Strategia rozwoju kolekcji
Zgodnie ze statutem Muzeum Sztuki w Łodzi z 2015 roku do zakresu działania Muzeum należy gromadzenie oraz prezentowanie dzieł sztuki ze szczególnym uwzględnieniem sztuki XIX, XX i XXI wieku oraz promowanie nowoczesnych zjawisk artystycznych.
Kolekcja sztuki XX i XXI wieku Muzeum Sztuki w Łodzi jest najstarszym, a zarazem jednym z najważniejszych zbiorów sztuki nowoczesnej i współczesnej w tej części Europy. W gromadzonych od końca lat 20. XX wieku zbiorach znajdują się zespoły najbardziej reprezentatywnych prac najważniejszych artystów kształtujących historię sztuki polskiej ostatnich stu lat. Muzeum Sztuki posiada również bogaty zbiór prac twórców z całego świata, zarówno związanych z międzywojenną awangardą, jak i działających w okresie powojennym, aż po czasy współczesne. W Muzeum znajdują się też zbiory sztuki dawnej obejmujące głownie sztukę XIX wieku i rzemiosło artystyczne.
Zbiory Muzeum Sztuki w Łodzi są gromadzone i przechowywane w trzech siedzibach: gmachu głównym ms¹ – przy ulicy Więckowskiego (XIX – wiecznym, neorenesansowym pałacu zbudowanym dla Maurycego Poznańskiego), w Muzeum Pałacu Herbsta na Księżym Młynie - odrestaurowanej rezydencji należącej niegdyś do rodziny łódzkich przemysłowców, Herbstów, oraz w filii ms² - zrewitalizowanym budynku tkalni należącej swego czasu do kompleksu fabrycznego Izraela Poznańskiego (dziś – Centrum Manufaktura). Obecnie kolekcja sztuki XX i XXI wieku obejmuje ponad jedenaście tysięcy pozycji inwentarzowych (pod którymi kryją się niekiedy całe cykle) autorstwa ponad dwóch tysięcy artystów, natomiast zbiory sztuki dawnej to ponad cztery tysiące pozycji.
Kierunek rozwoju Kolekcji Sztuki XX i XXI w. wynika ze strategii opracowywania dziedzictwa awangardowego, uwypukla praktyki, które ją kontynuują, przekształcają oraz uaktualniają.
Awangarda stanowi jeden z kluczowych punktów odniesienia dla sztuki współczesnej. Ma także fundamentalne znaczenie dla kolekcji i misji Muzeum Sztuki, wyznaczając perspektywę dla refleksji teoretycznej, projektów badawczych oraz propozycji kuratorskich. Rozwój kolekcji jest więc silnie zakorzeniony w wieloletniej historii instytucji i budowanej przez nią tożsamości.
Jednocześnie, dobór prac dokonywany jest z myślą o przyszłości i kontynuowaniu etosu awangardowej sztuki, która niejako programowo zaangażowana jest w kwestie społeczne. Taki kierunek wymaga także obecności w kolekcji prac konfrontujących się z wyzwaniami współczesności. Podejmowane przez nie tematy, wynikające z aktualnych debat, pozwalają na nowe sposoby odczytania awangardy. Dzięki zestawianiu ze sobą wielu różnych perspektyw artystycznych i ideowych, kolekcja Muzeum Sztuki w Łodzi jest ciągle żywym organizmem, reagującym i wpływającym na rozwój współczesnej kultury.
Kolekcja Sztuki XX i XXI w. jest rozbudowywana w trzech zasadniczych obszarach:
• Przekształcanie tradycji sztuki nowoczesnej w sztuce współczesnej
Sztuka współczesna daje nam szansę na powtórne przyjrzenie się kluczowym zagadnieniom twórczości, ale także celom społecznym i politycznym, które przyświecały artystom związanym z awangardą. Kontynuacje i zerwania, które widzimy we współczesnej nam twórczości, pozwalają na ciągłe ponowne odkrywanie sztuki z pierwszej połowy XX wieku. Kolekcja rozbudowywana jest więc o prace, które w istotny sposób mogą budować kontekst dla tak pomyślanej prezentacji sztuki awangardowej.
