Teresa Żarnower

Teresa Żarnower

1897 - 1949

Należała do radykalnych przedstawicieli ruchu awangardowego związanego z konstruktywizmem w okresie międzywojennym w Polsce. Studiowała w Szkole Sztuk Pięknych w Warszawie, gdzie zajmowała się przede wszystkim rzeźbą i malarstwem. W 1923 roku brała udział w pierwszej Wystawie Nowej Sztuki w Wilnie. Współtworzyła grupę „Blok” i współredagowała czasopismo o tej samej nazwie. W tym czasie tworzyła też projekty architektury funkcjonalistycznej (niezrealizowane). Była partnerką życiową i artystyczną Mieczysława Szczuki do jego śmierci w 1927 roku. W latach 20. i 30. zaangażowała się w działania Partii Komunistycznej w Polsce. Projektowała liczne książki i druki lewicowe, m.in. obwoluty do tłumaczeń Ilji Erenburga i Włodzimierza Majakowskiego, plakaty i ulotki kampanii wyborczej Jedności Robotniczo-Chłopskiej oraz okładkę czasopisma „Dźwignia” czy winietę i fotomontaże do „Czerwonego Sztandaru”. Jeszcze przed drugą wojną światową jej prace zostały zakupione do zbiorów berlińskiej galerii Der Strum, znalazły się też w Międzynarodowej Kolekcji grupy „a.r.” w Muzeum Sztuki w Łodzi (zaginione w czasie wojny). Od roku 1937 do 1940 pracowała w Paryżu. W czasie drugiej wojny światowej z inicjatywy Polskiej Partii Socjalistycznej w Stanach Zjednoczonych opublikowana została książka z jej fotomontażami ukazującymi dramat wojny: Obrona Warszawy: lud polski w obronie stolicy (1942), następnie po długich staraniach wyjechała do Stanów Zjednoczonych (1943). Po wojnie, w 1946 roku, miała m.in. indywidualną wystawę prac w galerii Peggy Guggenheim w Nowym Jorku. Zmarła w niewyjaśnionych okolicznościach w roku 1949.

Teresa Żarnower
Teresa Żarnower, fot. archiwum Muzeum Sztuki w Łodzi
Dzieła