Nowe dzieła w kolekcji sztuki XX i XXI wieku

Strategia rozwoju kolekcji

Strategia rozwoju kolekcji od 2022 roku

Strategia rozwoju kolekcji sztuki XX i XXI wieku ma na celu przywrócenie aksjonormatywnego porządku sztuki, zwrócenie uwagi na twórczość istotną z punktu widzenia zasad plastyki, dotychczasowego dorobku muzeum i historii awangardy.

Dotychczasowa (lata 2012-2022) strategia rozwoju kolekcji nakierowana była na podtrzymywanie niemal wyłącznie takiego etosu sztuki awangardowej, która programowo zaangażowana jest w kwestie społeczne. Ten kierunek wskazywał na poszerzanie kolekcji szczególnie w zakresie dzieł podejmujących tematy wynikające z aktualnych debat, co miało pozwolić na nowo odczytać awangardę i jej oddziaływanie społeczno-polityczne.
W obecnej strategii rozwoju kolekcji następuje programowy odwrót od nabywania dzieł, których wyznacznikiem jest jedynie aktualność politycznospołeczna, w celu skupienia się na artyście i jego najlepszych zasobach, przywrócenia aksjonormatywnego porządku sztuki, zwrócenia uwagi na twórczość istotną z punktu widzenia zasad plastyki. Jest to działanie zgodne z hasłami głoszonymi przez jednego z ojców-założycieli kolekcji Muzeum Sztuki w Łodzi, Władysława Strzemińskiego, który pisał o prawach czystej plastyki, prawach budowy formy, logice praw materiału, prawie jednolitości przestrzeni, prawie kontrastu, prawach fizjologii wzroku. Jest zwrotem ku zagadnieniom sztuki bez konieczności reprodukowania w polu artystycznym stylu polaryzacji poglądów sceny politycznej i ulegania niczym nieuzasadnionemu imperatywowi, że sztuka ma obowiązek powstawać w związku z debatami społecznymi: dyskursem emancypacyjnym, biopolityką, etc. Władysław Strzemiński pisał w 1935 r.:

„W kształtowaniu kultury plastycznej największe znaczenie przypada muzeom. Dlatego ze względu na kierunek kształtowania się kultury plastycznej szerokich mas społeczeństwa łódzkiego nie może być obojętnym, jak będzie się odbywała rozbudowa zbiorów łódzkiego muzeum, którego fundamentem stała się na początku lat 30. XX w. Międzynarodowa Kolekcja Sztuki Nowoczesnej grupy „a.r.”.”

W Muzeum Sztuki w Łodzi według zacytowanej powyżej diagnozy Strzemińskiego, będzie kształtowana kultura plastyczna w oparciu o już sprawdzone, ale ciągle aktualne w wymowie, historyczne zjawisko, jakim jest Międzynarodowa Kolekcja Sztuki Nowoczesnej. Fakt, że zgromadzona tutaj przez artystów „bez instytucjonalnego pośrednika" jest arcyważny, niejako symbolicznie unaocznia bowiem, że proces obejmowania dzieła konsekrującą ramą muzealną, powinien następować po procesie negocjacji intencji autorskiej z szerokim odbiorcą i niezależną krytyką na wolnym rynku idei i w jej wyniku. Celem rozbudowy kolekcji jest więc także wyrównywanie szans na rynku idei, bez korumpowania postaw artystów, w zamian za obietnicę przyjęcia w poczet podmiotów uprzywilejowanych (do muzeum). A co za tym idzie rozpoznanie właściwego znaczenia artystów awangardy i zrozumienia istoty postawy awangardowej zarówno w kraju, jak i zagranicą. Z uwagi na progresywny charakter zasobu muzeum, programowo eksperymentalny i wybitnie dyskursywny, celem powiększania zasobów, będzie przywoływanie wszystkich cennych inicjatyw podejmowanych tu w przeszłości i stworzenia międzynarodowej platformy, forum, laboratorium, umożliwiających oddanie głosu wszystkim, mającym potrzebę i zdolność reagowania na to co dzieje się w obszarze sztuki najnowszej lub w samym muzeum.

