Nairy Baghramian
Gęby ze złotymi zębami / Klappen mit goldenen Zähnen
| Datowanie: | 2005 |
| Technika: | rzeźba |
| Materiały: | metal, lakier, płyta wiórowa |
| Sposób nabycia: | zakup (dotacja MKiDN) |
| Data nabycia: | 2014 |
| Numer inwentarzowy: | MS/SN/R/585 |
Opis dzieła
Opis dedykowany osobom ze spektrum autyzmu
Nairy Baghramian:
● urodziła się w 1971 roku, w Isfahanie (Iran);
● od 1985 roku mieszka i pracuje w Berlinie
● robi rzeźby.
Opis dzieła:● Gęby ze złotymi zębami / Klappen mit golderen Zähnen to rzeźba;
● składa się z bardzo prostych elementów geometrycznych; łączy się z kierunkiem
w sztuce → minimalizm;
● składa się z trzech części;
● każda część to czworokątna lakierowana płyta wiórowa; płyta jest ustawiona ukośnie, styka się z podłogą jedną krawędzią; do tej krawędzi doczepiona jest metalowa ramka; pod płytą jest pionowy metalowy pręt.; pręt podtrzymuje płytę, żeby nie upadła na podłogę;
● słowo „Klappen” w tytule pracy jest niejednoznaczne; oznacza po niemiecku: klapy, pokrywy, gęby; możliwe skojarzenia:
- pokrywy zakrywają jakieś dziury;
- pokrywy mogą przytrzasnąć nogę;
- gęba dotyczy twarzy ludzi i zwierząt; może nas ugryźć;
● złote zęby pojawiają w tytule pracy, można je sobie wyobrazić;
● tytuł dzieła odwołuje się do wyobraźni, do dziwnych skojarzeń;
● wyobraźnia i dziwne skojarzenia w sztuce → surrealizm;
Nairy Baghramian zrobiła po prostu geometryczne pułapki.W Muzeum Sztuki w Łodzi znajduje się jeszcze jedna praca Nairy Baghramian: Projekt dla Sali Neoplastycznej z 2011 roku. Artystka nawiązuje w tej pracy do twórczości Władysława Strzemińskiego i Katarzyny Kobro.
Autor skryptu: Małgorzata WiktorkoOpis dedykowany osobom słabo słyszącym i niesłyszącym
Nairy Baghramian zrobiła rzeźbę Gęby ze złotymi zębami. Należy ona do nurtu w sztuce minimal art. (Minimal art to kierunek w sztuce współczesnej), który stosuje proste elementy plastyczne takie jak kształty geometryczne: koło, kwadrat, trójkąt, podziały płaszczyzn pionowe, poziome, skośne, czy różne wielkości. Praca ta to trzy czarne płyty w formie rombu, podpierane przez cienkie, złote, pojedyncze pręty. (Czarne, metalowe klapy opierają się na cienkich, złotych prętach. Każda klapa podpierana jest przez jeden pręt, metalowy drut.) Czarne klapy rozwarte pod kątem, odpowiadają czarnym ramom, które bezpośrednio przylegają do podłoża. Rzeźba przypomina kształtem pułapki. Forma pracy pokazuje problem równowagi, bo czarna, metalowa płyta opiera się na cieniutkim patyczku. Natomiast Gęby ze złotymi zębami mają też głębsze znaczenie. Opowiadają o roli muzułmańskich kobiet w świecie. Kolor czarny oznacza historię, tradycję oraz damskie, muzułmańskie nakrycie głowy takie jak burka lub hidżab. Kobiety w kulturze muzułmańskiej pełnią bardzo ważną rolę, są żonami i matkami, ale muszą stosować się również do wielu zakazów zawartych w Koranie, czyli świętej księdze muzułmanów. Nairy Baghramian jest artystką, która mówi, że kobiety też mogą tworzyć dzieła sztuki. Złoty, cienki, pręcik ( metalowy, cienki drut) symbolizuje kobietę, wywodzącą się z arabskiego kraju, w którym ten kolor jest bardzo ważny. Kolor złoty może tez oznaczać wyjątkowość, talent, dar od Boga.
Nairy Baghramian to współczesna, irańska artystka, tworzy rzeźby i instalacje. Mieszka i pracuje w Berlinie. Jej prace często łączą się z architekturą wnętrz.
Autor skryptu: Maja Pawlikowska
W pracy Gęby ze złotymi zębami Nairy Baghramian podejmuje ciekawy dialog z estetyką minimalizmu, która w pracach artystki z tego okresu umieszczana jest w kontekście kultury Bliskiego Wschodu, a także krytyki racjonalnych, zmaskulinizowanych struktur tkwiących w samym rdzeniu nowoczesności. Trzy czarne płyty w formie rombu, podpierane przez pojedyncze pręty, unoszą się nad odpowiadającymi im ramami leżącymi na ziemi. Przypominają geometrycznie ukształtowane pułapki. Przewrotny i dwuznaczny tytuł pracy każe patrzeć na kształty w kontekście klasowej i społecznej pozycji człowieka. Klappe w tytule pracy oznacza po niemiecku klapy, pokrywy, ale także gęby. Baghramian wprowadza tym samym widza w narracyjne pułapki tych z pozoru abstrakcyjnych form. W Muzeum Sztuki znajduje się jeszcze jedna praca Nairy Baghramian, Projekt dla Sali Neoplastycznej (2011), będąca przewrotnym hommage dla artystycznych koncepcji Władysława Strzemińskiego i Katarzyny Kobro.
Katarzyna Słoboda
