MARIA FRANECKA
Kuratorka, Dział Zbiorów Sztuki Nowoczesnej
Prace zatytułowane Fotogramy autorstwa Bronisława Schlabsa znajdujące się w kolekcji Muzeum Sztuki w Łodzi pochodzą z lat 1956-60. Powstały poprzez rysowanie, rozprowadzanie różnych substancji i polewanie cieczami negatywów, które następnie zostały powiększone metodą stykową na materiale światłoczułym.
Pomimo użycia materiału fotograficznego dzieła te nie odwzorowują otaczającej rzeczywistości, nie odsyłają do miejsc ani przedmiotów. Artysta kreuje tutaj całkowicie autonomiczne wizje sięgając po język abstrakcji. Stworzone przez Schlabsa formy przywodzą na myśl organiczne twory w rozmaitych konstelacjach, odrębne galaktyki czy paralelne światy.
Użytą przez artystę technikę pomimo zastosowania materiałów światłoczułych charakteryzują liczne analogie z malarstwem czy grafiką, ponieważ to właśnie wyobraźnia i gest artysty definiują kształt przedstawienia. Aspekt dokumentalny fotografii został w tym wypadku całkowicie pominięty.
Równocześnie w fotogramach kluczową rolę odgrywa światło w rozmaitym nasileniu i ostrości. "Staje się pigmentem", jak to ujął w odniesieniu do fotografii László Moholy-Nagy, pionier fotogramowych eksperymentów na papierze światłoczułym. Fotogramy Schlabsa znajdują się także w kolekcji Muzeum Sztuki Nowoczesnej MoMA w Nowym Jorku.
Maria Franecka