Libuše Jarcovjáková
Nocna zmiana
| Datowanie: | 1972-1974 |
| Technika: | fotografia żelatynowo-srebrowa |
| Materiały: | papier fotograficzny |
| Sposób nabycia: | zakup (dotacja MKiDN) |
| Data nabycia: | 22.08.2025 |
| Numer inwentarzowy: | MS/SN/F/3242/1-7 |
Opis dzieła
Libuše Jarcovjáková jest czeską fotografką tworzącą od lat 70. XX wieku. Jej cykle fotograficzne skupiały się na zapisie realiów życia w Czechosłowacji w latach 70. i 80. XX wieku. Portretowała w nich głównie wykluczone grupy społeczne. Jej prace stanowią artystyczny ewenement na mapie państw byłego Bloku Wschodniego, będąc zapisem obecności społeczności wymazanych z oficjalnej narracji i obdartych z widzialności. Praktyka artystki staje się wizualnym zapisem sprzeciwu oraz sposobów przetrwania w totalitarnym systemie. Twórczość Jarcovjákovej stanowi świadectwo codzienności kontrkulturowych kręgów oraz mniejszości LGBTQ+, czego przykładem jest najbardziej znany cykl prac artystki pod tytułem T-Club, będący dokumentacją społeczności zebranej wokół tytułowego lesbijsko-gejowskiego baru. Prace z cyklu fotograficznego zatytułowanego Nocna zmiana (Night Shift), powstały w pierwszej połowie lat 70. XX wieku w okresie nauki artystki w Wyższej Szkole Technicznej i Szkole Policealnej Grafiki w Pradze. Zdjęcia przedstawiają robotników uwiecznionych w trakcie nocnych zmian lub w przerwie od pracy w drukarni Svoboda. Widzimy na nich kobiety i mężczyzn w różnym wieku, którzy odpoczywają – piją kawę, jedzą kanapki, palą papierosy lub zostają przyłapani na drzemce. W swoim cyklu Jarcovjáková tworzy alternatywny wizerunek robotnicy i robotnika, wytwarzając krytyczną wobec oficjalnej reprezentacji przodownika pracy. Oprócz dokumentowania realiów życia w Bloku Wschodnim, fotografie artystki wykazują wysoką jakość artystyczną, nasuwając skojarzenia z klasykami powojennej fotografii portretowej z drugiej strony żelaznej kurtyny, takimi jak Diane Arbus, Peter Hujar czy David Wojnarowicz.
Franciszek Smoręda
Rozwój kolekcji Muzeum Sztuki w Łodzi 2025
Rozwój kolekcji Muzeum Sztuki w Łodzi. Dzieła zakupione z programu rządowego „Kolekcje sztuki współczesnej".
Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury - państwowego funduszu celowego.
