Trzecia sala: opis wnętrza oraz audiodeskrypcje wybranych prac.
OPIS SALI: Przed Tobą niewielkie przejście do trzeciej sali ekspozycyjnej. W sali tej na lewo i na prawo znajdują się krótsze, około 9 metrowe ściany. Wzdłuż nich w podłodze kratki wentylacyjne. Dłuższe ściany mają około 10 metrów. W ścianie na wprost w prawym narożniku przejście do ostatniej salki. Na przeciwko wyjście do szatni. Pośrodku sali stoją dwie ścianki działowe. Każda na planie wielkiej litery t. Ustawione skośnie tworzą labirynt. Wokół i między nimi osiem, symetrycznie rozmieszczonych, stalowych filarów.
Ściany wychodzące z narożnika w którym jest wejście poświęcone są dwóm twórcom. Na ścianie po lewej zaprezentowane są dzieła Leona Wyczółkowskiego: „Rybak”, „Gra w krokieta”, „Autoportret z paletą” oraz praca wykonana w technice pastelowej pod tytułem „Cyprysy”. Na ścianie po prawej wiszą prace Jacka Malczewskiego. Są to „Intermezzo” przedstawiające uskrzydloną kobietę ze szponami, której przygląda się mężczyzna, „Śmierć” której bohaterami jest młoda kobieta z kosą oraz starszy mężczyzna wychylający się przez okno oraz „Zatruta studnia” przedstawiająca rozległy pejzaż ze studnią na której siedzi kobieta oraz zbliżającym się do studni starcem.
Na wprost tej ściany znajduje się jedna z konstrukcji działowych. Na ściance zewnętrznej, znajdującej się po Twojej prawej ręce wisi jeszcze jedna praca Malczewskiego. Jest to obraz pod tytułem „Wizja”. Na ścianie naprzeciwko Ciebie wisi praca Józef Chełmońskiego przedstawiająca żurawie oraz dwie prace Włodzimierza Tetmajera: „Przed chatą” oraz szkicowo przedstawiony korowód tańczących Krakowiaka. Na czwartej ścianie, po prawej, praca „Huculi” Władysława Jarockiego oraz dwa obrazy Kazimierza Sichulskiego: „Dziewczyna z barankiem” oraz „Siejba”. Ostatnią ekspozycyjną przestrzenią są wspomniane ścianki działowe. Na ściance z „Wizją” Malczewskiego, tej bliżej Ciebie, po zewnętrznej stronie wiszą dwa portrety autorstwa Olgi Boznańskiej. Na ściankach wewnętrznych dwa obrazy Edwarda Okunia – „Bajka” oraz „Pejzaż włoski”, a także „Portal katedry” Józefa Pankiewicza. Na drugiej ściance, od wewnątrz praca Józefa Mehoffera przedstawiająca jego żonę na tle gobelinu z pegazem oraz pastelowy portret Stanisława Sierosławskiego autorstwa Stanisława Wyspiańskiego. Na ściance zewnętrznej, tej naprzeciwko pracy „Żurawie", wiszą prace pejzażowe – dwa pejzaże Ferdynanda Ruszczyca oraz dwa, niewielkie, Jana Stanisławskiego. Na ściance naprzeciw prac Jarockiego i Sichulskiego wiszą prace Teodora Axentowicza: „Święcenie wody”, „Święcenie” oraz „Dziewczyna i starzec”.
Obraz: „Rybak"
Autor: Leon Wyczółkowski
Rok powstania: 1896
Technika: olej na płótnie
Wymiary: wysokość 125 cm, szerokość 86 cm.
Na pomoście w świetle zachodzącego słońca siedzi rybak. W tle tafla spokojnej wody. Dominujące kolory na obrazie to odcienie żółtego, oranżu oraz błękitu. Z prawej, w dolnej części obrazu końcowy fragment pomostu. Porasta go trawa i trzcina. Na jego skraju rybak w słomkowym kapeluszu. Mężczyzna zwrócony jest w lewo, lekko w głąb obrazu. Na wysokości kolan trzy wędziska. Intensywne pomarańczowo-żółte światło pada na część twarzy, nos, siwą brodę i lewe ramię. Plecy pozostają w cieniu. Ubrany jest w krótką kurtkę. Spod niej wystaje biały kołnierzyk. Ma lniane spodnie podwinięte do pół łydki. Lewa noga wsparta na prawym kolanie. Prawa noga opuszczona. Stopa odbija się w tafli wody. W wodzie wokół brzozowych pali pomostu źdźbła ciemno zielonych traw i trzciny. Ciemno-granatowa tafla rozjaśnia się przechodząc ku górze w błękity i szarości. W oddali w lustrze wody odbija się zielona roślinność przeciwległego brzegu. Obraz sygnowany w lewym dolnym rogu „L" (kropka) „Wyczółkowski 1896".
