Fernand Léger
Dwa profile
| Datowanie: | 1926 |
| Technika: | malarstwo olejne |
| Materiały: | farba olejna, płótno |
| Rozmiar: | wys. 80,5 cm, szer. 61 cm |
| Sposób nabycia: | dar |
| Numer inwentarzowy: | MS/SN/M/36 |
Opis dzieła
Nie ma ani jednej żywej barwy, wszystkie są zgaszone, a kształty posągowe. Dwa profile nie wyglądają jak obraz, a jak rzeźby umieszczone na olbrzymiej ścianie jakiejś fabryki produkującej potężne maszyny, albo urzędu zajmującego się jakimiś groźnymi sprawami. Tak czy inaczej obraz nastrojem bardzo pasuje do atmosfery miasta wypełnionego fabrykami, dymiącymi kominami; a nie było wtedy w Polsce miejsca, do którego bardziej pasowało futurystyczne hasło Miasto, Masa, Maszyna niż Łódź. Léger lubił mierzyć się z ulicą, z otwartą przestrzenią miasta. Był autorem licznych ściennych malowideł, a zaczynał je tworzyć właśnie w czasie, w którym namalował Dwa profile. Malarstwo takie, oprócz funkcji estetycznych, odgrywa też rolę edukacyjną, a nierzadko i propagandową. Obraz, podarowany grupie „a.r.” trafił do Łodzi w 1931 r., a przywiózł go z Paryża malarz Aleksander Rafałowski.
Maciej Cholewiński (Cytat za: Korespondencje. Sztuka nowoczesna i uniwersalizm, red. Jarosław Lubiak, Małgorzata Ludwisiak, Muzeum Sztuki w Łodzi, Łódź 2012, s. 242).
Profil może kojarzyć się z ukochaną przez surrealistów figurą manekina. Obraz wyrasta z doświadczeń kubizmu: rozbicia i rekonstrukcji formy w planach płaskich, niezależnego prowadzenia koloru i mocnego konturu. Dwa profile tworzą kompozycję modułową, w której twarz staje się konstruktem – układem rytmów i kontrastów, bardziej „mechanicznym” niż psychologicznym. Podwojenie może sugerować obecność lustra lub filmowe „cięcie” w czasie, które dubluje spojrzenie i znosi jednoznaczny punkt widzenia. Léger buduje napięcie między „ludzkim” a „technicznym”, a także między zindywidualizowanym przedstawieniem a schematem.
Sala Neoplastyczna. Stan początkowy [2023-05-31-2024-12-31]
Awangardowe muzeum [2021-10-15-2022-05-01]
Obok. Polska - Niemcy, tysiąc lat w historii i w sztuce
Montaże. Debora Vogel i nowa legenda miasta [2017-10-27-2018-02-04]
A Polish Avant-garde, Katarzyna Kobro, Władysław Strzemiński [2018-10-24-2019-01-14]
