Kolekcja Sztuki XX i XXI wieku

„Dokumentacja fotograficzna realizacji wideo, akcji fotograficznych i wypowiedzi artysty" to fotografie i wydruki naklejone na czarną planszę wykonaną ze sklejki. Dokumentacja była prezentowana między innymi podczas „Wystawy sztuki polskiej" odbywającej się w 1977 roku w Kolonii. Prawą stronę planszy zajmują zdjęcia stanowiące zapis realizacji z serii „Fotografia mechaniczna". Osiem z nich, umieszczonych najwyżej, ukazuje rezultat zrzucenia z 15-metrowej wieży wyciętych z kartonu cyfr na betonowy plac. Upadając, wyznaczyły one losowo osiem płaszczyzn do sfotografowania. Miejsca zostały „wybrane” mechanicznie przez upadające cyfry, tym samym z fotografii zostały wyrugowane emocje i jakakolwiek autorska motywacja. Obok zdjęć umieszczony został wizerunek wieży wraz z opisem akcji. Sześć innych fotografii, znajdujących się nieco niżej, ukazuje betonowe słupki wyznaczające miejsce ustawienia kamery rejestrującej obojętną przestrzeń podwórka. Obok – zdjęcie, na którym widać wszystkie słupki opatrzone krótkim opisem projektu. Na samym dole znalazła się „Ośmiopunktowa analiza widoków fotograficznych" –  rysunek okręgu zamykającego wybraną przez autora przestrzeń o promieniu 3,5 metra z wyznaczonymi ośmioma punktami widokowymi oznaczonymi literami od A do H oraz osiem fotografii. Rozpoczynając od punktu E (odwrotnie do ruchu wskazówek zegara), artysta przechodził z kamerą do następnego punktu, co powodowało zmianę widoków sytuacji punktu „0” znajdującego się w środku koła.

Po lewej stronie planszy, na górze, umieszczone zostały trzy fotografie z pracy „Przestrzeń pola fotograficznego" wraz z rysunkiem i opisem. Ukazują one trzy punkty widokowe A, B, C, z których rejestrowano obraz trzech punktów 1, 2, 3, zaznaczonych promieniami, w jednakowej odległości od środka koła. Niżej znajduje się kartka z wypowiedzią artysty dotyczącą „Bezjęzykowej koncepcji semiologicznej filmu", bazującej na doświadczeniach Warsztatu Formy Filmowej i postulującej na przykład oczyszczenie filmu z wszelkich struktur narracyjnych. Obok niej artysta umieścił po trzy kadry z realizacji wideo „Instrukcja" i „Ćwiczenie dramaturgiczne", a dalej także z „1 metr". Na samym dole wisi manifest Robakowskiego zatytułowany „Stan świadomości", a obok niego spis realizacji filmowych i wideo.

Wszystkie zaprezentowane na planszy prace pochodzą z okresu działalności Warsztatu Formy Filmowej (1970-1977), którego jednym z założycieli był Józef Robakowski, i podejmują badania nad tematem obiektywnej mechanicznej rejestracji, relacji filmu do rzeczywistości oraz fizjologii percepcji. Poruszają także zagadnienie przypadku i braku narracji.

Dorota Stolarska-Kultys

„Dokumentacja fotograficzna realizacji wideo, akcji fotograficznych i wypowiedzi artysty" to fotografie i teksty naklejone na dużą czarną planszę. To prace wykonane przez Robakowskiego w latach 70. W tym okresie funkcjonował Warsztat Formy Filmowej (1970-1977). Był to rodzaj koła naukowego, które działało w Łódzkiej Szkole Filmowej. Józef Robakowski był jednym z jego założycieli. W umieszczonych na planszy pracach artysta bada temat mechanicznej rejestracji (za pomocą kamery lub aparatu). Interesuje go związany z nią element przypadku i brak narracji.

Dorota Stolarska-Kultys

Józef Robakowski zajmuje się fotografią eksperymentalną. Artysta robi też filmy eksperymentalne i instalacje. Robakowski dokumentuje, zapisuje fotograficznie to, co wydaje mu się ciekawym doświadczeniem. Praca zatytułowana: „Dokumentacja fotograficzna realizacji wideo akcji fotograficznych i wypowiedzi artysty” powstała w latach 70. XX wieku. Są to fotografie naklejone na dużą czarną planszę. Są to przypadkowe zdjęcia. Fotografie ułożone są w pewnym porządku. Te cykle fotografii nie opowiadają jednak żadnej historii.