Obraz: „Gra w krokieta"
Autor: Leon Wyczółkowski
Rok powstania: 1895
Technika: olej na płótnie
Wymiary: wysokość 166 cm, szerokość 135 cm
Obraz przedstawia trzy młode kobiety grające w krokieta. Na pierwszym planie, z lewej strony, kobieta zwrócona ¾ w prawo, w głąb obrazu. Ciepłe pomarańczowe światło oświetla fragment jej głowy, lewe ramię, biodro. Kobieta lewą rękę opiera na biodrze. Prawą opuszcza wzdłuż tułowia. Dłoń opiera na długim trzonku kija. Kij zakończony jest walcowatym elementem. Całość przypomina młotek.
Ukazany został prawy profil kobiety. Ma ona drobny nos i lekko rozchylone, różowe usta. Brązowe włosy spięte nad karkiem. Ubrana jest w jasno niebieską koszulę i ciemnogranatową spódnice. Koszula ma ogromne, bufiaste rękawy. Zwężają się poniżej łokci i łączą z długimi, białymi rękawiczkami. Spódnica jest długa i obszerna. Materiał układa się w trzy pionowe fałdy. Na ich grzbietach intensywne, pomarańczowo-żółte światło. Pozostała część spódnicy zatopiona w cieniu.
Po prawej stronie kobiety, w ziemię wbita jest mała, łukowato wygięta bramka. Piasek wokół niej zalany jest ciepłym, intensywnym żółtym światłem. Przed kobietą leży mała biała piłka.
W tle z lewej, ściana brązowo-czerwonego bluszczu. Z prawej za zielonymi, pojedynczymi krzewami fragment zielono-żółto-czerwonego parasola. Nad nim, w oddali, szkicowo zarysowany żółtą kreską budynek. Przed krzewami na zacienionym niebieskim piasku stoją pozostałe zawodniczki. Jedna za drugą. Wzrok kierują w prawo, ku bramce. Kobieta na froncie, stojąca bliżej prawej krawędzi płótna, jest lekko pochylona. Ma krótkie, brązowe, kręcone włosy i okrągłą, jasną twarz. Ubrana jest w jasno niebieską koszulę z bufkami. Lewą rękę wspiera na biodrze. W drugiej, opuszczonej, lekko wyciągniętej przed siebie trzyma kij. Stopę opiera na białek piłeczce. Za nią, na lewo, stoi trzecia kobieta. Prawą rękę ma odwiedzioną. Trzyma poziomo uniesiony kij. Na głowie ma czerwoną chustę. Spod niej na czoło wysuwają się pojedyncze pukle rudych włosów. Twarz jest jasna, okrągła. Ma na sobie jaskrawoczerwoną suknię. Rękawy sięgają do łokci. W kolorystyce obrazu dominują intensywna czerwień, oranże oraz zgaszone, zimne odcienie niebieskiego.
Obraz: „Autoportret z paletą"
Autor: Leon Wyczółkowski
Rok powstania: 1896
Technika: olej na płótnie
Wymiary: wysokość 121 cm, szerokość 80 cm
Obraz przedstawia mężczyznę w kapeluszu. Sylwetka ukazana została do wysokości ud. Zajmuje całą wysokość płótna. Z prawej strony pada na niego intensywne żółte światło. Lewa połowa pozostaje w niebieskim cieniu. Mężczyzna mruży oczy. Patrzy na nas. Ma szczupłą twarz z wydatnymi kośćmi policzkowymi. Brązowe wąsy. Ubrany jest w rozpiętą brązową kurtkę wykończoną futrzaną lamówką. Padające światło sprawia, że przybiera ona kolor oranżu, a cienie stają się ciemnobłękitne. Pod kurtką fioletowa koszula. Na nogach brązowe spodnie. Na głowie słomkowy kapelusz z wąskim rondem. W prawej, lekko uniesionej dłoni mężczyzna trzyma pędzel. Lewą rękę zgina tak, że dłoń znajduje się na wysokości pasa. Trzyma w niej prostokątną paletę malarską. Są na niej ślady po farbie - nieregularne plamy w kolorze zielonym, granatowym i czerwonym. W dłoni trzyma także pędzel. Jego końcówka zabrudzona jest żółtą farbą. Tło wypełniają zielono-żółte źdźbła traw. W dolnym rogu po prawej sygnatura malarza: „L Wyczół, 1896".
Obraz: „Cyprysy"
Autor: Leon Wyczółkowski
Rok powstania: 1905
Technika: pastel na papierze
Wymiary: Wysokość 108 cm, szerokość 78 cm
Obraz przedstawia cztery rosnące bardzo blisko siebie cyprysy. Znajdują się w centrum kompozycji, przesunięte lekko w prawo. Trzy są smukłe, wysokie. Zajmują całą wysokość płótna. Czubki ciemnozielonych koron znajdują się poza kadrem. Najniższe drzewo przylega do pozostałych, z lewej strony. Na drugim planie, z prawej, schematycznie przedstawiony budynek. Z lewej zaś strony biało-szara plama nasuwająca skojarzenie z chmurą.
