James Lee Byars, Obiekty z performance'u, 1972

Audiodekrypcja

Artysta: James Lee Byars

Tytuł: Obiekty z performance'u wykonanego w czasie "Documenta 5" w Kassel w 1972 roku

Rozmiar rzeźby: 155 cm x 90 cm, rozmiar zdjęcia w ramce 25 cm x 19,5 cm, sama fotografia 14,5 cm x 10,5 cm


Praca Jamesa Lee Byarsa składa się z pionowej prostokątnej oprawionej w proste ramki czarno białej fotografii i smukłego metalowego postumentu, pomalowanego na złoto na którym stoją złote tenisówki. Są to obiekty z performansu wykonanego w czasie „Documenta 5" w Kassel w 1972 roku. 

Fotografia oprawiona jest w proste drewniane ramki pomalowane na złoto. Na jasnokremowy arkusz papieru naklejona jest przy pomocy przezroczystych narożników czarno biała pionowa prostokątna fotografia. Przedstawia ona mężczyznę stojącego na podwyższeniu ponad głowami zebranych wokół niego kilkunastu osób w plenerze. 

Tłem jest mlecznobiałe niebo. Linia horyzontu jest obniżona, przebiega mniej więcej na jednej czwartej wysokości zdjęcia. Ponad horyzont wystrzela wysoko budynek przy prawej krawędzi, bezlistne drzewo w centrum i blok mieszkalny z lewej. Dolną część zdjęcia ciasno wypełniają dorosłe osoby, które otaczają postument z artystą. Grupa złożona jest z około dwadzieściorga kobiet i mężczyzn. Zwróceni są twarzami do centralnej postaci, więc na pierwszym planie widzimy dwie osoby od tyłu – to siwy mężczyzna w marynarce pośrodku i ostrzyżona na jeża niższa osoba po lewo. Mężczyzna stojący na postumencie zajmuje centrum zdjęcia, widzimy całą jego postać na tle nieba. Jest ubrany w biały garnitur i czarny cylinder, spod którego wystają długie do ramion włosy, ciemne buty. Całym ciałem zwraca się w prawo. W zgiętych w łokciach rękach trzyma biały arkusz papieru. Postument, na którym stoi artysta jest tym samym obiektem, który współtworzy dzieło. 

Druga część pracy to obiekt – postument używany przez Byarsa w Kassel. Jest to wysoki postument złożony z metalowej obręczy o średnicy 90 centymetrów, do której przyspawanych jest osiem metalowych prętów, które na wysokości 150 centymetrów zbiegają się na obwodzie obręczy o średnicy 42 centymetrów. Jest on równomiernie pomalowany na kolor złoty. Na mniejszej obręczy położona jest okrągła deska, także pokryta złotą farbą. Na niej leżą znoszone sznurowane trampki z grubą gumową podeszwą. Buty również pomalowane są na złoto. Długość podeszwy to 28 centymetrów. 

James Lee Bryars wykorzystywał w swoich pracach złoto ze względu na symboliczne nacechowanie. Kojarzył je z alchemią przekształcającą obiekty codzienne w szlachetne i doskonałe. Znoszone obuwie artysty pokryte złotą farbą zostają wyniesione do rangi obiektu artystycznego i to rangi wysokiej dzięki postumentowi. Buty na wysokości 150 centymetrów są trudne lub niemożliwe do zobaczenia dla dorosłego gościa o przeciętnym wzroście. 

Festiwal "Documenta" w Kassel w 1972 roku przyjął formułę „Studniowego Wydarzenia”, podczas którego performatywne działania miały wyjść poza teren Fredericianum i rozlać się po całym mieście. Byars w Kassel w 1972 roku działał jako artysta. Dziś my jako odbiorcy działamy, by dostrzec sztukę. 

Autorka audiodeskrypcji: Agnieszka Wojciechowska- Sej 

Korekta ekspercka: Magdalena Rutkowska