W latach 1970 -1977 Józef Robakowski należał do awangardowej grupy artystycznej -  Warsztat Formy Filmowej. Artysta zapisywał kamerą filmową zwykłe  doświadczenia. Na przykład film „Idę” rejestrował wchodzenie po schodach. 

Małgorzata Wiktorko, konsultacja ekspercka: Aleksandra Oszczęda. 

Autor: Józef Robakowski
Tytuł: „Dokumentacja fotograficzna realizacji wideo, akcji fotograficznych i wypowiedzi artysty”
Tworzywo: papier, sklejka, papier fotograficzny
Wymiary: wysokość 270 cm, szerokość 162 cm      
Rok powstania: 1975-1976
Ze zbiorów Muzeum Sztuki w Łodzi

Praca to drukowane na białych kartkach teksty oraz czarno-białe fotografie naklejone na czarną planszę. Po lewej, na górze, umieszczono dwie zapisane kartki. Na pierwszej nazwisko: „R. Robakowski”, poniżej: „Przestrzeń <>” oraz schematyczny rysunek koła. Na zewnątrz koła oznaczono prostokątami trzy punkty. Dwa, A i B, na dole oraz punkt C na górze. Gdybyśmy je połączyli powstałby trójkąt równoramienny. Od punktów, przez koło, przebiega kilka  linii – ciągłych i przerywanych. Trzy z nich - biegnące prostopadle od prostokątów - zostały nazwane. Od punktu A to linia 1, od punktu B 2, od punktu C 3.

Obok kartek są trzy fotografie przedstawiające bezlistne drzewa z różnych punktów widzenia. Każde zdjęcie u góry ma zapis składający się z litery, strzałki z grotem skierowanym w prawo, ku cyfrze. I tak kolejno mamy: A, strzałka, 1; B, strzałka, 2; C, strzałka, 3. Poniżej dwie kartki – z tekstem po polsku oraz angielsku - polski tytuł to: „Bezjęzykowa koncepcja semiologiczna filmu”. Obok po trzy kadry z dwóch realizacji wideo pt.: „Instrukcja” oraz „Ćwiczenie dramaturgiczne”. Po prawej kolejny zestaw trzech zdjęć zatytułowany: „1 metr”. Na każdym zdjęciu ten sam mężczyzna trzymający przy prawym boku miarkę o różnej długości.

Na samym dole, w lewym rogu, umieszczony manifest Robakowskiego zatytułowany: „Stan świadomości”. Obok niego dwie kartki ze spisem realizacji filmowych i wideo.

Prawą stronę planszy zajmują zdjęcia będące zapisem realizacji z serii „Fotografia mechaniczna”. Na kartce z tytułem i opisem akcji, znajduje się zdjęcie wieży. Obok osiem fotografii ukazujących leżące białe cyfry na betonowym placu. Na każdej jedna cyfra, od 1 do 8. Zdjęcia, poniżej przedstawiają  betonowe słupki ustawione na podwórku. Na samym dole znalazła się kartka z rysunkiem przedstawiającym punkt „0” od którego odbiega symetrycznie osiem linii –  oznaczonych od litery a do h. Obok osiem fotografii przedstawiających statyw na różnych tłach – budynku, drzew, krzewów. Każdej fotografii została przypisana litera: e, dalej jest f,g,h, a, b, c, d. 

Działania artystyczne, które zostały zaprezentowane na planszy zrealizowane zostały
w okresie działalności Warsztatu Formy Filmowej (1970-1977). Warsztat powstał jako sekcja koła naukowego przy łódzkiej szkole filmowej. Jednym z założycieli  był Józef Robakowski. Członkowie warsztatu analizowali medium filmowe poddając krytyce narracyjno-literacki sposób myślenia o nim i stwarzanie iluzorycznych światów.

Katarzyna Kończal, konsultacja ekspercka: Magdalena Rutkowska.

Projekt pn. Cyfrowe udostępnienie zasobów Muzeum Sztuki w Łodzi współfinansowany jest w ramach Działania 2.3 Cyfrowa dostępność i użyteczność informacji sektora publicznego, poddziałanie 2.3.2 Cyfrowe udostępnienie zasobów kultury, oś priorytetowa II E-administracja i otwarty rząd Programu Operacyjnego Polska Cyfrowa.

Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Kwota dofinansowania: 679 359,96 PLN