Obraz: „Intermezzo"
Autor: Jacek Malczewski
Rok powstania: 1918
Technika: olej na płótnie
Wymiary: wysokość 100 cm, szerokość 70 cm
Praca przedstawia dwie postaci - uskrzydloną kobietę oraz przyglądającego się jej mężczyznę.
W kolorystyce obrazu dominują odcienie zieleni, beżu, różu, niebieskiego oraz bieli z akcentami brązu i żółtego. Na pierwszym planie, w centrum, skrzydlata kobieca postać. Siedzi na słupku drewnianego płotu. Górna belka ogrodzenia biegnie wzdłuż dolnej krawędzi obrazu. Kobieta zwrócona jest lekko
w lewo. Ma na sobie białą, półdługą sukienkę bez rękawów, z okrągłym dekoltem. Głowę lekko pochyla i kieruje w lewo. Ma ciemnobrązowe włosy upięte w kok. Pośrodku głowy przedziałek. W odsłoniętym uchu mały okrągły kolczyk. Policzek pełen, zaróżowiony. Wyraźne, ciemnobrązowe łuki brwi. Powieki przymknięte. Nos prosty. Usta pełne, czerwone. Wysunięty, zaokrąglony podbródek. Przedramię lewej ręki opiera wzdłuż uda. Za łokciem, w poprzek ud, spoczywa przedramię drugiej ręki. W dłoni, której palec wskazujący zakończony jest szponem, trzyma stokrotkę. Kostki i stopy kobiety pokrywa zrogowaciały żółto pomarańczowy naskórek. Widoczne na obrazie palce lewej stopy, kończą brązowe, ostre, podwinięte szpony. Kobieta ma duże skrzydła. W kolorze różowo-biało-fioletowym. Za skrzydłem z prawej fragment pnia drzewa. Biało różowe końcówki piór lewego skrzydła ucinają się w lewym, górnym rogu. Poniżej, w głębi, owalna twarz łysego mężczyzny w średnim wieku. Głowę zwraca delikatnie w prawo. Ma wysokie czoło, głęboko osadzone oczy. Wzrok skierowany na skrzydlatą kobiecą postać. Nos długi, prosty. Ciemnobrązowe wąsy, przechodzą w krótko przystrzyżoną brodę. Dolna warga czerwona, wydatna. Wokół szyi fragment białego kołnierzyka i jasnobrązowej kurtki. Sylwetkę mężczyzny zasłania stóg siana. W tle, porośnięte trawą pole, staw oraz granatowo fioletowe niebo. W lewym rogu, wzdłuż górnej krawędzi data 1918 i sygnatura malarza „J Malczewski".
Obraz: „Śmierć II"
Autor: Jacek Malczewski
Rok powstania: 1917
Technika: olej na tekturze
Wymiary: wysokość: 100 cm, szerokość: 74 cm
Obraz przedstawia młodą kobietę stojącą na tle budynku oraz starszego mężczyznę wyglądającego przez okno. Ściana budynku wypełnia całą powierzchnię płótna. Ukazana jest pod lekkim kątem – od lewego dolnego narożnika ku prawej krawędzi obrazu. Od połowy płótna w górę, na całej szerokości, dolna część okna. Parapet oraz fragmenty dwóch, otwartych na zewnątrz skrzydeł. Kobieta pod nim stojąca ukazana została do wysokości ud. Opiera się plecami o ścianę. Brązowe włosy, z przedziałkiem pośrodku, są gładko zaczesane. Nad karkiem upięte w kok, który opiera się o parapet. We włosy, z tyłu i nad lewym niewidocznym uchem, wpięte kwiaty. Nad prawym uchem, włosy przytrzymane dwiema wsuwkami. Kobieta kieruje spojrzenie w dół. Ma ciemne brwi, drobny nos, pełne usta. Ubrana jest
w czarną suknię przewiązaną paskiem. Rękawy są podwinięte. U prawego boku za pasek zaczepiony biały materiał. Jeden kraniec z przodu, drugi z tyłu. Dzięki czemu układa się w rodzaj kieszeni - worka. Między jego uszami wpięte za pasek dwa kwiaty – różowy i fioletowy. Płatki sercowatego kształtu. Kobieta lewą rękę ma opartą na biodrze. Na środkowym palcu obrączka. W prawej zgiętej w łokciu ręce trzyma kosę. Ostrze zwrócone w stronę ściany. W namalowanej przez Malczewskiego scenie pojawia się jeszcze jeden bohater. To stary mężczyzna znajdujący się w domu. Ukazana została jego głowa
i ręka. Patrzy przez okno na kobietę. Prawą dłoń wyciąga przed siebie, opiera lekko o próg okna. Mężczyzna jest łysy, ma siwą brodę i wąsy, siwe krzaczaste brwi. Za jego plecami, w głębi zieleń drzew. Obraz utrzymany w chłodnej gamie kolorystycznej.
