Kolekcja Sztuki XX i XXI wieku

Dwa rysunki, pochodzące z większej serii prac ukazujących ciała pokryte tatuażami, zostały wykonane ołówkiem i tuszem na kartonie. Oba przedstawiają fragment korpusu mężczyzny ukazany od tyłu. W pracy „Tatuaż seria IV, nr 1" na prawym barku i pośladku zaznaczone zostały ukośne linie przypominające żłobienia kolumny. Z głowy o widocznym po prawej zarysie ucha poprowadzona została pozioma linia, która po lewej stronie przechodzi w wolutę charakterystyczną dla kapitelu jońskiego. W prawym dolnym rogu widoczny jest odcisk lewej dłoni, a tuż pod nią napis „Ten, który jest znaczący – znakiem”. W drugim rysunku „Tatuaż seria IV, nr 3" korpus wypełniony został fioletowym tuszem, a wzdłuż domniemanej linii kręgosłupa narysowana została kolumna jońska. Wewnątrz wyznaczającego ją obrysu papier został natłuszczony woskiem. W prawym dolnym rogu, w prostokącie zamkniętym od góry łukiem, znajduje się niewielka sylwetka mężczyzny. Pod tym rysunkiem umieszczony został napis: „Ten, który jest w – i pomiędzy”.

Motyw tatuażu pojawił się w sztuce Zbigniewa Warpechowskiego na końcu lat sześćdziesiątych, a prace podejmujące ten wątek to nie tylko rysunki, ale także obrazy, asamblaże i rzeźby. Dla artysty, jednego z pierwszych w Polsce performerów, ciało stanowi szczególnie ważne narzędzie. Poddawał je on różnego rodzaju praktykom, niejednokrotnie opartym o radykalnie agresywne i przemocowe gesty, sprawdzając jego limity i wytrzymałość na ból. Tatuaż również może być rozpatrywany w tych kategoriach, tym bardziej, że w wielu realizacjach artysty nie tylko zdobi ciało, ale też dość silnie w nie ingeruje czy wręcz, jak w pracy „Tatuaż seria IV, nr 1", dekonstruuje. Znaki na ciele działają jak stygmaty, w taki sposób można je odbierać zwłaszcza w kontekście czasów, w których powstawały rysunki. Były one wówczas łączone z ludźmi funkcjonującymi poza systemem, nie poddającymi się społecznym normom. Czy to właśnie do tych standardów, którym należy się podporządkować, nawiązują „wytatuowane” na ciałach anonimowych postaci kolumny – filary cywilizacji? Zastępując kręgosłup w rysunku „Tatuaż seria IV, nr 3" lub dekonstruując ciało w pracy „Tatuaż seria IV, nr 1" wydają się więzić, łamać lub wymuszać na człowieku określone postawy.

Dwa rysunki pochodzą z większej serii prac. Zostały wykonane ołówkiem i tuszem na kartonie. Ukazują ciała pokryte tatuażami. W obu pracach sylwetka została pokazana od tyłu. Tatuaże przedstawiają motyw greckiej kolumny. W swojej artystycznej praktyce Zbigniew Warpechowski posługuje się ciałem. Często poddaje je przemocy. Sprawia sobie ból. Motyw tatuażu pojawia się w jego rysunkach, obrazach i rzeźbach. To również forma, która związana jest z ciałem.

Dorota Stolarska-Kultys

Informacje o artyście:

Zbigniew Warpechowski to malarz, poeta, teoretyk sztuki. Artysta wykonywał performens. Performens to wystąpienie przed publicznością. Jest działaniem artysty, które może być spontaniczne. Dziełem sztuki jest działanie.

Dla performera bardzo ważne jest ludzkie ciało. Ludzkie ciało jest narzędziem i tematem wystąpień. W swoich wystąpieniach Warpechowski poddawał ciało różnego rodzaju zabiegom. Bardzo często sprawdzał wytrzymałość ciała. Często były to zabiegi agresywne.

Opis dzieła:

Warpechowski wykonał rysunki pokazujące przekształcone ciała z tatuażami. „Tatuaże” z serii IV – nr 1 oraz nr 3 przedstawiają fragment męskiego ciała – korpus.  W nr 1 korpus ukazany został od tyłu. Artysta narysował korpus ołówkiem. Jest to rysunek uproszczony. Artysta na prawym barku i pośladku narysował linie. Linie przypominają żłobienia kolumny. W miejscu głowy narysował kapitel joński - zakończenie kolumny przypominające baranie rogi.

