Film

Retrospektywna wystawa Jána Mančuški to pierwszy w Polsce kompleksowy przegląd twórczości jednego z najciekawszych czeskich artystów, podsumowanie jego poszukiwań twórczych, inspirowanych doświadczeniami konceptualizmu, a także pracą i pobytem w wielu miejscach na całym świecie.  

Mančuška (1972–2011) urodził się w Bratysławie, studiował w Pradze i USA, mieszkał w Berlinie. Zadebiutował na artystycznej scenie Pragi w 1990 roku, wraz z innymi członkami kolektywu „Jeździec bez głowy” - Josefem Bolfem, Janem Šerýchem i Tomášem Vaněkiem. Jego działania były swobodnie powiązane z lokalną specyfiką czechosłowackiego konceptualizmu, który reprezentowali tacy artyści, jak Stano Filko czy Jiří Kovanda. Tak, jak wcześniej twórcy grupy Pondělí (Poniedziałek), Mančuška utrzymywał, że jego artystyczna tożsamość wywodzi się z konstrukcji społeczno-kulturowej, która stoi w opozycji do leżącej u podstaw sztuki czeskiej tradycji surrealistycznej i romantycznej. Świadomie łączył także cechy sztuki powstałej przed i po upadku muru berlińskiego.  

Z czasem, w jego twórczości widoczne stały się dwa nurty. Z jednej strony, rozwijał sztukę postkonceptualną, w której interesował się językiem w procesie narracji dzieł literackich, sztuki wideo, performance i filmu. Z drugiej, fascynowały go same historie, często o wymiarze egzystencjalnym. Mančuška, oprócz artystycznej praktyki, zajmował się działaniami na polu teorii sztuki. Zgodnie ze swoimi poglądami, realizując wystawy, instalacje i performance w różnych krajach świata, artysta starał się uchwycić charakter konkretnego miejsca i zgromadzone w nim doświadczenia historyczne.  

Celem wystawy "Ján Mančuška. Najważniejsze zawsze jest niewidoczne" jest retrospektywne, uporządkowane według chronologicznego klucza spojrzenie na sztukę artysty. Ekspozycja kładzie nacisk na precyzyjnie wyeksponowane lub odtworzone, intelektualnie i estetycznie wyrafinowane prace, z których wiele pochodzi z prestiżowych kolekcji sztuki. 

Kurator: Vít Havránek
Współpraca kuratorska: Anna Saciuk-Gąsowska
Koordynacja: Martyna Gajda