Obraz: „Zatruta studnia"
Autor: Jacek Malczewski
Rok powstania: 1916
Technika: olej na tekturze
Wymiary: Wysokość 99 cm, szerokość 149 cm
W lewo, w stronę młodej kobiety siedzącej na studni, zmierza zgarbiony mężczyzna, wsparty na dwóch kijach. W tle, rozległy, nizinny krajobraz i błękitne niebo. Pomiędzy drzewami pasą się krowy. Dominuje soczysta zieleń, błękit i biel z dodatkami brązu, beżu i czerni. Na pierwszym planie, nieco z lewej, studnia. Obita pionowymi, szaro brązowymi deskami. Wokół studni czarno brązowa, mokra ziemia. Wyrastają z niej pojedyncze kępki niskich roślin. Mają ciemnozielone, duże liście i małe, białe kwiatki. Między nimi szare kamienie. Na krawędzi studni, z lewej, siedzi młoda kobieta w białej krótkiej sukience bez rękawów. Kobieta zwrócona jest w lewo. Stopy wspiera na dwóch drewnianych, wysokich dzbanach. Lewą rękę swobodnie opuszczona. Drugą zgina – łokieć opiera na lewym kolanie. Zaciśniętą dłoń przykłada do policzka. Kobieta ma na głowie białą chustę zawiązaną na kształt turbanu. Spod niej, na karku wystają ciemne, brązowe, krótkie włosy. Twarz ma jasną, beżowo różową. Mały, zadarty nos. Usta bladoróżowe, rozchylone. W głębi, bliżej prawej krawędzi obrazu, znajduje się zgarbiony mężczyzna. Ubrany w jasnobrązowy płaszcz, przewiązany w pasie. Podpiera się na kijach. Na plecach ma duży, szary worek. Za mężczyzną rosną białe, polne kwiaty sięgające jego ramion. Głębiej dwa domy. Ustawione poprzecznie, jeden za drugim. Kryte dwuspadowymi, beżowo brązowymi dachami. W tle, rozległy, porośnięty soczystą trawą teren. Z lewej, tuż przy krawędzi, siedem wysokich drzew. Między nimi, pasące się na łące czarnobiałe krowy. Na błękitnym niebie pierzaste obłoki.
W lewym, górnym rogu, wzdłuż górnej krawędzi sygnatura malarza: J Malczewski, 1906.
Obraz: „Wizja"
Autor: Jacek Malczewski
Rok powstania: 1912
Technika: olej na płótnie
Wymiary: wysokość 190 cm, szerokość 96 cm
Obraz przedstawia dwie postaci - mężczyznę oraz uskrzydloną, nagą kobietę. Na planie pierwszym, w prawym dolnym narożniku, znajduje się młody mężczyzna. Został ukazany od pasa w górę. Lewą rękę opiera o wąski, drewniany pulpit. Dłoń swobodnie opada za jego krawędź. Głowę lekko pochyla, zwraca w lewo. Wzrok kieruje w dół. Prawą dłoń przykłada do szczupłej, owalnej twarzy. Palec wskazujący znajduje się u nasady prostego nosa. Pozostałe palce zaciśnięte w pięść. Mężczyzna ma ciemnobrązowe włosy i nieco jaśniejsze wąsy. Ubrany jest w brązową koszulę i czarną kamizelkę. Tuż za mężczyzną, z lewej, wysoka kobieca postać ze skrzydłami. Wypełnia niemal cały kadr. Zwrócona jest w prawą stronę. Kobieta ma pełne kształty. Jej lewa noga jest cofnięta, stopa znajduje się w lewym dolnym narożniku. Prawa wysunięta, łydka i kolano skryte za mężczyzną.
Wokół nóg wije się i unosi złoto brązowa tkanina. Kobieta ma na plecach rozpostarte pastelowo zielone skrzydła. Są prześwitujące. Ich końce giną przy lewej krawędzi obrazu. W lewej ręce trzyma lirę. Instrument znajduje się na wysokości łona. Prawą rękę unosi i przyciska do piersi. Otwartą dłoń opiera na policzku. Na palcu serdecznym ma złotą obrączkę. Kobieta delikatnie się uśmiecha. Przymyka powieki. Ma zaróżowione policzki. Bujne rude włosy są spięte nad karkiem zieloną dużą spinką. W prawym uchu, czerwony, okrągły kolczyk. W tle szaro brązowe ściany - narożnik pomieszczenia. Za plecami kobiety fragment okna. Wpada przez nie ciepłe, żółte światło. W kolorystyce obrazu dominują beże, brązy, szarości, pastelowa zieleń. Przy prawej krawędzi obrazu, na 2/3 wysokości sygnatura malarza: „J Malczewski, 1912".
