Katarzyna Kobro, S. Cukier, M. Żebrowski
Akt dziewczęcy
Datowanie: | 1948 / 1989 r. |
Technika: | odlew |
Materiały: | brąz |
Rozmiar: | wys. 20 cm, szer. 28,3 cm, głęb. 22,2 cm |
Sposób nabycia: | dar |
Numer inwentarzowy: | MS/SN/R/542 |
Opis dzieła
Katarzyna Kobro traktowała rzeźbienie „z natury” jako „sztukę wypoczynkową”. Pisała, że rzeźbi „z natury tak, jak się idzie do kina, żeby lepiej wypocząć”. Jednak przedwojenne „Akty”, znajdujące się w zbiorach Muzeum, pokazywała na wystawach. Przekazała je Muzeum już w 1930 roku. Powojenne akty były kontynuacją przedwojennych, pozowały do nich artystce jej przyjaciółka (prawdopodobnie Zofia Wierzbowska) oraz dwunastoletnia wówczas córka.
Wyjątkowy w grupie gipsowych Aktów, „Akt dziewczęcy", do którego pozowała dwunastoletnia wówczas córka artystki, Nika. Przechowany przez lekarkę Halinę Skowrońską, od początku lat 60. XX wieku w posiadaniu modelki [dziś w rękach prywatnych]. Wyjątkowy, także z powodu wyraźnego odstępstwa od dotychczasowej zasady postrzegania ciała jako zwartej, zamkniętej bryły. Przedstawia wysmukłą, szczupłą figurę dziewczynki siedzącej bezpośrednio „na ziemi–podłodze” na podwiniętej prawej nodze, z lewą skręconą w bok, mocno pochylonej, z głową opuszczoną i podpartą dłonią odsuniętej od torsu prawej ręki, z łokciem na udzie. Ramię lewe przywarte do boku, zgięte w łokciu, spoczywa na udzie skręconej nogi, dłoń na kolanie. Utworzone między torsem a prawą ręką prześwity potęgują szczupłość sylwetki, podkreślając nieproporcjonalność budowy dziecka u progu dojrzałości. Forma kształtowana także i tutaj na granicy abstrakcji. Deformacje wzmagają charakterystykę sylwetki (głowa z wielką „falą” włosów, wychudłe ramiona, kanciastość kolan). „Akt" pokazany po raz pierwszy na wystawie pośmiertnej Kobro i Strzemińskiego, Łódź – Warszawa 1956/1957. Utrwalony w brązie, w 6 numerowanych i sygnowanych egzemplarzach, na zlecenie właścicielki. Kopia „Aktu", wykonana przez Monikę Krygier i Piotra Krzyżanowskiego z żywicy epoksydowej w dwukrotnym powiększeniu, została w 1990 roku umieszczona przez córkę na nagrobku Katarzyny Kobro projektu Krystyny Krygier (cmentarz prawosławny „Doły”, Łódź).
(Zenobia Karnicka, cytat z katalogu: Katarzyna Kobro 1989-1951. „W setną rocznicę urodzin", kat. wystawy, Muzeum Sztuki w Łodzi, Łódź 1998, s. 137 )
Atlas nowoczesności. Ćwiczenia (II EDYCJA) [2021-10-01]