Fernand Léger

Profil z kluczami

Udostępnij:
Datowanie: 1924
Technika: gwasz
Materiały: gwasz, tektura
Rozmiar:wys. 38 cm, szer. 26 cm
Sposób nabycia:zakup
Data nabycia: 1968
Numer inwentarzowy: MS/SN/M/1420

Opis dzieła

Kolażowo zestawione elementy obrazu Fernanda Légera kojarzą się z środowiskiem miejskim. Ich układ jest rodzajem przekrojowego ujęcia wielu zachodzących równocześnie zjawisk. Léger gromadził w swoich obrazach fragmenty rzeczy. Sprowadzał je do wartości czysto plastycznych: kształtu, koloru, kontrastu form. Nadawał postaciom ludzkim i przedmiotom równy status. Poddawał je maszynowemu rytmowi otoczenia. Dynamiczne zderzenia uproszczonych geometrycznie kształtów wiążą jego obrazy z estetyką reklamy.

„Profil z kluczami" przypomina kolaż. Wszystkie widoczne elementy – szablonowy profil, klucze i proste formy sugerujące miejską architekturę, ponakładane są na siebie. Uproszczenie wizerunków do schematycznych kształtów i ich kondensacja oddaje wzrokowe doznania wywołane wzrastającym tempem życia w wielkim mieście, gdzie pośpiesznie rozpoznawane drzewo, fabryka, człowiek i niebo zlewają się w jedno w oku oszołomionego odbiorcy. „Profil z kluczami" jest szkicem do większej kompozycji „Klucze (Kompozycja)" z 1928 roku, znajdującej się w Tate Gallery w Londynie. Fascynacja nowoczesnością i siłą maszyny pojawiła się u Légera po służbie wojskowej podczas I wojny światowej. Opis mechanicznego raju utrzymywał w stylu, który określał mianem „nowego realizmu”. Budował go poprzez szablonowe płaszczyzny czystych, kontrastujących barw, uproszczone, często geometryczne formy i maszynistyczne elementy codzienności (rury, klucze itd.). Wyrazistość tych kompozycji dobrze korespondowała z estetyką reklamy, którą artysta cenił wyżej, niż jakąkolwiek dawną sztukę. Człowiek, jeśli pojawiał się w jego pracach, był przedstawiany jak przedmiot-maszyna, jakby skonstruowany z metalowych prefabrykatów, monumentalny w swojej krzepkiej cielesności. Prace Légera są nie tylko hołdem dla miasta, masy i maszyny, ale aspirują również do przekształcania otaczającej rzeczywistości.

Paulina Kurc-Maj (Cytat za: „Abecadło", red. Jarosław Lubiak, Muzeum Sztuki w Łodzi, Łódź 2010, s.nlb. [225]).

Opis dla osób ze spektrum autyzmu

Fernand Leger był malarzem. Namalował obraz „Profil z kluczami".Obraz „Profil z kluczami" nie przedstawia prawdziwego widoku. Obraz „Profil z kluczami" to kompozycja z wyobraźni. Obraz ma kształt stojącego prostokąta.Tło obrazu jest ciemnoszare. Artysta użył w obrazie także koloru białego, odcieni szarości i koloru pomarańczowego. Namalowane elementy przypominają wycinankę, mają wyraźnie zarysowane kontury. To proste, płaskie elementy. 

Pośrodku obrazu namalowane są dwa klucze – jeden duży, drugi mniejszy. Klucze są szaro – białe. Klucze widoczne są z przodu, na pierwszym planie. Duży klucz jest osią obrazu, dzieli obraz na dwie części. Za kluczami znajduje się wiele elementów. Najbardziej przykuwa uwagę pomarańczowa plama po lewej stronie obrazu. Pomarańczowa plama to profil ludzkiej twarzy. Profil zwrócony jest ku lewej krawędzi obrazu. Klucze i profil to jedyne elementy przypominające rzeczywistość. Inne kształty to plamy, kropki, linie proste, linie łamane oraz falujące. Wszystkie elementy mieszczą się w ramie obrazu. Najwięcej kształtów jest w centrum obrazu. One są ułożone w nieładzie.

Fernand Leger interesował się miastem i maszynami. Obraz przypomina plakat reklamowy. Kolory: szary, pomarańczowy i biały kontrastują ze sobą, są wyraźne i krzykliwe. 

Obraz „Profil z kluczami" przypomina maszynę, mechanizm. Twarz człowieka jest częścią tej maszyny. Ten obraz jest niespokojny i dziwny. 

Autorka skryptu: Agnieszka Wojciechowska-Sej

Wystawy

Atlas nowoczesności. Ćwiczenia (II EDYCJA) [2021-10-01-2026-10-01]

Fernand Léger

Jego twórczość związana jest z kubizem. Kompozycje Légera pozostawały jednak w rozdźwięku z założeniami malarstwa Pabla Picassa i Georgesa Braque’a. Cylindryczne kształty, które stosował, określano mianem „tubizmu”. W okresie międzywojennym, kiedy wykształcił charakterystyczną dla siebie „techniczną” stylistykę i tematykę prac, zainteresował się też kinem. Jego "Balet mechaniczny" (1924) to jeden z ważniejszych filmów eksperymentalnych. Odegrał ogromną rolę jako nauczyciel młodych artystów, którzy przyjeżdżali do jego atelier z całego świata. Paulina Kurc-Maj (Cytat za: Abecadło, red. Jarosław Lubiak, Muzeum Sztuki...