Obraz: „Żurawie"
Autor: Józef Chełmoński
Rok powstania: 1910
Technika: olej na płótnie
Wymiary: wysokość: 105 cm, szerokość: 176 cm
Przed nami rozległy płaski teren. Linię horyzontu umieszczoną w połowie płótna przysłaniają ptaki. Wśród zielonych traw około 30 żurawi. Znajdują się na pierwszym planie, jak i w głębi obrazu. Większość zwrócona jest w stronę wschodzącego słońca w centrum kompozycji. Chełmoński zarejestrował ten moment dnia, gdy niebo staje się wielokolorowe – barwy przechodzą od fioletowego poprzez różowy i żółty po jasny błękit. To poranne światło zmienia także szarobrązowe upierzenie żurawi; zdają się przybierać kolor wstającego słońca. Zwierzęta są duże, wysmukłe. Mają zwisające w kształcie pióropusza pióra na ogonie. Ptak będący najbliżej nas i prawej krawędzi płótna rozpościera skrzydła; inny stojący w głębi - z lewej - jest pochylony. Zdaje się szukać czegoś wśród wysokich traw. Jego ugięta, długa szyja przypomina literę S. Jeden z żurawi zrywa się do lotu. Obraz namalowany został swobodnymi, zróżnicowanymi pociągnięciami pędzla. W prawym dolnym narożniku sygnatura artysty: „Józef Chełmoński", poniżej data: „1910".
Obraz: „Przed chatą"
Autor: Włodzimierz Tetmajer
Rok powstania: ok. 1890 r.
Technika: olej na płótnie
Wymiary: wysokość 44 cm, szerokość 55 cm
Słoneczny dzień. Scena rozgrywa się przed wiejskimi zabudowaniami. Obraz szkicowy, malowany dynamicznymi pociągnięciami pędzla. Kolorystyka obrazu jest intensywna. Gama barwna szeroka - występują barwy ciepłe i zimne. Od lewego dolnego narożnika obrazu, po skosie, ku prawej krawędzi płótna biegnie gruntowa droga. Na niej, w cieniu, znajdują się trzy kobiety. Dwie stojące niemal pośrodku zdają się rozmawiać. Zwrócona do nas tyłem ma na sobie szeroką chustę w zielono-czerwoną kratę. Chusta okrywa głowę, ramiona i plecy postaci. Druga z kobiet ma splecione pod biustem ręce. Ubrana jest w białą bluzkę, czerwoną spódnicę, biały fartuch. Na głowie ma czerwoną chustę. Na lewo od nich kobieta zwrócona prawym profilem. Trzyma motykę opierając ją o lewe ramię. Ubrana jest w białą bluzkę, czarną kamizelkę, czerwoną spódnicę. Na głowie ma czerwoną chustę. Za jej plecami dwie kury - biała i brązowa. Na prawo od dwóch rozmawiających kobiet stoi drewniana taczka. Drogą, z góry, jedzie wóz zaprzęgnięty w dwa brązowe konie. Woźnica ubrany jest w czerwony strój.
W tle, wzdłuż drogi wiejskie zabudowanie. To jasnoniebieska chata kryta strzechą. Przy części gospodarczej, z lewej strony, stoi kobieta w czerwonej spódnicy, białej bluzce i czerwonej chuście na głowie. Po prawej stronie drogi fragment niebieskiego budynku. W tle za wozem i budynkami drzewa o intensywnie zielonych liściach. W prawym dolnym narożniku sygnatura malarza: „WTetmajer".
Obraz: „Krakowiak"
Autor: Włodzimierz Tetmajer
Rok powstania: ok. 1910
Technika: olej na tekturze
Wymiary: wysokość 47 cm, szerokość 77 cm
Obraz przedstawia grupę kilkunastu tańczących osób w ludowych strojach. Z głębi obrazu, od lewej, zbliża się do nas ten barwny korowód. Akcja rozgrywa się latem. Za tańczącymi fragmenty zielonych drzew. Z prawej, w oddali fragment drewnianego płotu. Taneczny podest stanowi zielona trawa. Tło
i postacie są przedstawione szkicowo. Wydają się być rozmazane, poruszone. Jedna z par na przedzie przewróciła się. Tancerka zwrócona do nas lewym profilem, opiera się na lewym przedramieniu. Ma dwa ciemnobrązowe warkocze, które spływają na jej plecy. Ubrana jest w białą koszulę oraz żółtą suknię bez rękawów. Kobietę w pasie obejmuje leżący na niej partner, który ma na sobie białą koszulę i brązowe spodnie. Nad leżącymi przechodzi już kolejna para. Kobieta ubrana jest w białą suknię z czerwonym długim fartuchem. Na głowie ma wianek z długimi rozwianymi wstążkami koloru żółtego, zielonego i czerwonego. Na szyi czerwone korale. Jej partner ubrany jest w granatowy, długi płaszcz. Rozchylone poły, odsłaniają jaskrawo czerwoną koszulę i brązowe spodnie. Na nogach ma czarne buty do kolan. Na głowie czerwona, płaska czapka, która obszyta jest pasem czarnego materiału. Z prawej, przymocowane jest do niej długie pióro. Mężczyzna wyciąga lewą rękę przed siebie. Trzyma za rękę swoją partnerkę. Kobieta wtula twarz w ramię mężczyzny. Za nimi, z prawej trzecia para. Tancerkę obejmuje w pasie jej partner. Ubrany jest w czerwoną koszulę i granatowe spodnie. Kobieta wyciąga przed siebie rozsunięte i wyprostowane ręce. Ma na sobie białą koszulę, brązową kamizelkę i długą czerwoną spódnicę. Na głowie żółta chustka. Szyję zdobią dwa sznury czerwonych korali. Pozostałe pary w dynamicznym ujęciu, coraz bardziej rozmazane. Dominuje intensywna czerwień i zieleń z akcentami bieli, żółtego i granatu. W lewym dolnym narożniku sygnatura artysty: podkreślone czarną liną czarne litery: „W" i „T".
