Roman Cieślewicz

Urodził się we Lwowie, zmarł w Paryżu. Grafik, plakacista, współtwórca „polskiej szkoły plakatu”, kładącej nacisk na czytelność przekazu w połączoną z bogactwem środków plastycznych. Twórczość w zakresie plakatu, grafiki, typografii, fotografii, fotomontażu oraz wystawiennictwa. Artystycznego rzemiosła uczył się w Szkole Przemysłu Artystycznego we Lwowie (1943-46), Państwowym Liceum Sztuk Plastycznych w Krakowie (1947-49) oraz ASP w Krakowie, gdzie studiował w pracowniach Pronaszki, Rzepińskiego, Wejmana. Po uzyskaniu dyplomu w pracowni plakatu Jerzego Karolaka i Macieja Makarewicza w 1955 zamieszkał w Warszawie. Jako plakacista pracował dla Centrali Wynajmu Filmów, Wydawnictwa Artystyczno-Graficznego, Polskiej Izby Handlu Zagranicznego. Autor szaty graficznej miesięcznika „Projekt” (z Wojciechem Zamecznikiem, Józefem Mroszczakiem oraz Hubertem Hilscherem), słynnego miesięcznika „Ty i Ja”, którego w latach 1959-62 był dyrektorem artystycznym oraz miesięcznika „Polska”. Zajmował się również opracowywaniem graficznym katalogów Galerii Współczesnej w Warszawie. Był współpracownikiem  Wydawnictwa Artystyczno-Graficznego (WAG), RSW „Ruch”, Państwowego Instytutu Wydawniczego, „Czytelnika”, „Iskier”. Zajmował się też grafiką wystawienniczą, uczestnik Targów Lipskich (1957), targów Moskwie (1959), Pekinie (1961), w Międzynarodowych Targach Poznańskich (1963). W 1963 wyjechał do Europy Zachodniej. Początkowo współpracował z wydawnictwem firmy Krupp w Essen, potem przeprowadził się do Włoch, współpracując z firmą Italsider (wykonał panneau dekoracyjne w halach produkcyjnych jej hut w Bagnoli, Piombino, Lovere, Cornigliano i Toranto). W roku 1963 przeniósł się na stałe do Paryża, w 1971 otrzymał obywatelstwo francuskie. Dyrektor artystyczny agencji reklamowej M.A.F.I.A., pisma „Elle” (1965-69), współpracownik magazynów „Vogue” i „Musique en Jeu” oraz pism „Kitsch”, „Opus International”, „VST”. Autor projektów dla wydawnictw: „Hachette”, „Ketschum”, „Hazan”, oo. Pallotynów „Editions du Dialogue” i paryskich Galeries Lafayette i Musée Picasso, a także prestiżowych wydawnictw Centre Pompidou. Drukował w „Liberation”, „Revolution”, „l'Autre Journal”. Członek grupy Panique, dla której zaprojektował i wydał dwa numery „czasopisma informacji panicznej” „Kamikaze I” (1976), „Kamikaze II” (1991). Zajmował się też nauczaniem - w latach 1973-75 prowadził pracownię form wizualnych w Ecole Nationale Supérieure des Arts Décoratifs Paryżu, w latach 1975-96 pracownię dyplomową grafiki w Ecole Supérieure des Arts Graphique w Paryżu. W 1979 zrealizował film „Zmiana klimatu” na zlecenie Institut National Audiovisuel w Paryżu. Inne działania: dekoracje pokazów mody magazynu „Elle” (1968-71), projekt architektoniczny wystawy L’Espace urbain en URSS, 1917-1978, Centre Pompidou w Paryżu (1978), dekoracja gmachu Assemblée Nationale, zamówioną przez Zgromadzenie Narodowe i Ministerstwo Kultury Francji dla uczczenia 200-lecia Rewolucji Francuskiej (1989), dekoracja gmachu Ratusza w Paryżu z okazji setnej rocznicy urodzin gen. Charlesa de Gaule'a (1990), kurator wystawy 70 Rysunków Brunona Schulza w Paryżu (1975 we współpracy z Muzeum Literatury w Warszawie) oraz Portrety w dziele Stanisława Ignacego Witkiewicza w Paryżu (1978). Przez wszystkie lata spędzone za granicą utrzymywał żywy kontakt z krajem, czynnie uczestnicząc w życiu artystycznym. Autor ponad stu wystaw indywidualnych (plakat, grafika, collage, fotografia), uczestnik licznych wystaw zbiorowych niemal we wszystkich krajach świata, laureat wielu prestiżowych nagród na wystawach i w konkursach artystycznych. Autor plakatów „Kamienne niebo” (1959), „Manru” (1961), „Więzień” (1962), „Ksiądz Marek” (1963), „Proces” (1964), „Dziady” (1967), „Arrabal” (1968), „Cannes” (1970), „Szewcy” (1971), „Zoom” (1971), „L’Attentat” (1972), „Amnesty International” (1975), „Gdy rozum śpi” (1976), „Roman Cieślewicz” (1979), „Avec L’Enfant” (1979), „J.M.K. Wścieklica” (1979), „Paris – Mockba” 1900-1930 (1979), „Raj utracony” (1980), „Ils” (1980), „Liberte = Wolność” (1981), „Presences Polonaises” (1983), „Roman Cieślewicz „Plakat & Fotomontaż” (1981), „Angres” (1987), „Roman Cieślewicz. Retorspektywa” (1994). Autor ilustracji do „Sklepów cynamonowych” Brunona Schulza (1963), „Tajemnic zamku Udolpho” Ann Radcliffe (1975), cykli fotomontaży: „Monstra” (1969), „Figury symetryczne” (1971-74), „Zmiana klimatu” (1976). Członek ZPAP, Alliance Graphique International (AGI), International Center for the Typographic Arts. Prace w zbiorach m.in. Muzeum Sztuki w Łodzi, Muzeów Narodowych w Warszawie, Krakowie, Poznaniu, Wrocławiu, Muzeum Plakatu w Wilanowie, Museum of Modern Art w Nowym Jorku, Centre Georges Pompidou w Paryżu, Musée d'Arts Décoratifs w Paryżu, Stedelijk Museum w Amsterdamie, Library of Congress Waszyngtonie. Mąż Aliny Szapocznikow.

Maciej Cholewiński