Film

„Madame B" to projekt reinterpretujący powieść Pani Bovary Gustave'a Flauberta, przejmującą i aktualną zarówno w 1856 roku, jak i dziś. Tworząc pracę intertekstualną i świadomie używając anachronizmów Mieke Bal i Michelle Williams Gamaker starają się pokazać związek pomiędzy kapitalizmem i romansem, a tym samym komercji kształtującej wyobrażenie romantycznej miłości. Autorki pokazują jak mocno zależności te przetrwały 150 lat po opublikowaniu powieści oraz dlaczego Flauberta często uznaje się za postmodernistę i feministę.

W powieści poznajemy historię Emmy, utalentowanej i ambitnej młodej kobiety, która pragnie opuścić farmę ojca, gdzie się wychowała, by rozpocząć życie pełne przepychu, pasji i wolności. Szanse na inne życie dostrzega w poślubieniu lekarza Karola, jednak posunięcie to okazuje się gorzkim rozczarowaniem, gdy bohaterkę opanowuje monotonia codzienności dzielonej z nudnym mężczyzną. W poszukiwaniu namiętności Emma wdaje się w romans, a następnie poddaje się urokowi pieniędzy i konsumpcji, wydając ogromne sumy na ekstrawaganckie towary. Kiedy tonąc w długach zostaje zmuszona wysprzedać swoje dobra na aukcji, próbuje odzyskać pieniądze lub uzyskać pożyczki u lokalnych przedsiębiorców, byłych przyjaciół i kochanków. Kiedy wszystkie próby kończą się niepowodzeniem w akcie desperacji odbiera sobie życie.

Wystawa „Madame B" oferuje nowe, radykalne wyobrażenie postawy politycznej Flauberta. Autorki badają różne formy wizualne, dążąc do wytworzenia silnego, głębokiego doświadczenia, w ramach którego dylematy polityczne mogą być rozstrzygane równocześnie przez rozum, emocje i ciało. Mieke Bal i Michelle Williams Gamaker przez sposób konstruowania wystawy podkreślają, że to jak patrzymy na świat i w jaki sposób go odbieramy ma wpływ na nasze zachowanie. Artystki zachęcają do skupienia się nie tylko na lingwistycznych, ale przede wszystkim na wizualnych i dźwiękowych aspektach historii. Ich zdaniem ekonomiczne i miłosne przygody, które kierują Emmę ku nieuchronnemu upadkowi, są w dużej mierze wywołane przez audiowizualne bodźce, które ją otaczają. Przedstawione na 19 projekcjach sytuacje z życia bohaterki mają uzmysławiać widzom, że historia sprzed 150 lat może równie dobrze wydarzyć się dzisiaj.

Wybrana obsada:
Marja Skaffari: Emma
Thomas Germaine: Karol, Rudolf, Leon
Mathieu Montanier: Homais
Helinä Hukkataival: matka Karola
Matts Stenlund: ksiądz
Astrid Törneroos: Berta
William Stenius: Justyn

Zespół:
Reżyseria: Mieke Bal & Michelle Williams Gamaker
Zdjęcia: Christopher Wessels
Sonolog (nagrania i projekt dźwięku): Sara Pinheiro
Charakteryzacja: Milja Korpela
Scenariusz: Mieke Bal, na podstawie powieści Pani Bovary Gustave'a Flaubert’a
Współpraca przy scenariuszu: Michelle Williams Gamaker i Neal Markage
Produkcja: Mieke Bal
Współprodukcja: Mervi Appel (Åland) i Danie Galliot (Paryż)
Colour grading: Remco Hekker
Druga kamera: Michelle Williams Gamaker
Catering, koordynacja i dokumentacja video: Margreet Vermeulen
Dokumentacja planu: Thijs Vissia and Helinä Hukkataival
Asystenci produkcji: Malene Nielsen i Clarinde Wesselink
Pierwszy asystent planu (Åland): Damar Hoogland
Pierwsza asystentka produkcji (Paryż): Marta Dopieralski

Mieke Bal (urodzona w Heemstede w 1946 roku), krytyczka i teoretyczka kultury, wykłada na
Królewskiej Akademii Sztuk Pięknych w Amsterdamie. Jest autorką ponad trzydziestu książek.
Jako artystka video, tworzy eksperymentalne filmy dokumentalne a ostatnio także prace oparte na
fikcyjnych scenariuszach. Zrealizowała projekt "Długa historia szaleństwa" we współpracy z Michelle
Williams Gamaker, w którego skład wchodził 120 minutowy film fabularny oraz instalacje video.
Projekt ten był pokazywany dziewięć razy w ciągu jednego w roku, w miejscach takich jak Nova
Museum w Turku, oraz Freud Museum w Londynie. www.miekebal.org


Michelle Williams Gamaker (urodzona w Wielkiej Brytanii w 1979 roku) performerka i artystka video.
Michelle Williams Gamaker uzyskała stopień doktora na Fine Art at Goldsmiths College w 2012
roku. Od 2001 roku prezentowała swoje prace na wielu międzynarodowych wystawach, Madame
B (2013) - jej ostatnia praca – jest efektem współpracy z Mieke Bal. Jej nadchodząca wystawa
indywidualna „Black Matter Earth" redefiniuje post-romantyczną wizję kobiecej charakteryzacji
w filmach „Michael Powell" i „Emeric Pressburger: Black Narcissus" (1947), „A Matter of Life and
Death" (1946) oraz „Gone to Earth" (1950). Żyje i pracuje podróżując między Londynem i Amsterdamem.
www.michellewilliamsgamaker.com

Współpraca kuratorska ze strony Muzeum Sztuki: Katarzyna Słoboda

Koordynator realizacji wystawy: Przemysław Purtak