Obraz: „Huculi"
Autor: Władysław Jarocki
Rok powstania: 1910
Technika: Olej na płótnie
Wymiary: Wysokość: 177 cm, szerokość: 2017 cm
Zima. Śnieg. Góry. Niemal całą przestrzeń płótna zajmują cztery osoby w ujęciu całopostaciowym. Najbliżej nas, w lewym dolnym narożniku, stoi mężczyzna. Za nim, w kierunku prawego górnego narożnika, trzy kobiety. Portretowani Huculi ubrani są w tradycyjne, odświętne stroje. Mężczyzna ma na sobie futrzaną czarną czapę, jasny kożuszek z czarnym futrzanym obszyciem, czerwone spodnie. Prawą rękę opiera na ciupadze. Kobiety mają na głowach bardzo dekoracyjne chusty. Granatowo-czerwone, w kwiatowe wzory. Tkanina owinięta jest ciasno pod brodą. Jej brzegi zakończone frędzlami opadają na ramiona. Nad czołem, do linii uszu, chusty ozdobione kwiatowymi aplikacjami. Na ramiona zarzucone mają obszerne, wełniane, kremowe peleryny. U dwóch z nich poły odsłaniają kożuszki i futrzane mufki. Do wysokości kolan sięgają zapaski. Spod pasiastego, czerwonego fartucha wystają jasne spódnice. Na nogach zaśnieżone buty. W tle, za postaciami szczyty gór.
Obraz: „Siejba"
Autor: Kazimierz Sichulski
Rok powstania: 1921
Technika: tempera na papierze
Wymiary: Wysokość 98 cm, szerokość: 194 cm
Obraz przedstawia pagórkowaty pejzaż z kwitnącą polaną, drzewami oraz dwiema postaciami. Utrzymany jest w jasnej kolorystyce. Dominują zielenie, błękity, brązy, żółcienie i fiolet. Płótno podzielone zostało w pionie na trzy równe części. W lewej części obrazu na ziemi klęczy dziewczyna. Zwraca się lekko w prawo. Ubrana jest w długą, białą suknię z szerokimi rękawami do łokci. Dekolt sukienki odsłania ramiona. Kobieta ma jasnobrązowe włosy sięgające linii żuchwy, zamknięte oczy. Wyciąga przed siebie wyprostowane ręce. Wnętrza dłoni skierowane są ku górze. Wskazują cienkie gałązki w prawym dolnym narożniku. Gałęzie przechodzą na środkową część pracy. Wyginają się w różne kierunki. Sięgają prawej krawędzi tej partii obrazu. Mają drobniutkie zielone listki. W trzeciej części obrazu stoi młody, półnagi mężczyzna. Zwraca się lekko w lewo. Ma zamknięte oczy. Przepasany jest jasnożółtą sięgającą ud tkaniną. Tworzy ona z przodu dużą kieszeń – worek na ziarno. Na stopach ma sandały. Mężczyzna ma wyprostowane, skierowane w dół, szeroko rozłożone ręce. Z otwartych dłoni wysypują się ziarna. W tle trzech pół drzewa.
Obraz: „Bajka"
Autor: Edward Okuń
Rok powstania: 1913
Technika: olej na płótnie
Wymiary: wysokość 54 cm, szerokość: 36,5 cm
Scena fantastyczna. Bardzo wysokie wnętrze kościoła. Nie widać podłogi tylko górną część ścian i sklepienie. Wnętrze pogrążone w mroku. W centrum kompozycji naga kobieta z upiętymi, jasnymi włosami. Wygląda jakby siedziała. Nie widzimy jednak siedziska. Ma rozłożone na boki ręce. Zwrócona w prawo, patrzy w górę. Na ramionach ma zielony płaszcz, opada wzdłuż pleców, osłania nogi od kolan w dół. Na jego dolnej, szeroko rozłożonej części girlandy różowych kwiatów. Tkaninę podtrzymuje od dołu kilka aniołów w błękitnych szatach i wiankach na głowie. Wraz z kobietą unoszą się swobodnie w powietrzu. Przygrywają im na złotych trąbach dwa anioły - po lewej i prawej stronie. Postaci ubrane są w czerwone szaty. Za kobietą korowód aniołów w różnobarwnych szatach. Zwrócone są w naszą stronę. Za nimi okrągły kolorowy witraż. Padające przez nie światło oświetla wszystkie przedstawione
na obrazie postaci. Poniżej witraża widoczny fragment złotego chóru organowego.
