Tytus Czyżewski

Głowa / Kompozycja form

Udostępnij:
Datowanie: 1920
Technika: malarstwo olejne
Materiały: tektura, farba olejna
Rozmiar:wys. 72 cm, szer. 56 cm
Sposób nabycia:dar
Data nabycia: 15.02.1931
Numer inwentarzowy: MS/SN/M/12

Opis dzieła

Opis dedykowany osobom ze spektrum autyzmu

Opis dzieła:
●    to obraz, narysowany pastelami na papierze;
●    na obrazie jest twarz człowieka → nie wiadomo, kim jest ten człowiek;
●    twarz jest narysowana krótkimi kreskami;
●    obraz przypomina szkic;
●    Stanisław Ignacy Witkiewicz chciał pokazać emocje;
●    narysowana twarz może przypominać:
-    smutek,
-    skrzywdzenie,
-    złość;
●    czerwone plamy w okolicach oka, nosa i ust mogą przypominać łzy.

Autor skryptu: Małgorzata Wiktorko


Obraz „pocięty” jest liniami na kształty oraz kolory i tak zagmatwany, że nawet po długim studiowaniu poszczególnych części trudno domyślić się, co właściwie przedstawia. Czy należy traktować Głowę / Kompozycję form w kategoriach zabawy z formą, czy raczej dostrzec portret psychologiczny współczesnego człowieka oszołomionego cywilizacją, przytłoczonego presją i nadmiarem informacji? A może jest to ukryty autoportret? Wszak Andrzej Pronaszko pisał, że Czyżewski „był artystą żyjącym w dużym rozproszeniu ducha i wielkiej depresji psychicznej”, a Witkacy dodawał dramatycznie, że zetknięcie się z twórczością Czyżewskiego jest „jakby spojrzeniem w głąb krateru, z którego głębin nie wiadomo co na nas wyrzuci straszliwą prężność rozpalonej magmy (..)”. Dla formistów, do których zaliczał się Czyżewski, przedmiot realny był jedynie pretekstem do działania artystycznego. Jego forma na obrazie była wyobrażeniem, a nie naśladowaniem. Czyżewski szukał dla siebie miejsca między tradycją a nowoczesnością. W przypadku Głowy / Kompozycji form szala przechyliła się zdecydowanie w stronę nowoczesności.

Maciej Cholewiński (Cytat za: Korespondencje. Sztuka nowoczesna i uniwersalizm, red. Jarosław Lubiak, Małgorzata Ludwisiak, Muzeum Sztuki w Łodzi, Łódź 2012, s. 166).

Wystawy

Polowanie na Awangardę. Sztuka zakazana w Trzeciej Rzeszy.

Tytus Czyżewski
Tytus Czyżewski

Malarz, grafik, poeta. W latach 1902–1907 studiował w krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych. W latach 1907–1909 i 1910–1912 przebywał w Paryżu, gdzie znalazł się pod silnym wpływem sztuki Paula Cézanne’a, a następnie kubizmu._x000D_ Związany z polskim folklorem góralskim i jego uproszczonymi formami ekspresji artystycznej połączył w swojej twórczości wszystkie te wpływy i wypracował własną formę wypowiedzi. Jest autorem dynamicznych kompozycji o zgeometryzowanych, uproszczonych kształtach, obwiedzionych konturem, malowanych żywymi, nasyconymi barwami charakterystycznymi dla sztuki ludowej, zwłaszcza malarstwa na szkle. Po roku 1915...

Inne dzieła tego artysty / artystki
Zobacz także