Kolekcja Sztuki XX i XXI wieku

„Okrągłe kolumny a/b" to instalacja składająca się z dwóch części – czarnych okrągłych kolumn oraz siedmiu rysunków. Kolumny zostały wykonane z drewnianych dysków ułożonych jeden na drugim. Przez całą ich wysokość biegną linie z drutu bakelitowego w kolorze niebieskim i oranżowym. Kolumna „a” to prosta walcowata forma, kolumna „b” ma wykrój falisty, a przebieg barwnych linii z drutu oparty jest o sinusoidalny wykres rdzenia konstrukcyjnego każdej z nich. Może on być prosty lub krzywoliniowy. Obie kolumny osadzone są na szerszych białych cokołach ustawionych na ośmiobocznych postumentach w tym samym kolorze. Towarzyszące rzeźbom rysunki, wykonane na brązowej kalce, przedstawiają w porządku dwuwymiarowym przekształcenia i odwzorowania trójwymiarowego porządku kolumn. Nie są one jednak obowiązkowym elementem instalacji, rzeźby mogą być prezentowane także samodzielnie.

W swoich realizacjach Michael Kidner podejmuje artystyczną próbę przeniknięcia fizycznej natury widzenia i poprzez eksperymenty w tym obszarze bada sposoby postrzegania. Artysta dąży do zwizualizowania reguł rządzących ukrytym porządkiem tego, co widzialne. W swoich dociekaniach odwołuje się m.in. do relacji pomiędzy barwami i widzeniem czy transformacją form, a także sposobami ich doświadczania. Jego prace cechuje skrajny empiryzm i sensualizm. Motyw kolumn opartych o krzywolinijny, sinusoidalny wykres ich rdzenia konstrukcyjnego to rozwiniecie zainteresowania artysty tematem fal. Wątek ten został przez niego podjęty w realizacjach malarskich w drugiej połowie lat 60. Wykorzystując układy kolorów jako formy, artysta odtwarzał fale w różny sposób. Działania te doprowadziły go do eksperymentów z rzeźbą i powstania w 1969 roku pierwszych obiektów przestrzennych przedstawiających formy falowe. Przejście od dwuwymiarowości do trójwymiarowości otwierało nowe możliwości percepcyjne. Jak deklarował Kidner, kolumny również biorą swój kształt z dwóch odrębnych długości fal, ale w przeciwieństwie do obrazów umożliwiają poruszanie się między nimi. Odwzorowanie fali w trzech wymiarach umożliwia oglądanie kolumny pod różnymi kątami i jednoczesne obserwowanie tego, co wydarza się po dwóch jej stronach. Otwiera to nowe możliwości badania relacji zachodzących między falami, stanowiąc jednocześnie punkt wyjścia dla zawartych także w pracy „Okrągłe kolumny a/b" systemowych dociekań dotyczących przekształceń i odwzorowań porządku trójwymiarowego w dwuwymiarowym.

Praca „Okrągłe kolumny a/b" składa się z dwóch rzeźb i siedmiu rysunków. Rzeźby mają kształt kolumn. Zostały wykonane z drewnianych dysków. Dyski są ułożone jeden na drugim. Przez całą wysokość rzeźb biegną linie w kolorach niebieskim i oranżowym. Kolumna „a” ma formę walca. Kolumna „b” ma kształt bliski fali. Obie kolumny stoją na szerszych białych cokołach. Są one ustawione na postumentach w tym samym kolorze. Rysunki zostały wykonane na brązowej kalce. Przedstawiają kolumny w różnych wariantach. Nie są obowiązkowym elementem instalacji. Rzeźby mogą być prezentowane także samodzielnie.

W swoich pracach artysta badał naturę widzenia. Starał się pokazać to, co jest ukryte pod powierzchnią rzeczy. Motywem fal zainteresował się w latach 60. Początkowo analizował je w pracach malarskich. Dostrzegł, że obiekt przestrzenny daje jednak więcej możliwości. Możemy go oglądać z każdej ze stron i wchodzić z nim w relacje.

