Kolekcja Sztuki XX i XXI wieku

Mieczysław Szczuka tak omawiał elementy filmu abstrakcyjnego – „ruch jako zmiana miejsca: przybywanie lub ubywanie niezmieniających się form geometrycznych”. W wizjach dwóch kadrów, przygotowywanego przez niego filmu, można zobaczyć wspomniane formy geometryczne. Mimo że to rysunek, kadry wydają się być w ruchu – owalny kształt i napisy nadają ruch okrężny, zestawienie dużych i małych liter sugeruje zbliżenie lub oddalenie. Tym samym autor, stosując wyłącznie plastyczne środki, osiąga filmowy efekt obrazów w ruchu. Szczuka był jednym z niewielu artystów polskiej awangardy międzywojennej interesującym się zagadnieniami filmu. Być może wyczuwał w nim potencjał, który wyrażał w haśle: „nierozdzielność zagadnień sztuki i zagadnień społecznych”. Sztuka, według tego artysty, miałaby ściśle wiązać się z kształtowaniem świadomości społecznej i tworzeniem lepszego społeczeństwa. Niedługo później przekonano się o potencjale medium filmowego w realizowaniu tych celów, używając go choćby jako skutecznego narzędzia propagandy.

Karol Jóźwiak (Cytat za: Korespondencje. Sztuka nowoczesna i uniwersalizm, red. Jarosław Lubiak, Małgorzata Ludwisiak, Muzeum Sztuki w Łodzi, Łódź 2012, s. 316).

Praca ukazuje dwie klatki z niezrealizowanej przez Szczukę narracji filmowej. Ich układ sugeruje tu rotacje form: czarny kształt z klatki 15 przekształca się prawdopodobnie w znacznie pomniejszoną literę „J” narysowaną tuszem na klatce 16. Przemiany form – możliwe transformacje kształtów abstrakcyjnych w znaki typograficzne i na odwrót – mogą odzwierciedlać ewolucję stanów emocjonalnych bohatera. Projekt dwóch kadrów wskazuje na ścisłe powiązanie form abstrakcyjnych i tekstu; można go interpretować jako wczesną próbę fuzji dzieła filmowego z dziedziną poezji wizualnej. Szczuka uważał, że istotą filmu abstrakcyjnego jest ruch i dynamika form oraz natężenie barw.