Kolekcja Sztuki XX i XXI wieku

Abstrakcyjna kompozycja z organicznych kształtów – przypominających kamuflaż moro. Żywe, jasne, jednolite malowane plamy w kolorach: zielonym, niebieskim i rozbielonym niebieskim, ciemnoczerwonym, rozbielona żółć, pomarańcz, biel i czerń. Są też kształty drobno zakreskowane na czarno. Każdy element ma wyraźne granice. Wśród tych kolorowych organicznych kształtów wyłaniają się cztery czworoboki podobne do trapezu: trzy czarne, jeden pomarańczowy. Na figurach pojawiają się zakreskowane kształty.

Z prawej strony pośród plam i na dwóch czworobokach wyłaniają się fragmenty drobno zakreskowane. Przypominają pień drzewa, który rozdwaja się u góry, na pomarańczowym trapezie, dwa cieńsze. Z lewej strony również można zauważyć części pnia drzewa, ale formy są bardziej przetworzone i stają się abstrakcją.

Jeden z czworoboków, zbliżony do podłużnego prostokąta znajduje się w samym prawym dolnym rogu. Dwa kolejne po lewej stronie, jeden wyżej, przy lewej krawędzi, drugi niżej bliżej środka. Jedyny pomarańczowy kształt przypominający trapez (szerszy bok u góry) jest w prawej górnej ćwiartce obrazu. Na nim znajduje się wspomniane rozwidlenie pnia.

Marię Jaremę fascynowała postać ludzka, jej miejsce w przestrzeni. Jej ulubioną techniką była monotypia, którą łączyła z olejem i temperą – jak opisywana praca „Rytmy”. Dzięki temu prace dają wrażenie świeżości, lekkości, a nawet przezroczystości. Charakterystyczne dla artystki jest balansowanie między sztuką przedstawiającą a abstrakcją. Postaci ludzkie są upraszczane, zniekształcane i rozdrabniane. Przeistaczają się w formy abstrakcyjne. Rozbicie elementów daje poczucie rytmicznego ruchu i migotania. Wywołuje to poczucie tajemnicy.

Maria Jarema to rzeźbiarka, malarka, autorka monotypii oraz kostiumów i scenografii teatralnych.

W 1930 współtworzyła Grupę Krakowską. Przed wybuchem II wojny światowej głównie rzeźbi, po wojnie zwraca się do malarstwa, przeważnie abstrakcyjnego. Od 1951 roku tworzy monotypie. Czasem łączy tę technikę, jak w opisywanej pracy „Rytm” z temperami czy farbami olejnymi. Uczestniczyła w istotnych dla polskiej awangardy Wystawach Sztuki Nowoczesnej (na przełomie 1948 i 1949 w Krakowie oraz w latach 1957 i 1959 w Warszawie). Tworzyła scenografie i kostiumy do przedstawień w przedwojennym teatrze eksperymentalnym Cricot (założonym przez jej brata Józefa Jaremę), a także w powojennym Cricot 2 (prowadzonym przez Tadeusza Kantora). Reprezentowała Polskę w 1958 roku na 29 Biennale w Wenecji, podczas którego zdobyła polsko-włoską nagrodą Towarzystwa im. Francesco Nullo.

Autorka skryptu: Katarzyna Mądrzycka-Adamczyk

Konsultacja ekspercka: Magdalena Rutkowska

Projekt pn. Cyfrowe udostępnienie zasobów Muzeum Sztuki w Łodzi współfinansowany jest w ramach Działania 2.3 Cyfrowa dostępność i użyteczność informacji sektora publicznego, poddziałanie 2.3.2 Cyfrowe udostępnienie zasobów kultury, oś priorytetowa II E-administracja i otwarty rząd Programu Operacyjnego Polska Cyfrowa.

Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Kwota dofinansowania: 679 359,96 PLN