Rok 1948 to w polskiej sztuce moment eksperymentu i poszukiwania nowego języka opisu powojennej rzeczywistości, tuż przed kilkuletnią dominacją realizmu socjalistycznego. To także okres, gdy znaczenie „realizmu” staje się przedmiotem sporów.
Władysław Strzemiński pracuje nad Teorią widzenia, formułując koncepcję „realizmu widzenia” – zgodności sztuki z realnymi, historycznie uwarunkowanymi procesami percepcji. Nie oznacza to naśladowania natury, lecz wierność temu, jak widzenie kształtują ciało, technika i wiedza. Równolegle w Krakowie odbywa się I Wystawa Sztuki Nowoczesnej (1948/1949), pokazująca, że nowoczesna sztuka organizuje przestrzeń życia, rozwija wrażliwość i współpracuje z nauką. Oba przedsięwzięcia stanowiły próbę uzasadnienia nowoczesności w chwili, gdy „realizm” nabierał politycznego ciężaru. W tym samym roku otwarto nową siedzibę Muzeum Sztuki w Łodzi przy ul. Więckowskiego 36, z Salą Neoplastyczną zaprojektowaną przez Strzemińskiego.
Kapsuła zestawia szkice Strzemińskiego z materiałami z I Wystawy Sztuki Nowoczesnej, ukazując dwie równoległe drogi „realizmu”. Ich wspólna teza pozostaje aktualna: nowoczesność nie jest kaprysem formy, lecz narzędziem orientacji w świecie.
Kafelki
Lista