Kolekcja Sztuki XX i XXI wieku

„Widok z Gubałówki na Zakopane" to czarno-biała fotografia ukazująca panoramę miasta wraz ze wschodnią częścią Tatr. Kompozycja jest bardzo uporządkowana, podzielona na wyraźnie oddzielone od siebie plany różniące się skalą szarości. Janusz Bułhak był synem Jana Bułhaka, uważanego za „ojca polskiej fotografii” i propagatora „fotografii ojczystej”. Pejzaż był jego ulubionym motywem, choć jak sam akcentował nie stronił też od scen rodzajowych czy portretów. Zamiłowanie do tego tematu zostało mu zapewne zaszczepione właśnie przez ojca, z którym często razem pracowali i fotografowali, a którego program zachęcał do uwieczniania rodzimych krajobrazów. Jan miał również znaczący wpływ na styl fotografii syna i ich zdecydowanie piktorialny charakter. Nawet w omawianej pracy da się zauważyć, charakterystyczną dla tego kierunku miękkość rysunku form i delikatne rozmycie pokrywające obraz. Młody Bułhak zadebiutował w 1935 roku podczas IX Międzynarodowego Salonu Fotografiki w Warszawie. Oprócz doświadczenia fotograficznego zdobywanego podczas wspólnej pracy z ojcem, Janusz Bułhak ukończył także Konserwatorium Wileńskie, co jeszcze silniej uwrażliwiło go na zmysłowe wrażenia. W jednym z wywiadów powiedział: „Staram się, żeby fotografia przemawiała muzyką i chcę, by muzyka wywoływała wizję obrazu”. Jego kompozycje są mocno poetyckie, przesycone harmonią i spokojem oraz rytmami uzyskiwanymi za pomocą świetnie wyczutego światłocienia. Doskonałym przykładem jest tu fotografia „Widok z Gubałówki na Zakopane", w której poszczególne plany: łąka na zboczu, ciemne pasmo drzew, opromienione słońcem miasto, zamglone góry i unoszące się nad nimi chmury, tworzą spójną rytmiczną całość.

„Widok z Gubałówki na Zakopane" to czarno-biała fotografia. Praca ukazuje widziane z góry miasto i góry. Kompozycja jest bardzo uporządkowana. Została podzielona na plany. Różnią się one odcieniami szarości. Pejzaż był ulubionym motywem Janusza Bułhaka. Autor skończył szkołę muzyczną. Wrażliwość na muzykę pomagała mu w tworzeniu fotografii. Ważnym elementem jego prac były światło i rytm.

Informacje o artyście:

Janusz Bułhak ukończył szkołę muzyczną w Wilnie. Jego ojciec, Jan Bułhak, robił zdjęcia zabytków architektonicznych Wilna. Janusz Bułhak też zajął się fotografią. Pod wpływem ojca stosował specjalne techniki fotograficzne. Janusz Bułhak był muzykiem. W jego fotografiach wyczuwa się rytmiczność.

Opis dzieła:

Fotografia „Widok z Gubałówki na Zakopane“ jest bardzo przemyślana. Najpierw widzimy łąkę, potem drzewa, miasto, wysokie góry i chmury na niebie. Niektóre części fotografii są mocno oświetlone, inne są ciemne.

Małgorzata Wiktorko, konsultacja ekspercka: Aleksandra Oszczęda.

Autor: Janusz Bułhak

Tytuł: „Widok z Gubałówki na Zakopane”

Wymiary: wysokość 24 cm, szerokość 27 cm

Technika: fotografia czarno-biała na papierze

Rok powstania: 1952

Praca Janusza Bułhaka to bliska kwadratowi czarno biała fotografia na papierze. Jest to letni górski pejzaż – jak podpowiada sam tytuł: „Widok z Gubałówki na Zakopane”.

Kompozycja jest wieloplanowa, plany zaś układają się poziomymi pasami przez cały kadr zdjęcia. Planów, które są wewnętrznie jednorodne jest pięć, każdy z nich ma nieco inną wysokość, choć dysproporcje są nieznaczne.

Najniższy plan - najbliższy fotografowi – to jasna, porośnięta trawą łąka, na której kładą się od lewej strony długie cienie. Po lewej stronie przez łąkę, w głąb zdjęcia biegnie ogrodzony siatką na wysokich słupach wyciąg narciarski. Drugim planem jest rząd kilkudziesięciu wysokich ciemnych jodeł, które zamykają płaską łąkę. Na drzewa po lewej stronie pada światło słońca, te po prawej są zacienione. Nieco na lewo od centrum zdjęcia w pasie jodeł widoczny jest słoneczny przesmyk – to trasa wyciągu. Środkowym pasem jest widok miasteczka w dolinie – to Zakopane. Nieregularnie rozrzucone jasne geometryczne domki, zbyt małe by zaobserwować różnice w architekturze, otoczone są małymi polami i kępami ciemniejszych drzew. O ile łąka i jodły zarysowane są ostro obiektywem aparatu, miasteczko w dolinie spowite jest mleczną mgiełką i rysuje się w odcieniach szarości. Dolinę zamyka pasmo górskie  - to czwarty plan zdjęcia. Monumentalne góry pokryte są ciemniejszą połacią koron drzew, zaś najwyższe szczyty to surowe, skaliste granie. Kompozycję zamyka pas letniego nieba z kłębiastymi obłokami.

Janusz Bułhak na fotografii uchwycił uporządkowany, wewnętrznie spójny krajobraz i zaobserwowaną alternację światła i cienia na poszczególnych pasach kompozycji. Każdy z planów zbudowany jest także z odmiennych modułów plastycznych.     

Janusz Bułhak był polski kompozytorem i fotografikiem, synem wybitnego artysty fotografika Jana Bułhaka. Przez wiele lat asystował w jego pracowni i laboratorium. W naturalny sposób przejął estetykę, styl i wrażliwość ojca. Żył w latach 1905 – 1977.

Agnieszka Wojciechowska-Sej, konsultacja ekspercka: Magdalena Rutkowska.

Projekt pn. Cyfrowe udostępnienie zasobów Muzeum Sztuki w Łodzi współfinansowany jest w ramach Działania 2.3 Cyfrowa dostępność i użyteczność informacji sektora publicznego, poddziałanie 2.3.2 Cyfrowe udostępnienie zasobów kultury, oś priorytetowa II E-administracja i otwarty rząd Programu Operacyjnego Polska Cyfrowa.

Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Kwota dofinansowania: 679 359,96 PLN