Gabinet Abstrakcji

Audiodeskrypcja pomieszczenia

Gabinet Abstrakcji powstał na zamówienie Alexandra Dornera w 1927 roku. Gabinet zaprojektował El Lissitzki, artysta związany z konstruktywizmem rosyjskim i suprematyzmem. Miała być w nim prezentowana sztuka abstrakcyjna, podobnie jak w Sali Neoplastycznej. W 1936 roku gabinet z nakazu nazistowskich władz został zniszczony. Po raz pierwszy zrekonstruowano go w 1969 roku. Gabinet abstrakcji znajdujący się na wystawie "Awangardowe Muzeum" jest rekonstrukcją specjalnie na tę wystawę. Przechodząc przez czarną kotarę wchodzimy do prostokątnego pokoju. Trzy ściany, na których wiszą obrazy pokrywają pionowe metalowe listewki ustawione prostopadle do ściany. Jedna strona listewek pomalowana jest na czarno, druga na biało. Zmieniając miejsce, z którego ogląda się obrazy, ściana raz jest ciemna, raz jasna. Zmiana koloru tła sprawia, że inaczej wyglądają kolory na obrazach.

Wchodząc do Gabinetu po lewej stronie bezpośrednio na ścianie z listewkami wisi biała gablota. W środku prezentowana jest prosta geometryczna abstrakcja. To neoplastyczny obraz Pieta Mondriana zatytułowany „Kompozycja z czerwonym, żółtym i niebieskim”. W małej wnęce po prawej wiszą dwie prace. Tło wnęki jest białe boki czarne. Obrazy jeden na górze, drugi na dole rozdzielone są czarna płaszczyzną.

U góry wisi praca Laszlo Moholy-Nagy „Kompozycja-Assemblage-Fotogram”. U doły wisi litografia Ludwika Markusa zatytułowana „Martwa natura z butelką wina i mandoliną”. Przedstawione przedmioty są uproszczone i z geometryzowane, ukazane z kilku punktów widzenia. Butelka jednocześnie jest uproszczona do dwóch prostokątów, ale jest też zarys widoku z profilu, a otwór przedstawiony jest od góry, jako kółko.

Na kolejnej ścianie znajduje się drugie wejście do gabinetu zasłonięta czarną kotarą. Po lewej stronie wejścia bezpośrednio na ścianie z listewek wisi abstrakcyjna grafika na dużym białym passpartout. Na prawo od wejścia w białej wnęce u góry wiszą dwie prace: kolaż Pablo Picassa i kompozycja Fernanda Legera. Poniżej wnęki czarna płaszczyzna.

Następna ściana cała pokryta się listewkami. Po lewo bezpośrednio na ścianie wiszą dwie abstrakcyjna kompozycje w jasnych drewnianych ramkach z dużymi białymi passpartout. W środkowej części ściany znajduje się gablota z kolorowymi, prostymi grafikami El Lisickiego. Gablota ma przesuwane panele tak, że można odsłaniać lub przysłaniać grafiki. U góry w czarnej gablocie wisi prosta, czarno-biała kompozycja abstrakcyjna. Poniżej, na wysokości kolan jest biała wnęka, w niej wisi obraz Legera, z którego tyflografiką można zapoznać się w pierwszej sali. 

Ostatnia ścianka gabinetu to ekspozytory z drukami. W lewym rogu stoi mała rzeźba Aleksandra Archipenki. To uroszczona, zgeometryzowana fragmentaryczna postać kobiety. Dwa ekspozytory mają kształt prostopadłościanu ułożonego poziomo. Każda ścianka to szklana gablotka, w której prezentowane są druki i materiały dotyczące nowoczesnego projektowania. Można je obracać i zmieniać widoczność prezentowanych druków. Za ekspozytorami znajduje się okno przysłonięte pionowymi białymi panelami. Otwierając lub zamykając panele oświetla bądź wyciemnia się pomieszczenie.

Poniżej znajdują się linki do audiodeskrypcji poszczególnych prac.

Fernand Léger "Martwa natura"

Louis Marcoussis "Martwa natura. Wersja projektu frontyspisu do tomiku poezji Paula Dermée: Le volant d’Artimon"


Autorka: Katarzyna Mądrzycka-Adamczyk

Konsultacja: Magdalena Rutkowska