Strategia rozwoju kolekcji w latach 2014-2022

Kierunek rozwoju Kolekcji Sztuki XX i XXI w. wynika ze strategii opracowywania dziedzictwa awangardowego, uwypukla praktyki, które ją kontynuują, przekształcają oraz uaktualniają. Awangarda stanowi jeden z kluczowych punktów odniesienia dla sztuki współczesnej. Ma także fundamentalne znaczenie dla kolekcji i misji Muzeum Sztuki, wyznaczając perspektywę dla refleksji teoretycznej, projektów badawczych oraz propozycji kuratorskich. Rozwój kolekcji jest więc silnie zakorzeniony w wieloletniej historii instytucji i budowanej przez nią tożsamości.

Jednocześnie, dobór prac dokonywany jest z myślą o przyszłości i kontynuowaniu etosu awangardowej sztuki, która niejako programowo zaangażowana jest w kwestie społeczne. Taki kierunek wymaga także obecności w kolekcji prac konfrontujących się z wyzwaniami współczesności. Podejmowane przez nie tematy, wynikające z aktualnych debat, pozwalają na nowe sposoby odczytania awangardy. Dzięki zestawianiu ze sobą wielu różnych perspektyw artystycznych i ideowych, kolekcja Muzeum Sztuki w Łodzi jest ciągle żywym organizmem, reagującym i wpływającym na rozwój współczesnej kultury.

Kolekcja Sztuki XX i XXI w. jest rozbudowywana w trzech zasadniczych obszarach:

  • Przekształcanie tradycji sztuki nowoczesnej w sztuce współczesnej

Sztuka współczesna daje nam szansę na powtórne przyjrzenie się kluczowym zagadnieniom twórczości, ale także celom społecznym i politycznym, które przyświecały artystom związanym z awangardą. Kontynuacje i zerwania, które widzimy we współczesnej nam twórczości, pozwalają na ciągłe ponowne odkrywanie sztuki z pierwszej połowy XX wieku. Kolekcja rozbudowywana jest więc o prace, które w istotny sposób mogą budować kontekst dla tak pomyślanej prezentacji sztuki awangardowej.

  • Przemieszczanie kanonu sztuki nowoczesnej

Proces budowy zestawień prac poza wynikaniem chronologicznym może prowadzić również do innych przewartościowań. Rozwój sztuki współczesnej oddziałuje na rozumienie tradycji sztuki nowoczesnej. Zbiory poszerzane są o dzieła, które, zgodnie z obecnym stanem wiedzy, eksponują jej złożoność. Jest to element pracy nad przemieszczeniem i poszerzaniem kanonu nowoczesności. Największy nacisk kładziony jest na konceptualizm, nowe media i performans, a także archiwa artystów.

  • Istotne zjawiska sztuki współczesnej

Zjawiska sztuki współczesnej stanowią najbardziej twórcze odpowiedzi czy komentarze dla tematów wynikających z aktualnych sytuacji społecznych, kulturowych, politycznych i ekonomicznych. Istotne są tu strategie właściwe sztukom wizualnym otwierającym nowe, inne czy wyjątkowe sposoby postrzegania, rozumienia, a nawet zachowania. Sztuka może być przecież rozumiana także jako zestaw narzędzi poznawczych i obiektów umożliwiających translację doświadczeń i wiedzy. Ta cecha ma szczególne znaczenie w zakresie sztuki globalnej, pozyskiwanej do kolekcji instytucji, która dzięki osadzeniu w lokalnym kontekście jest w stanie ukazywać procesy uniwersalne.


Przeglądaj wszystkie dzieła




Dzieła zakupione z programu Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego "Narodowe kolekcje sztuki współczesnej" 2023 oraz dofinansowane przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego ze środków pochodzących z rezerwy budżetu państwa.

Dzieła zakupione z programu Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego "Narodowe kolekcje sztuki współczesnej" 2022.

Dzieła zakupione z programu Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego "Narodowe kolekcje sztuki współczesnej" 2021

Dzieła zakupione z programu Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego "Narodowe kolekcje sztuki współczesnej" 2020

Dzieła zakupione z programu Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego "Narodowe kolekcje sztuki współczesnej" 2019

Dzieła zakupione z programu Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego "Narodowe kolekcje sztuki współczesnej" 2018

Dzieła zakupione z programu Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego "Narodowe kolekcje sztuki współczesnej" 2017

Dzieła zakupione z programu Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego "Narodowe zbiory sztuki współczesnej" 2016

Dzieła zakupione z programu Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego "Narodowe kolekcje sztuki współczesnej" 2015