Kolekcja Sztuki XX i XXI wieku

To my kształtujemy to, co widzimy w układzie lusterek naklejonych na taflę szkła. W istocie uczestniczymy w badaniu naukowym obserwując na żywo, jak przypadek – nasz ruch, pojawianie się innych osób itp. - zmienia zaprogramowany układ, regulujący rozmieszczenie lusterek. Choć mamy do czynienia ze zwizualizowaną matematyką, nie ma tu skomplikowanych wzorów i wyliczeń. Obszar 99 staje się w ten sposób polem zdarzenia, którego my, widzowie, jesteśmy uczestnikami i główną zmienną. Ze względu na użycie szkła i lusterek, praca należy do wyjątkowych w twórczości Winiarskiego. Jest natomiast typowa jeśli chodzi o zastosowanie systemu jako metody twórczej. W większości prac Winiarskiego układ głównie białych i czarnych kwadratów składających się na kompozycję określany był na podstawie wybranej zmiennej losowej – rzutu monetą, rzutu kością, tablic matematycznych, a nawet taśmy z maszyny do liczenia. To, co było istotne, to proces generowania dzieła, ono samo zaś pozostawało przede wszystkim zapisem efektów działania logicznej i niesubiektywnej reguły. Z tego względu wystawom Winiarskiego często towarzyszyły plansze wyjaśniające zasady powstawania prac. Z czasem kompozycje stawały się również przestrzenne czy kolorowe, a także coraz bardziej angażowały widza poprzez zaproszenie do uczestnictwa w grach z wykorzystaniem przygotowanych przez artystę elementów.

Paulina Kurc-Maj (Cytat za: Abecadło, red. Jarosław Lubiak, Muzeum Sztuki w Łodzi, Łódź 2010, s.nlb. [421]).

W Obszarze 99 kompozycja jest dziełem zaprogramowanego przypadku, podczas gdy sama praca staje się czymś więcej niż zapisem procesu aleatorycznego – wizualnym spektaklem, którego aktorem jest także widz, odbijający się w wycinkach lustra i szybie. W swojej twórczości Winiarski pragnął unaoczniać proces powstania dzieła – rezygnował z artystycznej inwencji na rzecz ukazania mechanizmu działania przypadku. Początkowo, gotowe obrazy nie miały dla artysty znaczenia, dlatego nazywał je „obszarami”. Obszary nie były komponowane w tradycyjny malarski sposób, ale powstawały zgodnie z przygotowanymi przez artystę algorytmami. Stopniowo materialność prac stawała się coraz ważniejszym elementem Obszarów. W pracy o numerze 99 płótno i monochromatyczne akrylowe farby zastąpiła tafla szkła i kwadratowe fragmenty lustra. W rozumieniu Winiarskiego Obszary miały także wartość naukową – były przełożeniem na język sztuki zagadnień naukowych statystyki, prawdopodobieństwa i teorii przypadku.

Anna Nawrot (Cytat za: Korespondencje. Sztuka nowoczesna i uniwersalizm, red. Jarosław Lubiak, Małgorzata Ludwisiak, Muzeum Sztuki w Łodzi, Łódź 2012, s. 624).