Obraz: „Portret pianistki Fridy Eissler"
Autorka: Olga Boznańska
Rok powstania: ok. 1928
Technika: olej na tekturze
Wymiary: wysokość 56 cm, szerokość 39 cm
Sportretowana to kobieta w średnim wieku. Postać zdaje się być niewyraźna, rozmazana, jakby znajdowała się za woalką. Frida ukazana jest na wprost, w ujęciu do kolan. Siedzi na szmaragdowo-brązowym tle. Sylwetka wypełnia niemal całą przestrzeń płótna. Boznańska zastosowała ciasny kadr. Ramy obrazu odcinają czubek głowy, łokcie i nogi poniżej kolan. Portretowana patrzy na nas. Ma ciemne oczy i lekko opadające powieki; pełne, jasnoczerwone usta. Kości policzkowe podkreślone zostały różem. Ciemnobrązowe włosy zaczesane są do tyłu odsłaniając czoło. Sięgają linii ucha. Kobieta ubrana jest ciemnobrązową koszulę z jasnobeżowym szerokim kołnierzem. Jest rozpięty i wyłożony na ramiona. Odsłania szyję. Kładą się na niej plamy cienia. Jedna pod brodą, druga pośrodku szyi tworząca pionowy pasek. Poniżej dekoltu, na krótszym łańcuszku owalny złoty medalik, a na dłuższym szmaragdowa zawieszka. Na tle ciemnego stroju odcinają się duże dłonie. Kobieta opiera je na kolanach. Prawą na lewej. Dłonie ułożone są równolegle do dolnej krawędzi obrazu. Powyżej prawego nadgarstka fragment okularów w złotej oprawce. Kolorystyka obrazu jest stonowana. Barwy są nienasycone. Dominują beże, brązy, zielenie i róż. Faktura obrazu jest chropowata. Widoczne są pociągnięcia i uderzenia pędzla.
Obraz: „Portret żony artysty"
Autor: Józef Mehoffer
Rok powstania: 1913 r.
Technika: olej na płótnie
Wymiary: wysokość 93 cm, szerokość 77 cm
Portret przedstawia siedzącą na krześle kobietę w średnim wieku. Sylwetka ukazana od kolan w górę. Postać zwrócona jest ¾ w prawo. Twarz kieruje w naszą stronę. Kobieta siedzi wyprostowana. Prawą nogę zakłada na lewą. Dłonie w białych rękawiczkach opiera na udzie. Lewą opiera na prawej. Ma jasną cerę. Drobny prosty nos. W zaróżowionych policzkach dołeczki. Lekko się uśmiecha. Kobieta ma fantazyjne brązowe nakrycie głowy. Przypomina kask. Przylega do głowy. Zakrywa czoło. Ucho pozostaje odkryte. Nad nim znajduje się duży, różowy kwiat. Po drugiej stronie dekoracja przypominająca ptasie skrzydła. Żona artysty ubrana jest w granatową bluzkę. Na szyi również granatowy szal – boa. Wykonany jest z piór. Otacza ściśle twarz, jest długi. Układa się wzdłuż tułowia. Kończy na wysokości ud kobiety. Pozostałym elementem garderoby jest brązowa spódnica. Krzesło na którym siedzi jest drewniane, brązowe. Z poprzeczką na wysokości pasa siedzącej. W tle kolorowy gobelin. Przedstawia białego konia z żółtymi skrzydłami. Na jego grzbiecie kobieta z rozwianymi długimi włosami. Sylwetka zwierzęcia i kobiety przysłonięta jest przez sportretowaną. Po lewej i prawej stronie pegaza różowe duże okrągłe kwiaty. Pegaz biegnie po zielonej trawie. Poniżej szeroki pas koloru beżowego. W lewym dolnym narożniku sygnatura: Józef Mehoffer.
Obraz: „Krym-brzeg morza"
Autor: Ferdynand Ruszczyc
Rok powstania: 1895
Technika: olej na płótnie
Wymiary: wysokość: 28,5, szerokość: 42
Artysta skupia uwagę na małym wycinku pejzażu. Przedstawia kamienisty morski brzeg w znacznym zbliżeniu. Nieregularne skały znajdują się wzdłuż górnej krawędzi obrazu zaczynając się przy prawej jego krawędzi i sięgając 4/5 szerokości oraz w prawym dolnym narożniku. Pomiędzy nimi przepływa woda, na której powierzchni znajduje się piana. Wśród niej z lewej strony zielone wodorosty.
