Film

Zbiorowa wystawa "Furtka do szczęścia" za punkt wyjścia obiera luki, czy też furtki pojawiające się na marginesach systemów społecznych i ekonomicznych. Luki te dają możliwość poszerzania granic osobistej wolności, i przybliżają osiągnięcie przyjemności i spełnienia. Kapitalizm do perfekcji opanował sztukę absorbowania wszelkiej krytyki, a poprzez wykorzystywanie kreatywności i dialogu społecznego w celu generowania zysku, stworzył nowe formy wyzysku i niekończącej się presji produktywności. Wystawa Furtka do szczęścia bada możliwości tworzenia wyjątków od tej zasady, znajdywania dróg ucieczki, i unikania ugładzonej powierzchni neoliberalnego kapitalizmu. Działania te pokazane są z perspektywy strategii oporu klasy robotniczej w środkowej i wschodniej Europie czasów socjalizmu.

Tytuł wystawy został zaczerpnięty z kultowej książki węgierskiego dysydenta Miklosa Haraszti’ego "Robotnik w robotniczym kraju" ("A Worker in a Worker’s State"), pokazującej niegodne warunki pracy i akty oporu pracowniczego, których autor był świadkiem pracując w fabryce Red Star na Węgrzech na początku lat 70. Haraszti opisuje niezgodną z regulaminem praktykę tworzenia przedmiotów na własny użytek, wykorzystując do tego maszyny i materiały dostępne w fabryce. Obiekty te były owocami kreatywności robotników, przynoszącej ulgę w monotonnym dniu pracy w fabryce, i rzucającej wyzwanie wyzyskowej pracy na akord. Społeczna kreatywność uwalniania w procesie tworzenia tych obiektów, może być przeciwstawiona postfordowskiej rzeczywistości, w której wszelkie działania zawiązane z twórczym myśleniem i działaniem są z powrotem zasysane przez zamknięty krąg opłacalności ekonomicznej, a energia emocjonalna przekładana jest na zawodową rywalizację.

Wystawa prezentuje prace dotykające tematu dopasowywania środowiska pracy i codziennego życia do wymogów ekonomicznej mobilizacji ludzkiej afektywności; prace te proponują alternatywne modele stylu życia, które uwalniają wolny czas i pozwalają na jego kreatywne wykorzystanie: do nauki, podróżowania i prostego cieszenia się nim. Drogi ucieczki przed zasadami rządzącymi współczesnym porządkiem społecznym i ekonomicznym odkrywane są w najmniej oczekiwanych miejscach i czynnościach, takich jak malarskie przywołanie wspólnego świętowania w czasach komunizmu, czy też refleksja nad wolnością zabawy w miejscach publicznych zanim zapanował wszechobecny lęk przed czyhającymi zagrożeniami współczesnego świata. Dążenie do szczęścia i spełnienia skontrastowane jest z mentalnym zanieczyszczeniem, wynikającym z nadmiaru informacji, i ustawione jest na tle działań mających na celu wskrzeszenie nie-kapitalistycznych form wiedzy, i promocję nieekonomicznego podejścia do relacji międzyludzkich.

Artyści biorący udział w wystawie: Adam Chodzko, Petra Feriancova, Siniša Labrović, Ciprian Muresan, Csaba Nemes, Nada Prlja, Janek Simon, Péter Szabó i Katarina Šević
Kuratorzy: Maja i Reuben Fowkes