• Przemieszczanie kanonu sztuki nowoczesnej
Proces budowy zestawień prac poza wynikaniem chronologicznym może prowadzić również do innych przewartościowań. Rozwój sztuki współczesnej oddziałuje na rozumienie tradycji sztuki nowoczesnej. Zbiory poszerzane są o dzieła, które, zgodnie z obecnym stanem wiedzy, eksponują jej złożoność. Jest to element pracy nad przemieszczeniem i poszerzaniem kanonu nowoczesności. Największy nacisk kładziony jest na konceptualizm, nowe media i performans, a także archiwa artystów.
• Istotne zjawiska sztuki współczesnej
Zjawiska sztuki współczesnej stanowią najbardziej twórcze odpowiedzi czy komentarze dla tematów wynikających z aktualnych sytuacji społecznych, kulturowych, politycznych i ekonomicznych. Istotne są tu strategie właściwe sztukom wizualnym otwierającym nowe, inne czy wyjątkowe sposoby postrzegania, rozumienia, a nawet zachowania. Sztuka może być przecież rozumiana także jako zestaw narzędzi poznawczych i obiektów umożliwiających translację doświadczeń i wiedzy. Ta cecha ma szczególne znaczenie w zakresie sztuki globalnej, pozyskiwanej do kolekcji instytucji, która dzięki osadzeniu w lokalnym kontekście jest w stanie ukazywać procesy uniwersalne.
Nabywanie do kolekcji Muzeum odbywa się w oparciu o funkcjonujące w Muzeum „Regulamin działalności Komisji Nabywania Muzealiów" oraz „Regulamin zasad ewidencjonowania i ruchu dzieł sztuki w Muzeum Sztuki w Łodzi", w których opisane są szczegółowe zasady działalności Komisji Nabywania oraz formalna strona procesu nabywania muzealiów.
Kolekcja sztuki XX i XXI wieku Muzeum Sztuki w Łodzi jest najstarszym, a zarazem jednym z najważniejszych zbiorów sztuki nowoczesnej i współczesnej w tej części Europy. W gromadzonych od końca lat 20. XX wieku zbiorach znajdują się zespoły najbardziej reprezentatywnych prac najważniejszych artystów kształtujących historię sztuki polskiej ostatnich stu lat. Muzeum Sztuki posiada również bogaty zbiór prac twórców z całego świata, zarówno związanych z międzywojenną awangardą, jak i działających w okresie powojennym, aż po czasy współczesne. W Muzeum znajdują się też zbiory sztuki dawnej obejmujące głownie sztukę XIX wieku i rzemiosło artystyczne.
Zbiory Muzeum Sztuki w Łodzi są gromadzone i przechowywane w trzech siedzibach: gmachu głównym ms¹ – przy ulicy Więckowskiego (XIX – wiecznym, neorenesansowym pałacu zbudowanym dla Maurycego Poznańskiego), w Muzeum Pałacu Herbsta na Księżym Młynie - odrestaurowanej rezydencji należącej niegdyś do rodziny łódzkich przemysłowców, Herbstów, oraz w filii ms² - zrewitalizowanym budynku tkalni należącej swego czasu do kompleksu fabrycznego Izraela Poznańskiego (dziś – Centrum Manufaktura). Obecnie kolekcja sztuki XX i XXI wieku obejmuje ponad jedenaście tysięcy pozycji inwentarzowych (pod którymi kryją się niekiedy całe cykle) autorstwa ponad dwóch tysięcy artystów, natomiast zbiory sztuki dawnej to ponad cztery tysiące pozycji.
