Wojciech Plewiński
Huta Katowice /5/
Datowanie: | 1976 |
Technika: | fotografia czarno-biała |
Materiały: | papier fotograficzny |
Rozmiar: | wys. 23 cm, szer. 17,7 cm |
Sposób nabycia: | zakup |
Data nabycia: | 05.12.1984 |
Numer inwentarzowy: | MS/SN/F/1411/5 |
Opis dzieła
Cykl „Huta Katowice” to składający się z siedemnastu fotografii reportaż z budowy największego w PRL kombinatu metalurgicznego zlokalizowanego w Dąbrowie Górniczej. W rozpoczętą w kwietniu 1972 roku decyzją ówczesnego I sekretarza Edwarda Gierka budowę o ogromnym znaczeniu propagandowym zaangażowanych było około pięćdziesiąt tysięcy pracowników. Przyjechali oni do Zagłębia z całej Polski, szczególnie z jej wschodnich regionów. Prace trwały kilka lat, podczas których Wojciech Plewiński kilkukrotnie odwiedzał plac budowy, dokumentując kolejne etapy powstawania huty, jak również towarzyszące im wydarzenia. Jednym z nich była wizyta artystów i działaczy kultury, która miała miejsce w 1976 roku. Wzięli w niej udział m.in. piosenkarka Maryla Rodowicz i grafik Eryk Lipiński. Na fotografiach, ubrana w futro i kask artystka wygląda dość egzotycznie w otoczeniu robotników, a cała sytuacja wydaje się raczej absurdalna. Plewiński pokazuje Rodowicz w portretach, na których wydaje się ona zakłopotana i trochę zagubiona. Na ujęciu, na którym na pierwszym planie widzimy plecy pracownic budowy, a dopiero na drugim piosenkarkę, uderza natomiast mocny kontrast między jej dopracowanym wizerunkiem, a zgrzebnymi strojami i rozczochranymi włosami kobiet. Także inne wykonane przez Plewińskiego fotografie Huty Katowice nie wpisują się w propagandę sukcesu władzy. Autor pokazuje plac budowy jako wielki zabłocony teren, na którym w kałużach leżą porozrzucane materiały budowlane i fragmenty stalowych konstrukcji, panuje chaos i nieporządek. Uwagę zwraca szczególnie jedna fotografia stanowiąca niemalże dosłowne nawiązanie do ikonicznej pracy Henriego Cartier-Bresson'a, na której fotograf uchwycił mężczyznę skaczącego nad taflą wody. Plewiński zrobił coś bardzo podobnego ukazując w „decydującym momencie” ubranego w waciak robotnika skaczącego przez ogromną kałużę przy nasypie kolejowym. Wiele prac z cyklu ukazuje portrety robotników, zdradzając zainteresowania autora, który w fotografii skupiony był na człowieku, jego osobowości i emocjach. Jego prace przesycone są duchem francuskiej fotografii humanistycznej. Huta widziana oczami Plewińskiego okazała się być zupełnie niezgodna z wizją władzy, dlatego wykonane w niej serie zdjęć nie zostały przepuszczone przez cenzurę i światło dzienne ujrzały dopiero po latach.
Dorota Stolarska-KultysOpis prosty
Cykl „Huta Katowice” składa się z siedemnastu fotografii. Zostały wykonane na budowie największej w PRL huty. Powstała ona w Dąbrowie Górniczej. Wielu ludzi z całej Polski przyjechało by ją budować. Prace trwały kilka lat. Wojciech Plewiński kilka razy odwiedzał plac budowy. Fotografował kolejne etapy powstawania huty i różne wydarzenia. Jednym z nich była wizyta artystów i działaczy kultury, która miała miejsce w 1976 roku. Wzięła w niej udział m.in. Maryla Rodowicz.
Dorota Stolarska-KultysOpis dla osób ze spektrum autyzmu
Wojciech Plewiński jest fotografem. Siedemnaście zdjęć zrobił na placu budowy Huty Katowice. Budowa powstawała w latach 70. Plewiński przyjeżdżał kilka razy. Fotografował kałuże i bałagan. Pokazał też wizytę Maryli Rodowicz. Piosenkarka w futrze z lisa nie pasowała do kobiet w roboczych ubraniach.
Fotografie Huty Katowice nie podobały się władzy komunistycznej w Polsce. Cenzura zakazała ich rozpowszechniania. Można było zobaczyć je dopiero po wielu latach.
Małgorzata Wiktorko, konsultacja ekspercka: Aleksandra Oszczęda.
Cyfrowe udostępnienie zasobów Muzeum Sztuki w Łodzi
Projekt pn. Cyfrowe udostępnienie zasobów Muzeum Sztuki w Łodzi współfinansowany jest w ramach Działania 2.3 Cyfrowa dostępność i użyteczność informacji sektora publicznego, poddziałanie 2.3.2 Cyfrowe udostępnienie zasobów kultury, oś priorytetowa II E-administracja i otwarty rząd Programu Operacyjnego Polska Cyfrowa.
Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Kwota dofinansowania: 679 359,96 PLN
Czuła uwaga. Urszula Czartoryska wobec fotografii [2021-05-28-2021-09-05]