Galeria fotograficzna

Stowarzyszenie Nowa Kultura i Edukacja oraz Muzeum Sztuki w Łodzi od 14 sierpnia zapraszają do ms¹, gdzie zaprezentowana zostanie wystawa poświęcona prowadzonej od 1978 roku przez Józefa Robakowskiego autorskiej galerii sztuki współczesnej.

Galeria Wymiany, utworzona przez Robakowskiego przy współpracy Małgorzaty Potockiej, od wielu lat gromadzi obrazy, rysunki, grafiki, fotografie, filmy, prace wideo, poezję wizualną, nagrania muzyczne oraz druki ulotne, dokumentacje i książki. Ten unikalny prywatny zbiór sztuki współczesnej powstał głównie w drodze wymiany z artystami polskimi i zagranicznymi.

Poza gromadzeniem zbiorów Galeria zajmowała się również edytorstwem, produkcją dokumentacji wystąpień artystów performerów oraz realizacją programów i filmów o sztuce współczesnej. Ta niezmiernie aktywna placówka w latach stanu wojennego była organizatorem wielu wystaw, zjazdów artystycznych, sympozjów i przeglądów filmowych. Dzisiaj funkcjonuje jako miejsce wymiany myśli artystycznych w postaci prywatnych spotkań oraz jako archiwum i biblioteka wydawnictw o sztuce multimedialnej.

Na ekspozycji w Muzeum Sztuki zobaczyć będzie można wybrane grafiki i prace audiowizualne Józefa Robakowskiego, m.in.: filmy Rynek (1970), Prostokąt dynamiczny (1971), Moje wideo-masochizmy II (1989), Koncert na głowę (2009), a także: obrazy, obrazy fotograficzne, termogramy, fotoinstalacje (między innymi: Ćwiczenia na dwie kamery, Niebo czasu domyślnego, Biologiony) oraz obiekty i instalacje.

W dniu otwarcia wystawy zapraszamy na cykl działań performatywnych. Performanse towarzyszące wystawie zaprezentują: Aleksandra Borys, Cristina Ferreira, Sylwia Górak, Edka Jarząb, Magda Jędra i Joanna Pawlik. Artystki w ramach OPEN CALL wybrało jury w składzie: Romuald Demidenko, Galeria W Y, Magda Milewska, Anna Mituś, Anna Orlikowska, Katarzyna Słoboda oraz Konrad Smoleński – i to właśnie oni wybrali najciekawsze aktywności performatywne spośród zgłoszonych propozycji.

Józef Robakowski o Zapisach biologiczno-mechanicznych, 1958-2020:

Od wielu lat systematycznie podejmuję działania nad relacją mojego organizmu psychofizycznego do urządzeń mechanicznych, którymi posługuję się w procesie rozszerzania własnej wyobraźni. Posługuję się aparatem fotograficznym, kamerą filmową, magnetofonem, sprzętem wideo czy komputerem. W efekcie te techniczne możliwości, dzięki swej specyfice, pozwalają na odkrywanie utajonego świata niedostępnego naszym zmysłom. Moim celem jest możliwość przekroczenia ludzkiej wyobraźni. Jak się okazuje, na wielu doświadczeniach, te wspaniałe urządzenia pozwalają ujawnić coś więcej niż do tej pory wiem (widzę, słyszę i czuję).
W obecnej chwili interesuje mnie postawiony absurdalnie problem, czyli odebranie tym precyzyjnym urządzeniom użytkowej funkcji, do której zostały stworzone. Na przykład: przez machinalne „oderwanie kamery filmowej czy fotograficznej od oka operatora” istnieje możliwość zapisu stanu ekspresji człowieka zupełnie niekontrolowanego zmysłem wzroku. Aby jednak ten „fantazyjny zapis” ocenić, zbadać, wymierzyć, za chwilę musimy odwołać się do zmysłu, który cynicznie wyłączyliśmy w procesie rejestracji, ponieważ mamy do czynienia z zapisem ściśle wizualnym.
Po wielu dokonanych praktycznie próbach wydaje mi się szalenie interesująca możliwość wnikliwego poszukiwania twórczej relacji tego, co biologiczne z tym, co mechaniczne.

Józef Robakowski - kurator wystawy i twórca GALERII WYMIANY. Urodzony w 1939 roku w Poznaniu artysta, historyk sztuki, profesor akademicki. Studiował zabytkoznawstwo i historię sztuki na Uniwersytecie Toruńskim i sztukę operatorską w Państwowej Wyższej Szkole Filmowej, Telewizyjnej i Teatralnej im. Leona Schillera w Łodzi, gdzie od 1970 do 2018 roku był wykładowcą, prowadząc m.in. Pracownię Działań Multimedialnych. Jego praktyka artystyczna koncentruje się wokół filmu, fotografii i innych mediów wizualnych. Od końca lat 50. zajmuje się fotografią, eksperymentując z technologiami zapisu fotograficznego, tworzy obiekty i instalacje fotograficzne. 

Analityczno-konceptualne serie prac z lat 70. są wyrazem jego zainteresowania uwarunkowaniami percepcji i możliwościami rejestracji fotograficznej. W latach 80. realizował cykle zdjęć powstałych ze sfotografowanych obrazów telewizyjnych. W ostatnich latach pod hasłem „Fotomanii” tworzy monumentalne kompozycje z własnych wizerunków funkcjonujących w Internecie oraz mentalne archiwum multimedialne pt. Puls Facebooka. Od początku lat 60. zajmuje się tworzeniem filmów eksperymentalnych. Nowatorskie analizy struktur przekazu filmowego z lat 70. zaliczane są do klasyki kina strukturalnego. W latach 80., m.in. przy użyciu techniki wideo, realizował koncepcję „kina własnego” – autorskich, często autobiograficznych zapisów i rejestracji działań performatywnych. Równocześnie rozwijał wątek krytyczny dotyczący polityki mediów i mechanizmów manipulowania widzem w zideologizowanych środkach masowego przekazu. Ważną częścią jego praktyki są dokumentacje wideo i filmowe dotyczące sztuki współczesnej i jej awangardowych tradycji. Współzałożyciel grup artystycznych odejmujących eksperymentalne działania, m.in.: Oko (1960), STKF Pętla (1960-1966), Zero-61 (1961-1969), Krąg (1965-1967). Współtwórca grupy Warsztat Formy Filmowej (1970-1977) oraz Telewizyjnej Grupy Twórczej Stacja Ł (1991-1992). Od 1978 roku prowadzi (założoną wspólnie z Małgorzatą Potocką) Galerię Wymiany w Łodzi. Inicjator licznych wydarzeń artystycznych, kurator kilkudziesięciu wystaw, wydawca, autor tekstów i publikacji. Mieszka i pracuje w Łodzi.

Zadanie GALERIA WYMIANY jest realizowane dzięki dofinansowaniu z budżetu Miasta Łodzi.