Władysław Strzemiński
Kompozycja architektoniczna 6b
Datowanie: | 1928 |
Technika: | malarstwo olejne |
Materiały: | płótno, farba olejna |
Rozmiar: | wys. 96 cm, szer. 60 cm |
Sposób nabycia: | dar |
Data nabycia: | 1945 |
Numer inwentarzowy: | MS/SN/M/172 |
Opis dzieła
Kompozycja Strzemińskiego, zgodnie z tytułem, została zaplanowana z architektoniczną precyzją. Jej geometria została wyznaczona przez „złoty podział” – proporcję 8:5. Tytuł odsyła do utopijnej zasady architektonizacji życia. Obraz prototypuje rozwiązania sztuki użytkowej oddziałującej na społeczeństwo.
Opis dedykowany osobom ze spektrum autyzmu
„Kompozycja architektoniczna 6b” to obraz abstrakcyjny. Obraz abstrakcyjny nie przypomina obrazów z codziennego świata. Sztuka abstrakcyjna używa kolorów, linii i kształtów, ale one nie pokazują rzeczy, roślin, zwierząt ani ludzi.
Sztuka abstrakcyjna jest wynalazkiem XX wieku. W sztuce wcześniejszych czasów nie ma sztuki abstrakcyjnej.
Władysław Strzemiński na całej powierzchni obrazu namalował tylko jeden podział. W ten sposób on podzielił obraz na dwie części.
Strzemiński podzielił obraz przy pomocy dwóch kolorów. On użył czerwonej farby na jednej części obrazu, a na drugiej części obrazu użył farby pomarańczowej. Tylko te dwa kolory farby dzielą powierzchnię obrazu.
Granica dzieląca dwa kolory nie jest prosta. To łamana linia. Ta linia przypomina kształty geometryczne. Te kształty to prostokąty i łuk. Te prostokąty często nie mają jednego boku albo nawet więcej boków. Ten łuk zaokrągla bok prostokąta.
Te prostokątne kształty mają różne wielkości: są małe, albo duże. Ale większość prostokątów ma taką samą proporcję. Proporcja to stosunek liczb. Proporcja prostokąta to stosunek wymiaru długiego boku prostokąta do wymiaru krótkiego boku prostokąta. Proporcja tych prostokątów to 8:5.
Rama obrazu też ma kształt prostokąta. Ten prostokąt też ma proporcję 8:5.
Proporcja 8:5 jest znana w sztuce wcześniejszych czasów. Artyści używali jej, gdy malowali i rzeźbili ludzi. Ciało człowieka też ma proporcję 8:5.
Ale Strzemiński na obrazie nie namalował człowieka, tylko kształty podobne do prostokątów. On używał obrazów z cyklu „Kompozycje architektoniczne” jak projektów. Dlatego w tytule obrazu jest słowo „architektura”. Architektura jest sztuką projektowania budynków. Obraz Strzemińskiego jest podobny do projektów. To projekt nowego druku, albo nowego mebla, albo nowego budynku. To nowy projekt dla nowego człowieka.
Autor skryptu: Leszek Karczewski
„Kompozycje architektoniczne" to cykl obrazów, jakie Władysław Strzemiński tworzył w latach 1926–1929. Ich numeracja od 1 do 15 została nadana później przez badaczy. Wszystkie oparte o ściśle wyliczoną kompozycję bazującą na stałym stosunku liczbowym (z reguły na tzw. „złotym podziale”, czyli proporcji 8:5) są przykładem wdrożenia rozważań zawartych w książce, którą artysta napisał wraz z żoną Katarzyną Kobro pt. „Kompozycja przestrzeni. Obliczenia rytmu czasoprzestrzennego" (1931). Jak pisali: „Określając ten stosunek liczbowy każdego wymiaru następnego do wymiaru poprzedniego, jako «n» jesteśmy w stanie z góry przewidzieć i obliczyć wszystkie wymiary wszystkich kształtów. W ten sposób dzieło sztuki staje się dla nas odczuwalne jako stały i ciągły rytm wymiarów, ułożonych według prawa ścisłego i dokładnego”. W przypadku malarstwa punktem wyjścia do obliczeń byłyby wymiary płótna. Analizując problemu rytmu w malarstwie w serii „Kompozycji architektonicznych", Strzemiński doszedł jednak do wniosku, że zastosowanie rytmu w malarstwie jest „zboczeniem architektonicznym”. W przeciwieństwie do architektury, którą cechował odbiór czasoprzestrzenny, malarstwo miało być bowiem zjawiskiem czysto przestrzennym, pozaczasowym. Podkreślał tym samym wyjątkowość opracowanej przez siebie wcześniej teorii „Unizmu w malarstwie" (1928).
Paulina Kurc-Maj
abstraction création 1931-1936 (Münster) [1978-04-02-1978-06-04]
abstraction création 1931-1936 (Paris) [1978-07-16-1978-09-17]
Kobro y Strzemiński. Prototipos vanguardistas [2017-04-25-2017-09-09]
Katarzyna Kobro & Władysław Strzemiński. New Art in Turbulent Times [2018-03-10-2018-09-02]
A Polish Avant-garde, Katarzyna Kobro, Władysław Strzemiński [2018-10-24-2019-01-14]
Kobro & Strzemiński - A Polish Avant-garde
Solo exhibition of Svenja Deininger [2020-03-07-2020-07-26]