Societe Anonyme

Audiodeskrypcja pomieszczenia

W sali prezentowane są prace z kolekcji Societe Anonyme – stowarzyszenia zawiązanego w Nowym Jorku. Na lewo od wejścia w gablocie przykrytej szklanym kloszem prezentowana jest praca Marcela Duchampa, współzałożyciela stowarzyszenia Societe Anonyme. Jest to „Pudełko w walizce”, obiekt będący przenośnym muzeum, którego eksponaty to pomniejszone reprodukcje dzieł Duchampa. Na wystawie walizka jest otworzona, część reprodukcji prezentowana w pionie, część w poziomie, jak na przykład „Akt schodzący po schodach”. Jest miniaturka „Fontanny” czyli mini-pisuar. A także pomniejszona praca pod tytułem „Panna młoda rozebrana przez swych kawalerów, jednak” zwana „Wielką szybą”. Tu zmniejszona do formatu kartki A4.

Na przeciwnej ścianie wiszą obrazy abstrakcyjne lub na granicy abstrakcji. Takie jak kompozycje Fernanda Legera czy Ragnhilda Keysera. Albo mocno uproszczone jak obraz Heinrich Campendonka „Wnętrze z głową i martwą naturą”.

Po środku sali znajduje się sześcienny postument z pracą Man Ray’a – kolejnego współzałożyciela Societe Anonyme. Tytuł pracy to „Drzwi obrotowe”. Obiekt ma formę stojaka z pięcioma skrzydłami. W każdym skrzydle po obu stronach umieszczone są kolorowe abstrakcyjne grafiki.

Na ścianie po lewej stronie wiszą prace Katherine Dreier – trzeciej współzałożycieli stowarzyszenia. Są to abstrakcyjne kompozycje. Obraz olejny i pięć litografii. Kompozycja grafik powtarza się kolejnych pracach. W centrum jest duże koło. Od lewego dolnego rogu strzała przecina po skosie koło. Ostry grot jest w prawym górnym rogu. Wokół centralnego koła kilka kółek zdeformowanych małych trójkątów. Ciemny kontur figur jest na każdej pracy, ale za każdym razem praca jest inaczej pokolorowana. Przeważają żółcie i błękity. Niektóre kółka i trójkąty są w całości wypełnione kolorem, na innej odbitce tylko częściowo pokryte kolorem lub zakreskowane.

Na dwóch ścianach dużego sześcianu, który znajduje się w głębi pomieszczenia po prawej wiszą fotografie Man Ray’a. Po dwie na każdej ścianie. Są to dużego formatu czarnobiałe fotografię będące eksperymentami z medium i tematem fotografii. Dwie prace przestawiają kwiaty ukazane jakby w negatywie. Kolejne dwie prace dotyczą odbicia obrazu w powierzchniach odbijających światło, takie jak wnętrze lampy. 

W prawym zakątku sali, za ścianą z fotografiami wiszą dwie prace Alicji Halickiej. Obie w podobnej morskiej tematyce i kolorystyce, ale wykonane za pomocą różnych technik. Praca „Na plaży” to obraz olejny. Na pierwszym planie siedzi kobieta w czarnym kostiumie kąpielowym i czepku. Za nią stłoczeni ludzie wchodzący po drabinie na trampolinę. Jedna osoba uchwycona jest już w momencie skoku. W tle błękit morza i kilka żaglówek z białych trójkątnych żaglami.

Obok po lewej prezentowana jest praca „Rybak neapolitański”. Tytułowa postać jest na pierwszym planie. Stoi profilem z jedną nogą wysuniętą do przodu. Tułów wyciągnięty do tyłu, ciągnie dużą sieć wypełnioną rybami. Cały obraz powstał ze skrawków tkanin. Postać jest z brązowego, gładkiego materiału. Podciągnięte do kolan spodnie są udrapowane. Sieć jest z siateczki, a ryby są przestrzennymi figurkami. Za rybakiem duża żaglówka z postawionym żaglem. Na błękitnym tle liczne małe oddalone żaglówki.

Na tej ścianie wiszą również abstrakcyjne kompozycje Wasyla Kandynskiego, relief Jeana (Hansa) Arpa oraz dwie litografie Gustawa Gwozdeckiego. Tyflografika jednej z prac Gwozdeckiego znajduje się w pierwszej sali.


Autorka: Katarzyna Mądrzycka-Adamczyk

Konsultacja: Magdalena Rutkowska