Henryk Makarewicz

Fotograf, operator. Absolwent Katolickiego Uniwerystetu Lubelskiego z 1939 roku. W czasie wojny dokumentował bombardowanie Lublina (1939), od 1944 r. związany z wojskową wytwórnią „Czołówka”. Autor między innymi zdjęć zdobytego Berlina. Po wojnie zatrudniony w Polskiej Kronice  Filmowej Oddział Małopolski (1946-1982) i Wytwórni Filmów Dokumentalnych. Prowadził dokumentację Nowej Huty od początku jej istnienia. Na licznych zdjęciach widać place budowy Nowej Huty, dzielnicę z lotu ptaka, portrety budowniczych i przodowników pracy, mieszkańców dzielnicy podczas codziennych zajęć - u fryzjera, podczas gotowania obiadu, spacerów. Jego rozpoznawalny, elegancki styl przyrównać można do Henri Cartier-Bressona: zawsze w sercu wydarzeń, czyhający na decydujący moment, kiedy wszystkie elementy kadru złożą się w idealną całość. W dziele Makarewicza uderza przede wszystkim  perfekcja formalna, poszukiwanie kadru doskonałego i wykorzystywanie zdobyczy nowoczesnej fotografii. Afirmacja nowoczesności w wydaniu Makarewicza to przede wszystkim twórcza kontynuacja radzieckiego socrealizmu: dokumentacja wielkich inwestycji socjalizmu, z zaznaczaniem wyraźnego podziału na dobrych i wrogów klasowych, na prawdę i kłamstwo, na święto i dzień powszedni. Także wychowanie nowego człowieka, pedagogika społeczna z wyraźnym i jednoznacznym podkreśleniem zdobyczy budowniczych socjalizmu. Wreszcie apoteoza ludzi pracy jako ikony nowego ustroju .

Jako dokumentalista najważniejszych wydarzeń kulturalnych i społecznych Makarewicz pozostawił także fotogramy z konserwacji Ołtarza Wita Stwosza (1949), 100-lecia urodzin Ludwika Solskiego, spotkania z Nikiforem czy Juwenalii w Krakowie w 1966 roku. Współtworzył Pierwszą Ogólnopolską Wystawę Fotografiki Polskiej jak i następne jej odsłony. Uhonorowany tytułem Artiste FIAP przyznanym przez Międzynarodową Federację Sztuki Fotograficznej. W 2007 roku fotografie Henryka Makarewicza prezentowano na wystawie poświęconej Nowej Hucie, 802 procent normy w Pałacu Kultury i Nauki w Warszawie.

Ryszard Rau