Operacyjnego Polska Cyfrowa.

Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Kwota dofinansowania: 679 359,96 PLN