Kolekcja Sztuki XX i XXI wieku

Praca dotyczy fikcyjnej „katastrofy” – eksplozji przeciążonego dyskursu o sztuce nowoczesnej. Obejmuje nagrania dźwiękowe opowiadające historię totalitarnego państwa Aleatoria – kosmicznego państwa powszechnego, w którym pojawiają się symptomy rozluźnienia i rozpadu społecznego monolitu. Katastrofa polega na zastosowaniu „porosu”, czyli fortelu, który umożliwia wyjście z tego stanu rzeczy. Utrzymana w konwencji powieści fantasy lub powiastki filozoficznej narracja aluzyjnie nawiązuje do sposobu działania instytucji sztuki oraz chaosu pojęć i znaczeń powstałych wokół sztuki nowoczesnej. Marzenie o „porosie” zasiewa ziarno zmiany wśród ludu fantastycznej Aleatorii. Poszczególne epizody historii odpowiadają trzynastu częściom wystawy Korespondencje. Sztuka nowoczesna i uniwersalizm (2013), w ramach której praca ta pokazywana była po raz pierwszy jako punkt odniesienia wobec narracji ekspozycji. Komentarzem artysty do pracy jest tekst Chaos i poros. Korespondencje, zamieszczony w katalogu wspomnianej wystawy. Wynika z niego, że „porosem” – narzędziem wyprowadzenia sztuki nowoczesnej ze stanu impasu – jest postawa dialektyczno-krytyczna. Forma aranżacji architektonicznej pracy odpowiadać ma każdorazowo kontekstowi ekspozycji; w ramach wystawy Korespondencje poszczególne rozdziały opowieści można było usłyszeć, zakładając słuchawki zamontowane w kolumnach z graficznym czarnym wzorem, rodzaju „czarnych skrzynek” z zapisami dźwiękowymi kulturowej katastrofy. Kontynuacją i bezpośrednim rozwinięciem Aleatorii jest książka Kozaka Poroseidy (2017).

Małgorzata Ludwisiak