Druga sala: opis wnętrza oraz audiodeskrypcja wybranych prac.
OPIS SALI: Przed Tobą druga sala ekspozycyjna. Znacznie mniejsza od pierwszej. Jej podłoga ma kształt prostokąta. Przeciwległa krótsza ściana jest oddalona o kilkanaście metrów. W niej przejście do trzeciej sali. Boczna ściana, z lewej oddalona o metr, z prawej o trzy metry. Po lewej, wzdłuż ściany kratki wentylacyjne. Pośrodku sali, symetrycznie rozmieszczone dwa stalowe filary. Na ścianie po lewej stronie wiszą obrazy Aleksandra Gierymskiego. Trzy z nich to studia do obrazu „Altana”. Pierwsze przedstawia kilka doniczkowych roślin. Drugie mężczyznę w czerwonym fraku i białej peruce stojącego
na ogrodowej ścieżce, na tle zieleni. Na trzecim artysta skupił uwagę na stojącym na tle ściany altany fotelu z zarzuconą ciemną tkaniną i białym materiałem na jego siedzeniu. Czwarty wiszący tu obraz to „Brama na starym mieście”. Naprzeciw prac poświęconych altanie wiszą dwie prace Witolda Pruszkowskiego: „Kurhany w nocy” oraz „Portret Kazimierza Bartoszewicza”. Natomiast naprzeciw płótna przedstawiającego bramę wisi praca Henryka Siemiradzkiego zatytułowana „Odjazd z wyspy nocą”. Ostatnia w tej salce praca znajduje się na króciutkiej ściance na wprost, po prawej. To portret Aleksandra Gierymskiego pędzla Leona Wyczółkowskiego. Na lewo od portretu tabliczka
z informacjami dotyczącymi kolejnej sali.
Obraz: „Portret Kazimierza Bartoszewicza"
Autor: Witold Pruszkowski
Rok powstania: 1876
Technika: olej na płótnie
Wymiary: wysokość 128 cm, szerokość 41 cm
Obraz przedstawia młodego mężczyznę na tle zimowego krajobrazu. Postać zajmuje niemal całą wysokość wąskiego kadru i skierowana jest lekko w lewą stronę. Mężczyzna stoi na zaśnieżonej ścieżce. Ubrany jest w czarny, dwurzędowy płaszcz. Szerokie klapy odsłaniają biały kołnierzyk koszuli i czarną muszkę. Portretowany ręce trzyma w kieszeniach – na wysokości tali. Sięgające niemal do kostek okrycie wierzchnie odsłania szare spodnie i czarne buty. Mężczyzna na głowie ma czarny połyskliwy cylinder przykrywający krótkie rude włosy. Wąskie rondo kapelusza wygięte jest nad uszami ku górze. Mężczyzna ma zarost – rude bokobrody i wąsy. Bartoszewicz patrzy na nas przez binokle w złotej oprawce. Ma pociągłą twarz, jasnoniebieskie oczy, mały lekko zadarty nos, pełnie usta. Za mężczyzną znajduje się niski – sięgający kolan - drewniany płotek. W tle pojedyncze gałązki krzewów, szkicowe zarysowane drzewo, fragment architektury. Wszystko to ginie na tle szarego nieba spowitego mgłą. Dominuje czerń, odcienie szarości oraz zgaszone brązy z akcentami bieli. Wzdłuż dolnej krawędzi płótna sygnatura artysty. Z lewej: „Witold Pruszkowski". Z prawej: „w Krakowie 1876 r".
Obraz: „Odjazd z wyspy nocą"
Autor: Siemiradzki Henryk
Rok powstania: ok.1890
Technika: olej na płótnie
Wymiary: Wysokość: 108 cm, szerokość: 75 cm
Scena nocna. Porośnięta wysokimi, smukłymi, ciemnozielonymi drzewami wyspa. Dostępu w jej głąb broni jasny niewysoki budynek. Woda zajmuje ok. 1/5 wysokości płótna. Wyspa zaczyna się przy lewej krawędzi. Sięga 4/5 szerokości obrazu. Dach budynku porośnięty jest bluszczem. Wejście do budynku poprzedzone gankiem z czterema kolumnami. Do wąskich drzwi prowadzi kilka schodów. We wnętrzu pali się światło. Widać je przez otwarte drzwi oraz małe okienko. Światło odbija się w wodzie. Przed wejściem stoi dwóch mężczyzn. Ubrani w są białe, sięgające ziemi szaty. Przy budowli przycumowały dwie długie łódki. Przypominają gondole. W jednej z nich siedzi mężczyzna w białym stroju, z kapturem na głowie. Obraz utrzymany w ciemnej kolorystyce. Dominują zielenie, ciemny niebieski, brąz. Akcenty beży i bieli.
