Kolekcja Sztuki XX i XXI wieku

Kolejne „detale” cyklu „obrazów liczonych” Opałka realizował nieprzerwanie przez czterdzieści sześć lat. Niemal codziennie kaligrafował rzędy kolejnych liczb. Zawsze używał białej farby na coraz bardziej rozbielanym tle. Jednocześnie recytował liczby, nagrywając głos. Cykl dopełniają fotograficzne autoportrety: wciąż w tej samej pozie, koszuli i świetle. To dziennik artysty, notacja upływu czasu.

W 1965 roku Roman Opałka postawił w lewym górnym rogu obrazu liczbę 1. Kolejne liczby – malowane białą farbą na czarnym tle – pokrywają powierzchnię płótna aż do wartości 35327 w prawym dolnym rogu. Tym samym artysta rozpoczął odliczanie swojego życia – trwający do dziś projekt rejestracji upływającego czasu. „Malując pierwszy detal, świadomie wybrałem jedną drogę na całe życie” – twierdzi artysta, niezwykle radykalnie związując w ten sposób swoje życie ze sztuką i tworząc z niej projekt egzystencjalny. Na sięgające dziś już ponad 5 milionów odliczanie składają się kolejne obrazy, zwane Detalami. Opałka wyliczył, że tempo jego malarskiego „skandowania czasu” pozwoli mu na osiągnięcie pod koniec życia siedmiu siódemek (7777777). Osiem ósemek (88888888) jest natomiast, według obliczeń artysty, „nieosiągalną granicą czasoprzestrzeni ludzkiej egzystencji”. W roku 1968 artysta zaczął dołączać do obrazów rejestrację swojego głosu, odliczającego kolejne malowane liczby, a następnie fotograficzne autoportrety ukazujące artystę zawsze w tym samym stroju i pozie. Od roku 1972 tło każdego kolejnego detalu rozjaśnia się, zbliżając się stopniowo do bieli. W roku 2003 artysta zaproponował oktagon jako ostateczną formę ekspozycyjną dla swojego dzieła. Na siedmiu ścianach ośmioboku zawieszone mają być detale zaś ósma ma pozostawać otwarta – na wieczność, na nie namalowane nigdy osiem ósemek.

Maria Morzuch (Cytat za: Abecadło, red. Jarosław Lubiak, Muzeum Sztuki w Łodzi, Łódź 2010, s.nlb. [305]).

Artysta rozpoczął cykl Opałka 1965/1–∞ w roku 1965, malując na płótnie liczby od 1 wzwyż. Prezentowana praca to pierwszy obraz z serii. Z czasem tło kolejnych obrazów stawało się coraz jaśniejsze. Projekt miał zakończyć się białymi liczbami na białym tle. Od 1968 roku liczby wypowiadał na głos i rejestrował dźwięk, a po zakończeniu każdego obrazu wykonywał też fotograficzny autoportret. Opałka zmarł w 2011 roku, kończąc projekt na liczbie ok. 5604000.