Dorota Stolarska-Kultys

Informacje o artyście:

Michael James Kidner studiował historię, antropologię i architekturę krajobrazu. Interesował się naukami ścisłymi. Jako jeden z pierwszych artystów używał  w swojej pracy komputera. Michael Kidner zajmował się sztuką optyczną i systemową. Sztuka optyczna to inaczej op-art. Op-art to sztuka abstrakcyjna, nie przedstawia konkretnych przedmiotów. Artyści zajmujący się sztuką op-art wywołują u nas złudzenie optyczne. Mamy wrażenie, że elementy prac falują, migoczą, pulsują. Możemy mieć wrażenie, że to co na obrazie jest trójwymiarowe. Jak artyści to robią? Zestawiają ze sobą w odpowiedni sposób figury i kolory.

Sztuka systemowa opierała się na wykorzystaniu innych dziedzin nauki.

Kidner interesował się naturą widzenia.  Badał, w jaki sposób postrzegamy, jak kolor wpływa na to, co widzimy. Badał, jak powiązanie koloru i kształtu wpływa na to, co widzimy. Kidner interesował się motywem fal.

Opis dzieła:

„Okrągłe kolumny a/b” to instalacja składająca się z dwóch części. Pierwsza część to czarne, okrągłe kolumny. Druga część do siedem rysunków. Kidner zrobił kolumny z drewnianych krążków. Ułożył krążki jeden na drugim. Kolumna „a” ma kształt walca. Kolumna „b” ma kształt spirali. Kidner na brzegi krążków nałożył niebieski i pomarańczowy drut. 

Rysunki  wykonane są na brązowej kalce. Każdy rysunek przedstawia czarną falistą kolumnę. Artysta na każdej kolumnie namalował białą linię, która powtarza kształt kolumny.

Rysunki i kolumny mogą być prezentowane razem. Kolumny mogą być prezentowane samodzielnie.

Katarzyna Kończal, konsultacja ekspercka: Aleksandra Oszczęda.

Autor: Michael Kidner
Tytuł: „Okrągłe kolumny a/b”
Rok powstania: 1984
Tworzywo: drewno, kalka techniczna, tusz, bakelit (drut bakelitowy)      
Wymiary: 2 kolumny - wysokość 74 cm, średnica 18 cm ; 7 rysunków - wysokość 346 cm, szerokość 84 cm
Ze zbiorów Muzeum Sztuki w Łodzi

Praca Kidnera – artysty, którego zajmowała m.in. fizjologia percepcji, nauka o kolorach, matematyka, fizyka, teoria chaosu czy kosmologia – składa się z dwóch kolumn oraz siedmiu rysunków na kalce. Kolumny zbudowane są z ułożonych jeden na drugim drewnianych pierścieni. Na ich brzegach fragmenty niebieskiego i pomarańczowego drutu. Układają się w pionowe -  faliste lub proste linie biegnące przez wysokość kolumn – odpowiednio niebieskie i pomarańczowe. Gdzieniegdzie ciągłość poszczególnych linii jest przerwana. Następuje przesunięcie względem siebie poszczególnych fragmentów. Linie raz zbliżają się do siebie, raz oddalają. Jedna kolumna ma formę spiralną, druga jest prosta. Obie kolumny stoją na szerszych jasnych cokołach o przekroju koła. Cokoły stoją na wielokątnych postumentach.

Elementem pracy są rysunki. Każdy wykonany jest na jasnobrązowej kalce. Na każdym niemal całą wysokość zajmuje czarna falista kolumna. Na każdej namalowano białą linię. Linie składają się z kwadratów, które stykają się albo bokami albo wierzchołkami. Biegnie od prawego dolnego narożnika, do górnego lewego powtarzając kształt kolumny.

Katarzyna Kończal, konsultacja ekspercka: Magdalena Rutkowska.

Projekt pn. Cyfrowe udostępnienie zasobów Muzeum Sztuki w Łodzi współfinansowany jest w ramach Działania 2.3 Cyfrowa dostępność i użyteczność informacji sektora publicznego, poddziałanie 2.3.2 Cyfrowe udostępnienie zasobów kultury, oś priorytetowa II E-administracja i otwarty rząd Programu Operacyjnego Polska Cyfrowa.

Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Kwota dofinansowania: 679 359,96 PLN