Obraz: „Begonie"
Autor: Aleksander Gierymski
Rok powstania: 1876-1880 r.
Technika: olej na płótnie
Wymiary: wysokość:35,5 cm, szerokość: 30,5 cm
Obraz przedstawia stojące na ziemi doniczki z roślinami. Dominują odcienie brązu i ciemnej zieleni z akcentami żółci i pomarańczu. Rośliny w doniczkach ukazane są w zbliżeniu. Wypełniają całe płótno. Widocznych jest sześć doniczek. Ustawione w lekkim nieładzie, pod skosem. Najbliższa znajduje się
w dolnym lewym rogu obrazu. Cztery są w pierwszym rzędzie, dwie za nimi. Jedna jest przy lewej krawędzi płótna. Ukazany został tylko jej niewielki fragment. Rośliny są różnych gatunków, nie mają kwiatów. Oświetla je ostre światło słoneczne, które tworzy refleksy na liściach i cienie na ziemi.
Obraz: „Brama na starym mieście"
Autor: Aleksander Gierymski
Rok powstania: 1883
Technika: olej na płótnie
Wymiary: wysokość 64 cm, szerokość 48 cm
Aleksander Gierymski namalował fragment starego miasta. Wybrał jedną z bram. Przedstawił architekturę oraz przechodniów zajętych codziennymi sprawami.
W centrum kompozycji duża, otwarta brama kamienicy. Arkadowe wejście wraz z jego ozdobnym obramieniem zajmuje niemal całą powierzchnię płótna. To portal. Po lewej i prawej stronie otworu bramnego pilastry. Są to płaskie filary nieznacznie występujące przed lico ściany. Na nich szyldy reklamowe i tabliczki z numerem domu. Po lewej, na wysokości półokrągłego nadświetla niebieska tablica. Na niej rozmyte napisy pisane po polsku i cyrylicą. Odczytujemy pojedyncze słowa: „ślusarskich", „M", „Taszyńskiej". Pod szyldem, jedna pod drugą, tabliczki z numerem 38. Po prawej także niebieska tablica. Na niej dwa skrzyżowane klucze, pod którymi napis: „MTaszynska". Portal zwieńczony jest frontonem. Ramiona tej trójkątnej dekoracji nie zbiegają się. Między nimi kartusz. Nad bramą fragmenty trzech okien. Przez parapet prawego przewieszony został wzorzysty, czerwono brązowy dywan. Pod nim podpis artysty: „Gierymski" (kropka) „83" (kropka). W wielką literę „G" wpisane wielkie „A".
Po lewej i prawej stronie bramy fragmenty witryn sklepowych. Przed kamienicą znajduje się kilkanaście osób. W bramie, po lewej, siedzi starsza kobieta. Na głowę i ramiona narzuconą ma ciemną chustę. Spod niej wystaje skrawek białej tkaniny zachodzącej na czoło. Przed kobietą stoi taboret, na którym wiklinowy kosz z pomarańczami. Zagląda do niego mężczyzna i mały chłopiec. Mężczyzna w rozpiętej białej koszuli z podwiniętymi rękawami powyżej łokci i w długim zielonym fartuchu. Chłopiec w długim płaszczu i czapce z daszkiem. Przed bramą, z lewej, siedzi dziewczyna. Przy niej kosz jajek. Przed nim, odwrócony do nas tyłem, stoi mężczyzna. Ma długi szarobrązowy płaszcz, na głowie ciemną czapkę. Ręce założone z tyłu. Zwraca się w lewo, w stronę stojącego na progu sklepu palącego mężczyzny. Zdają się rozmawiać. Przed bramą z prawej, o portal opiera się stary brodaty mężczyzna. Wspiera się na kiju trzymanym w prawej ręce. Ma na sobie długi bury płaszcz przewiązany w pasie oraz ciemną czapkę z daszkiem. Przez lewą rękę, przerzucona szara tkanina. Ulicę przemierza także zgarbiona staruszka wsparta na lasce. Idzie ku prawej krawędzi płótna. Ubrana jest w ciemny kubrak, długą spódnicę i fartuch. Na głowie ma biały czepek. Nieco dalej, także zwrócona w prawo, młoda kobieta. Ma na sobie czarną chustę zarzuconą na głowę i ramiona, czarną spódnicę i biały fartuch. W dłoniach trzyma wiklinowy koszyk. Naprzeciw niej, mija ją, dziewczynka z pajdą chleba i jabłkiem w dłoniach. Blondynka ubrana jest w czarną sukienkę i biały fartuszek. Na pierwszym planie, na krawężniku po lewej przysiadł kilkuletni chłopiec. Przed nim w rynsztoku przewrócony kosz. Obok leży miotła. Kolorystyka obrazu jest stonowana. Dominują brązy i beże ożywione kolorami: białym, czerwonym, zielonym, błękitnym i pomarańczowym.
