Magdalena Abakanowicz

Magdalena Abakanowicz

1930 - 2017

Rzeźbiarka, twórczyni rzeźb plenerowych oraz monumentalnych tkanin. Należy do twórczyń, które wprowadziły tkaninę artystyczną w obszar sztuki współczesnej. Przez lata jedna z najbardziej rozpoznawalnych polskich rzeźbiarek na świecie.

Studiowała w Gdańsku (1949-1950) oraz  w warszawskiej Akademii Sztuk Pięknych (1950-1954). Debiutowała wystawą w Kordegardzie w 1960 roku. Na początku tworzyła gobeliny i malowane tkaniny, stopniowo przechodząc do prac o bardziej eksperymentalnym charakterze i nieregularnej strukturze, dochodząc do wielkoformatowych, przestrzennych Abakanów. Brała udział historycznym I Biennale Tkaniny w Lozannie, które rozsławiło na świecie polska tkaninę artystyczną. W 1965 roku prezentowała prace na Biennale Sztuki w Sao Paulo, zdobywając Grand Prix, które dało początek serii sukcesów. W 1969 roku wzięła udział w wystawie Wall Hangings w MoMA w Nowym Jorku. 

W latach 70. Abakanowicz stopniowo oddalała się od tkaniny. Tworzyła prace z płóciennych worków utwardzonych żywicami syntetycznymi. W tym okresie w jej sztuce pojawiły się formy przypominające zdeformowane postacie ludzkie lub ich części (Alteracje 1974-1975, Głowy 1973-1975, Plecy 1976-1978). W latach 80. tworzyła pierwsze prace z drewna, a w kolejnych dekadach realizowała także monumentalne kompozycje z drzew (Klatka 1978-81; Gry wojenne 1987-1995). W 1980 roku reprezentowała Polskę na Biennale w Wenecji. W latach 1965-1990 uczyła w Państwowej Wyższej Szkoły Sztuk Plastycznych (dzisiaj Akademia Sztuk Pięknych)  w Poznaniu. Przyznano jej doktoraty honorowe Royal College of Art w Londynie, Rhode Island School of Design, Akademii Sztuk Pięknych w Łodzi. 

Kontekst do odczytywania prac Abakanowicz stanowiły początkowo doświadczeniach artystki związane z poznawaniem materii, a także jej biografia: tatarskie korzenie czy przeżycia z czasów wojny. Zaczynając od Biennale Form Przestrzennych w Elblągu (1965) realizowała rzeźby plenerowe. W 1991 zaprojektowała (niezrealizowaną) koncepcję "architektury arborealnej" w Paryskiej dzielnicy La Defense. Jej rzeźby plenerowe znajdują się m.in. w Parku Granta w Chicago, przed Princeton University Art Museum, w Parku Olimpijskim w Seulu, w Muzeum Miejskim w Hiroszimie, Ogrodzie Rzeźby Muzeum Izrael w Jerozolimie, a także na Cytadeli w Poznaniu. Jej prace znajdują się w licznych kolekcjach, obok Muzeum Sztuki w Łodzi także Muzeum Narodowego w Warszawie, Wrocławiu i Poznaniu, Centre George Pompidou w Paryżu, Metropolitan Museum of Art w Nowym Jorku.

 

Magdalena Abakanowicz
Magdalena Abakanowicz, fot. archiwum Muzeum Sztuki w Łodzi
Dzieła