Kolekcja Sztuki XX i XXI wieku

Obraz jest świetlisty, przezroczysty, jakby był malowany w składzie szyb i szkła, gdzie w każdym zakamarku stoją oparte o siebie i o ścianę tafle. Ściana jest ciemno-, jasnoniebieska i szara, do tego podłoga z brązów. Jest też kilka cieni, choć z ich kształtów trudno odgadnąć, kogo naśladują. W centrum znajduje się stół – również przezroczysty, na nim ładnie wyprofilowana, łososiowa, cielista filiżanka i olbrzymi widelec. Poetycki, harmonijny obraz „psuje” to, co zostało umieszczone w prawym, górnym rogu. Tam jest coś zupełnie innego! Zaskakujące łączenie przedmiotów, motywów budzi u oglądającego niepewność, poczucie obcowania z nieznanym. Chwyt ten zastosował i Marcoussis przedstawiając widzowi martwą naturę – z tajemnicą.

Maciej Cholewiński (Cytat za: „Korespondencje. Sztuka nowoczesna i uniwersalizm", red. Jarosław Lubiak, Małgorzata Ludwisiak, Muzeum Sztuki w Łodzi, Łódź 2012, s. 258).

Opis dedykowany osobom słabo słyszącym i niesłyszącym

Louis Marcoussis namalował obraz Martwą naturę z widelcem. Znajduje się na nim wiele zgeometryzowanych, kolorowych płaszczyzn, które są ponakładane jedne na drugie. Sprawiają wrażenie transparentności jakby były ze szkła. (Artysta na obrazie namalował kilka kształtów zgeometryzowanych czyli przypominających figury geometryczne: prostokąty, koła, kwadraty. Namalowane kształty zostały nałożone na siebie, na przykład jasno niebieski prostokąt został namalowany na ciemno niebieskim prostokącie. Poszczególne płaszczyzny mają różne kolory, wyglądają jakby były trochę przezroczyste, wykonane z kolorowego szkła.) Niebieskie i szare płaszczyzny to ściana, ciemno brązowe to podłoga. W centrum kompozycji artysta umieścił przezroczysty stół, na którym znajduje się jasno różowa filiżanka oraz olbrzymi widelec. W prawym górnym rogu artysta namalował element przypominający fragment ramy, z której zwisa forma przypominająca linę. Ta część została przedstawiona w zupełnie inny sposób, niż reszta obrazu, bardziej rysunkowo. Artysta namalował obraz zgodnie z zasadami kubizmu.

Louis Marcoussis był grafikiem, malarzem pochodzenia żydowskiego, jednym z przedstawicieli kubizmu i paryskiej awangardy XX wieku. Studiował w krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych pod kierunkiem Józefa Mehoffera i Jana Stanisławskiego. Później studia kontynuował w Paryżu. Początkowo zarabiał rysując karykatury do pism francuskich i polskich. Swoje malarstwo zaprezentował na Salonie Jesiennym w 1905 roku. Pierwsze obrazy miały charakter impresjonistyczny. (Impresjonizm to kierunek w kulturze i sztuce, który powstał pod koniec XIX wieku. Impresjoniści nie lubili tak zwanego akademizmu. Nie tworzyli obrazów o tematyce z Biblii, mitologii, historii. Odrzucili malowanie w pracowniach. Impresjoniści wyszli w plener, na dwór, malowali z natury. Chcieli pokazać świat w danym momencie, atmosferę i nastrój. Bardzo ważne dla nich było światło. Louis Marcoussis na początku swojej twórczości malował obrazy impresjonistyczne.) Jednak znajomość z Pablem Picassem sprawiła, że to estetyka kubizmu stała mu się bliska. (Potem zaprzyjaźnił się z Pablo Picasso, który był kubistą. Kubizm to kierunek w sztuce współczesnej, który polega na zastosowaniu geometrii kształtów, artyści pokazywali przedmioty z kilku różnych stron na raz. Nazwa pochodzi od słowa cube czyli sześcian, jednym z najsłynniejszych kubistów był Pablo Picasso. Znajomość z Picassem spowodowała, że artysta zaczął malować obrazy kubistyczne.) Pod koniec życia zainspirował go również surrealizm. Artysta przyjaźnił się z czołowymi twórcami awangardowymi: Guillaume Apollinaire, Max Ernst, Georges Braque, Joan Miro, Andre Breton, Tristan Tzara. Louis Marcoussis podczas I wojny światowej służył w Legii Cudzoziemskiej.

Autorka skryptu: Maja Pawlikowska