Kierunek rozwoju Kolekcji Sztuki XX i XXI w. wynika ze strategii opracowywania dziedzictwa awangardowego, uwypukla praktyki, które ją kontynuują, przekształcają oraz uaktualniają.
Awangarda stanowi jeden z kluczowych punktów odniesienia dla sztuki współczesnej. Ma także fundamentalne znaczenie dla kolekcji i misji Muzeum Sztuki, wyznaczając perspektywę dla refleksji teoretycznej, projektów badawczych oraz propozycji kuratorskich. Rozwój kolekcji jest więc silnie zakorzeniony w wieloletniej historii instytucji i budowanej przez nią tożsamości.
Jednocześnie, dobór prac dokonywany jest z myślą o przyszłości i kontynuowaniu etosu awangardowej sztuki, która niejako programowo zaangażowana jest w kwestie społeczne. Taki kierunek wymaga także obecności w kolekcji prac konfrontujących się z wyzwaniami współczesności. Podejmowane przez nie tematy, wynikające z aktualnych debat, pozwalają na nowe sposoby odczytania awangardy. Dzięki zestawianiu ze sobą wielu różnych perspektyw artystycznych i ideowych, kolekcja Muzeum Sztuki w Łodzi jest ciągle żywym organizmem, reagującym i wpływającym na rozwój współczesnej kultury.
Kolekcja Sztuki XX i XXI w. jest rozbudowywana w trzech zasadniczych obszarach:
• Przekształcanie tradycji sztuki nowoczesnej w sztuce współczesnej
Sztuka współczesna daje nam szansę na powtórne przyjrzenie się kluczowym zagadnieniom twórczości, ale także celom społecznym i politycznym, które przyświecały artystom związanym z awangardą. Kontynuacje i zerwania, które widzimy we współczesnej nam twórczości, pozwalają na ciągłe ponowne odkrywanie sztuki z pierwszej połowy XX wieku. Kolekcja rozbudowywana jest więc o prace, które w istotny sposób mogą budować kontekst dla tak pomyślanej prezentacji sztuki awangardowej.
• Przemieszczanie kanonu sztuki nowoczesnej
Proces budowy zestawień prac poza wynikaniem chronologicznym może prowadzić również do innych przewartościowań. Rozwój sztuki współczesnej oddziałuje na rozumienie tradycji sztuki nowoczesnej. Zbiory poszerzane są o dzieła, które, zgodnie z obecnym stanem wiedzy, eksponują jej złożoność. Jest to element pracy nad przemieszczeniem i poszerzaniem kanonu nowoczesności. Największy nacisk kładziony jest na konceptualizm, nowe media i performans, a także archiwa artystów.
• Istotne zjawiska sztuki współczesnej
Zjawiska sztuki współczesnej stanowią najbardziej twórcze odpowiedzi czy komentarze dla tematów wynikających z aktualnych sytuacji społecznych, kulturowych, politycznych i ekonomicznych. Istotne są tu strategie właściwe sztukom wizualnym otwierającym nowe, inne czy wyjątkowe sposoby postrzegania, rozumienia, a nawet zachowania. Sztuka może być przecież rozumiana także jako zestaw narzędzi poznawczych i obiektów umożliwiających translację doświadczeń i wiedzy. Ta cecha ma szczególne znaczenie w zakresie sztuki globalnej, pozyskiwanej do kolekcji instytucji, która dzięki osadzeniu w lokalnym kontekście jest w stanie ukazywać procesy uniwersalne.
Nabywanie do kolekcji Muzeum odbywa się w oparciu o funkcjonujące w Muzeum „Regulamin działalności Komisji Nabywania Muzealiów" oraz „Regulamin zasad ewidencjonowania i ruchu dzieł sztuki w Muzeum Sztuki w Łodzi", w których opisane są szczegółowe zasady działalności Komisji Nabywania oraz formalna strona procesu nabywania muzealiów.