W rysunku „Tatuaż seria IV, nr 3” korpus namalowany został fioletowym tuszem. Artysta wzdłuż linii kręgosłupa narysował kolumnę. Jej trzon ozdobiony jest pionowymi żłobieniami. Kapitel przypomina baranie rogi.

Katarzyna Kończal, konsultacja ekspercka: Aleksandra Oszczęda.

Autor: Zbigniew Warpechowski
Tytuł: „Tatuaż - seria IV, Nr 1”; „Tatuaż - seria IV, Nr 3”
Rok powstania: 1985
Tworzywo: „Tatuaż - seria IV, Nr 1” - karton, ołówek, atrament, tusz;
„Tatuaż - seria IV, Nr 3” - karton, ołówek,  tusz, wosk        
Wymiary: „Tatuaż - seria IV, Nr 1” - wysokość 99,5 cm, szerokość 69,5 cm; „Tatuaż - seria IV, Nr 3” - wysokość 100,5 cm, szerokość 70,5 cm
Ze zbiorów Muzeum Sztuki w Łodzi
 

Zbigniew Warpechowski to malarz, poeta, teoretyk sztuki. Prekursor sztuki performance w Polsce, ale także na arenie międzynarodowej. Ludzkie ciało stanowi dla niego szczególnie ważne narzędzie i temat prac. W działaniach performatywnych poddawał je  różnego rodzaju praktykom, w tym gestom agresywnym sprawdzającym jego wytrzymałość. W tym kontekście oczywiste zdaje się więc zainteresowanie tatuażem. Motyw ten pojawił się w sztuce Zbigniewa Warpechowskiego na końcu lat sześćdziesiątych - w rysunku, ale także obrazach, asamblażach  i rzeźbach.

„Tatuaże” z serii IV – nr 1 oraz nr 3 przedstawiają fragment męskiego korpusu.  W nr 1 korpus ukazany został od tyłu. Narysowany jest ołówkiem w sposób uproszczony. Są to plecy, pośladki, ręce do wysokości łokci. Na prawym barku i pośladku zaznaczone zostały niebieskie linie przypominające żłobienia kolumny. W miejscu głowy połowa jońskiego kapitelu przypominająca barani róg. Po jej prawej stronie zarys ucha. W prawym dolnym rogu widoczny jest odcisk lewej dłoni, a tuż pod nim napis „Ten, który jest znaczący – znakiem”. Poniżej sygnatura artysty: „Zbigniew Warpechowski (1864) 1985”.  W lewym dolnym rogu: „Tatuaż, ser IV, Nr 1 ".

W rysunku „Tatuaż seria IV, nr 3” korpus namalowany został fioletowym tuszem. W miejscu szyi, u dołu a także na wysokości ramion kontur jest postrzępiony. Wzdłuż domniemanej linii kręgosłupa narysowana została kolumna jońska. Jej trzon ozdobiony jest pionowymi żłobieniami, a głowica przypomina wspomniane już baranie rogi. W prawym dolnym rogu, w prostokącie zamkniętym od góry łukiem, znajduje się niewielka sylwetka mężczyzny.
Od pasa w dół na tle czarnym, od pasa w górę  na białym. Pod rysunkiem umieszczony został napis: „Ten, który jest w – i pomiędzy”. Poniżej sygnatura: „Zbigiew Warpechowski (1964) 1985". W lewym dolnym rogu : „Tatuaż - seria. IV, Nr 3".

Katarzyna Kończal, konsultacja ekspercka: Magdalena Rutkowska.

Projekt pn. Cyfrowe udostępnienie zasobów Muzeum Sztuki w Łodzi współfinansowany jest w ramach Działania 2.3 Cyfrowa dostępność i użyteczność informacji sektora publicznego, poddziałanie 2.3.2 Cyfrowe udostępnienie zasobów kultury, oś priorytetowa II E-administracja i otwarty rząd Programu Operacyjnego Polska Cyfrowa.

Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Kwota dofinansowania: 679 359,96 PLN