Kolekcja Sztuki XX i XXI wieku

„Rafał" i „Laura 70" to dwa częściowo zabarwione rysunki wykonane czarnym tuszem na papierze. Barbara Gawdzik-Brzozowska podejmuje w nich temat człowieka. Był on, obok tajemniczego świata zwierząt, najbardziej znamienne dla całej jej twórczości. Tytuły rysunków to imiona, które autorka nadawała przedstawionym postaciom, ich brzmienie było niejednokrotnie bardzo ekscentryczne. Artystka portretowała najczęściej kobiety, choć wśród jej prac nie brakuje także postaci męskich, czego przykład stanowi rysunek „Rafał". Ukazywała człowieka w sposób groteskowy, karykaturalny i ironiczny, a posługując się deformacjami demaskowała pewne uniwersalne cechy i słabości właściwe wszystkim ludziom. Jej rysunki to nie tylko wizerunki postaci, ale przede wszystkim portret ludzkich typów i charakterów. Uprawiając sztukę figuratywną Gawdzik-Brzozowska często sięgała po metaforę, za której pomocą przedstawiała rzeczywistość w krzywym zwierciadle. W jej pracach, jak w życiu, ironia i farsa mieszają się ze smutkiem, dramatem i melancholią. Symboliczny charakter mają też stroje, akcesoria i rekwizyty, w które artystka ubiera lub zaopatruje swoich bohaterów. W przypadku postaci kobiecych są to często rozbudowane, przytłaczające kreacje wzorowane na sukniach hiszpańskich infantek, a czasem, jak w przypadku pracy „Laura 70", jedynie niewielki, lecz wymowny akcent. Kobieta ukazana na rysunku jest przewiązana w pasie sznurkiem z dzwoneczkami brutalnie wpijającym się czy wręcz wrastającym w jej ciało. Szczególną uwagę artystka poświęcała włosom, które często są upięte w wymyślny sposób lub rozpuszczone. Przy ich rysowaniu posługiwała się delikatnym szrafowaniem nadającym kompozycji lekkości. Gawdzik-Brzozowska budowała swoje kompozycje bardzo prostymi i oszczędnymi środkami, posługując się niemal wyłącznie niezwykle delikatną, precyzyjną i wyrafinowaną kreską. Czasami, tak jak w omawianych pracach, wzbogacała rysunki o subtelną plamę koloru akcentując za jej pomocą jeden z elementów.

Dorota Stolarska-Kultys

„Rafał" i „Laura 70" to dwa rysunki wykonane czarnym tuszem na papierze. Tematem prac jest człowiek. Ich tytuły to imiona, które autorka nadawała przedstawionym postaciom. Ludzie na rysunkach mają dziwne kształty. Jest to rodzaj żartu. Takie przedstawienie ma zwrócić uwagę na naturę człowieka i jego słabości.

Dorota Stolarska-Kultys

Barbara Gawdzik-Brzozowska zajmowała się malarstwem i grafiką. Tworzyła też ilustracje i rysunki. Rysunki „Rafał” oraz „Laura” przedstawiają chłopaka i dziewczynę. Nie widzimy ich twarzy. Obie postaci pozują artystce bez ubrania. Postaci są naszkicowane. Rysunki wyglądają, jakby powstały pospiesznie. Na obu czarno-białych rysunkach występuje jeden jaskrawy, kolorowy element. W przypadku „Rafała” są to czerwone płatki kwiatu przydeptanego przez chłopca stopą. W przypadku „Laury” to jeden z paciorków ozdoby, przymocowanej u pasa dziewczyny. Oba kolorowe elementy bardzo ożywiają rysunki. Są dla widza niespodzianką.

Maciej Cholewiński, konsultacja ekspercka: Aleksandra Oszczęda.

Autor: Barbara Gawdzik-Brzozowska

Tytuł: „Laura 70”; „Rafał”

Wymiary: wysokość 55 cm,  szerokość 43 cm każdy

Technika: rysunki tuszem na papierze

Rok powstania: 1970, 1971

„Rafał” to rysunek wykonany na papierze w kształcie pionowego prostokąta. Przedstawia zarys skulonej postaci i lilii, brak zaznaczonego tła. Jedynym akcentem kolorystycznym są płatki kwiatu.

Postać jest skulona, siedzi i chowa głowę w ramionach opartych na kolanie lewej nogi. Również tą nogą postać przydeptuje łodygę kwiatu. Prawa noga jest podwinięta pod pośladki. U człowieka zostały dokładnie oddane dłonie i stopy i jeden sutek. Pojedyncze kreski zarysowują włosy na głowie, karku i nogach. Dodatkowe kreski podkreślają zagięcia skóry.

Kwiat pod stopą postaci ma długą łodygę, z której wyrastają liście, na samym czubku rosną płatki zabarwione na czerwono i pojedyncze pręciki. Cały kwiat jest cieniowany metodą szrafowania.

Kolejnym rysunkiem jest „Laura 70”, tutaj postać o cechach kobiecych została narysowana w podobnej manierze co „Rafał”. Postać siedzi na krześle z wysokim oparciem, jest odwrócona do widza plecami, a jej długie włosy okrywają plecy, aż do pośladków. Zza włosów przy uchu odstaje kwiat, podobny do lilii, ale z zaokrąglonymi płatkami. Dodatkowo w pasie kobieta ma przewiązany sznur z 10 dzwoneczkami, z czego jeden na wysokości biodra zaznaczony jest czerwonym akcentem. Lewa noga jest podkurczona, przełożona nad drugą nogę.

Dzieła Barbary Gawdzik-Brzozowskiej powstały w latach 70. XX-go wieku i są typowymi dla tego okresu pracami. Ukazują emocje codzienności, których dodatkowy sens możemy interpretować poprzez ukazane przy postaciach kwiaty.

Helena Sej, Agnieszka Wojciechowska-Sej, konsultacja ekspercka: Magdalena Rutkowska.

Projekt pn. Cyfrowe udostępnienie zasobów Muzeum Sztuki w Łodzi współfinansowany jest w ramach Działania 2.3 Cyfrowa dostępność i użyteczność informacji sektora publicznego, poddziałanie 2.3.2 Cyfrowe udostępnienie zasobów kultury, oś priorytetowa II E-administracja i otwarty rząd Programu Operacyjnego Polska Cyfrowa.

Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Kwota dofinansowania: 679 359,96 PLN