Fortunata Obrąpalska

Fortunata Obrąpalska

1909 - 2004

Jest jedną z najważniejszych fotografek polskich. Przedstawicielka fotografii realistycznej, piktorializmu (ogromny wpływ miała na nią znajomość z Janem Bułhakiem), jak również fotografii awangardowej (w tym fotografii strukturalnej i surrealistycznej). W swoich fotografiach socrealistycznych eksperymentowała z technikami fotograficznymi (m.in. pseudosolaryzacja, bromografika). Przed wojną studiowała biologię i chemię na Uniwersytecie im. Stefana Batorego w Wilnie, w 1945 roku przeprowadziła się wraz z mężem, fotografem Zbigniewem Obrąpalskim do Poznania. 

W latach 1948-1952 Fortunata należała do kolegium redakcyjnego magazynu „Świat Fotografii”, a także do Zarządu Stowarzyszenia Miłośników Fotografii, pełniła również funkcje sekretarz Zarządu Głównego Polskiego Towarzystwa Fotograficznego. Była członkinią grupy awangardowej 4F+R (Forma, Farba, Faktura, Fantastyka + Realizm)(należeli do niej też m.in. Alfred Lenica, Ildefons Houwalt, Feliks M. Nowowiejski), brała udział w wystawach grupy w 1949 i 1956 roku. Brała także udział w ważnych wystawach, m.in. Nowoczesna Fotografika Polska w Warszawie (1948) i Wystawa Sztuki Nowoczesnej w Krakowie (1948).

Od początku lat 50. wykonywała zdjęcia przyrodnicze na zamówienie głównie Akademii Rolniczej w Poznaniu i Ogrodu Botanicznego w Poznaniu. Od lat 70. uczulenie na odczynniki chemiczne wykorzystywane przy wywoływaniu zdjęć uniemożliwiło jej kontynuowanie praktyki artystycznej. Otrzymała tytuł Artiste FIAP, przyznanego przez FIAP (Międzynarodowa Federacja Sztuki Fotograficznej) z siedzibą w Bernie (1957) oraz Excellence FIAP (1963).

Jej prace znajdują się w kolekcjach Muzeum Narodowego we Wrocławiu, Muzeum Narodowego w Poznaniu czy Muzeum Historii Fotografii w Krakowie (zbiór ponad 200 prac przekazanych przez artystkę jako dar w 2001 roku). W kolekcji Muzeum Sztuki w Łodzi znajduje się najważniejszy cykl prac artystki Dyfuzja w cieczy (1948). 


Katarzyna Słoboda

Dzieła