Kolekcja Sztuki XX i XXI wieku

Autor: Jerzy Krawczyk

Tytuł: "Gruby Jurek"

Technika: olej na płótnie

Wymiary: wys. 100 cm, szer. 80 cm

Rok powstania: 1958

Obraz to portret mężczyzny w granatowej marynarce w ujęciu do pasa. Nietypowość polega na tym, że zamiast twarzy jest gipsowy odlew. Prawa dłoń postaci trzyma pędzel skierowany włosiem na siebie, jakby postać sama siebie malowała.

Postać wypełnia prawie całą płaszczyznę obrazu. Jest w ujęciu na wprost. Twarz postaci to namalowany precyzyjnie gipsowy odlew. Kształt owalny, wklęsły od strony widza. Odlew jest w dwóch miejscach pęknięty: poziomo na wysokości oczu i od dołu lekki łuk, jakby profil lewego policzka postaci. W poziomym pęknięciu symbolicznie zaznaczono oczy za pomocą pogrubienia bruzdy. Usta są zaznaczone delikatnie, niemal stapiają się z kolorem gipsowego odlewu.

Tytułowy "Jurek" ubrany jest w ciemnogranatowy garnitur. Gipsowy odlew zasłania ewentualny kołnierz. Ubranie zapięte jest na 4 guziki, każdy inny. Od góry: żółtozłoty, funkcyjny z orzełkiem, potem czerwony okrągły z niewidocznymi dziurkami, poniżej mały biały z dwoma dziurkami, typowo koszulowy, ostatni brązowy z czterema dziurkami jest przyszyty nićmi na krzyż. Między drugi a trzeci guziki trafia włosie pędzla trzymanego w dłoni. Między trzecim a czwartym są dwa okalające w pasie Jurka cienkie białe paski. Z prawej strony ręka opuszczona. Dłoń z pędzlem realistycznie namalowana. Pędzel trzyma między kciukiem, a wyprostowanymi palcami wskazującym i środkowym. Mankiet marynarki również z guzikiem: małym, białym, takim jak guzik trzeci.

Tło za postacią jednorodne, szarobure z przecierkami. W prawym dolnym rogu sygnatura artysty wraz z datą ’58 r.

Przedstawiona na obrazie dłoń z pędzlem skierowanym w stronę namalowanej postaci oraz imię zawarte w tytule może sugerować, że jest to autoportret artysty. Jerzy Krawczyk kilkukrotnie tworzył takie kryptoautoportrety: postaci bez twarzy, które nie dały się jednoznacznie zidentyfikować.

Jerzy Krawczyk urodził się w Łodzi w 1921 roku i do śmierci w 1969 związany był z tym miastem. Zajmował się malarstwem, zwanym realizmem magicznym, w duchu surrealistycznym, pełnym metafor. Często w obrazach pojawiają się eksperymenty z przestrzenią. Postać czy przedmioty zdają się wychodzić poza namalowane ramy obrazu. Obrazy czasem przypominają kolaże z naklejonymi kartkami, fotografiami itp.

Autorka audiodeskrypcji: Katarzyna Mądrzycka-Adamczyk

Konsultacja: Magdalena Rutkowska