Obraz: „Pejzaż ukraiński"
Autor: Jan Stanisławski
Rok powstania: ok. 1905
Technika: olej na tekturze
Wymiary: wysokość 22 cm, szerokość 26 cm
Obraz przedstawia chmury nad nizinnym krajobrazem. W kolorystyce obrazu dominuje zszarzała biel z akcentami różu, fioletu i zieleni. Obraz malowany jest bardzo szkicowo, szerokimi pociągnięciami pędzla. Horyzont dzieli obraz na dwie strefy. Dolną, przedstawiającą wąski pas pola. Górną z kłębiącymi się chmurami. Niebo zajmuje znacznie ponad 2/3 powierzchni płótna. Obłoki są w odcieniach szarości, różu i fioletu. Obwiedzione żółto pomarańczową linią. Szczelnie zakrywają przebijające się miejscami szare niebo. Poniżej strefy chmur, porośnięte trawą pole. Na pierwszym planie w dolnym, prawym rogu, stóg siana. W lewym rogu, wzdłuż dolnej krawędzi sygnatura malarza. Wielkimi literami: JAN STANISŁAWSKI
Obraz: „Święcenie"
Autor: Teodor Axentowicz
Rok powstania: ok. 1899
Technika: olej na tekturze
Materiały: olej, tektura
Wymiary: wysokość 47,5 cm, szerokość 60 cm
Zimowa sceneria. Dominują odcienie brązów i żółtego. Akcenty czerwieni, zieleni i fioletu. Kilkanaście osób zgromadziło się na plenerowym nabożeństwie. Z lewej strony płótna znajduje się fragment budynku. Jest drewniany, kryty strzechą. Przed budynkiem, niemal pośrodku sceny stoi kapłan
z uniesionym w prawej ręce kropidłem. Zwrócony jest do nas prawym bokiem. Ubrany w czerwoną długą pelerynę. Na głowie ma czarny biret. Pochyla się lekko nad stojącym przed nim małym chłopcem. Malec trzyma oburącz wiklinowy koszyk. Patrzy na nas. Za plecami kapłana i przed nim znajdują się wierni. Kilkanaście osób. Mężczyźni w ciemnych strojach, kobiety w chustach na głowach. Niektórzy klęczą, niektórzy pochylają się. Zgromadzeni przynieśli ze sobą dzbanki, koszyki, miski, chleby. Niektóre z przedmiotów leżą już na śniegu. W tle zaśnieżony krajobraz. Ku zgromadzonym, z głębi obrazu idzie zgarbiony mężczyzna wspierający się na lasce.
Obraz: „Dziewczyna i starzec"
Autor: Teodor Axentowicz
Rok powstania: lata 20. XX w.
Technika: pastel na papierze
Wymiary: wysokość 70 cm, szerokość 50 cm.
Obraz podzielony na dwie, pionowe części. W wąskiej części z lewej, na tle pnia, portretowe ujęcie starca. Z prawej, na dwukrotnie szerszym polu, wypełnionym jasnozielonymi trawami, portret dziewczyny w ujęciu do pasa. Dominują zgaszone brązy, szarości i zieleń z akcentem intensywnej czerwieni. W górze z lewej, w głębi obrazu pień drzewa. Ciemnobrązową korę pokrywają czarne, pionowe bruzdy. Na jej tle lancetowaty, jasnobrązowy, opadający liść. W górnej części liścia ogonek. Boczne krawędzie zawijają się do środka. Przed pniem, w dole, głowa starca. Twarz zwrócona jest lekko w prawo. Mężczyzna ma długie, rzadkie, siwe włosy. Czoło wysokie, gładkie. Bujne, ciemnoszare brwi. Jego ciemne oczy są przymrużone a wzrok skierowany w dal. Pociągłe policzki pokrywają zmarszczki. Nos długi, prosty. Czubek zaróżowiony. Usta i podbródek skryte pod siwą, długą brodą i wąsami. Lewą pomarszczoną dłoń opiera na lasce. Z prawej, przy głowie starca, nieco za nią, ramię dziewczyny ubranej w szaro brązową bluzkę, z trójkątnym dekoltem. Dziewczyna głowę zwraca w prawo. Na głowie ma intensywnie czerwoną chustkę zawiązaną z tyłu. Jej końcówka z prawej, spływa zza szyi na ramię. Patrzy w dal dużymi niebieskimi oczami. Nad nimi ciemnobrązowe brwi. Jasną i gładką twarz dziewczyny ożywiają zaróżowione policzki. Ma mały nosek, czerwone pełne usta.
Za młodą kobietą jasnozielone trawy poprzeplatane ciemnozielonymi źdźbłami. Wzdłuż dolnej krawędzi obrazu sygnatura malarza: „T. [kropka] Axentowicz".
