Kolekcja Sztuki XX i XXI wieku

Obiekt jest przestrzenną  realizacją projektu kina Teresy Żarnower z 1925 roku, zrealizowaną w oparciu o zachowane  rysunki zamieszczone w czasopiśmie ”Blok" z 1926 ( nr 11, s. 21).
Pierwotny projekt nigdy nie był zrealizowany. Makieta przygotowana została przez Narodową Galerię Sztuki „Zachęta” w Warszawie w związku z wystawą Przyszłość będzie inna. Wizje i praktyki modernizacji społecznych po roku 1918 (2018), po której został podarowany do Muzeum Sztuki w Łodzi.

Prosta, przeszklona bryła kryje owalną i ukośną widownię kina, duży ekran, a także funkcjonalne ciągi komunikacyjne oraz przestrzenie pomocnicze.

Projekt kina prezentowany był na współorganizowanej przez Mieczysława Szczukę, działającego w ramach ugrupowania Blok, I Wystawie Międzynarodowej Architektury Nowoczesnej w Warszawie, która odbyła się na przełomie lutego i maja 1926 roku w Towarzystwie Zachęty Sztuk Pięknych w Warszawie. Numer czasopisma „Blok”,  z którego pochodzi reprodukcja projektu, był niejako katalogiem wspomnianej ekspozycji. Na wystawę artystka przygotowała też inne projekty: Domu mieszkalnego (wraz z Szymonem Syrkusem i Mieczysławem Szczuką) i Domu mieszkalnego dla bezdzietnych małżeństw i kawalerów (wraz z Anotnim Karczewskim i Piotrem Kozińskim). Z poprzednich numerów „Bloku” znane są też jej inne pojedyncze wcześniejsze propozycje budynków.

W 1927 roku Teresa Żarnower i Mieczysław Szczuka opracowali podsumowanie swojej koncepcji nowoczesnej architektury. Opisane zostało ono przez Szczukę w artykule Domy-ogrody w miastach-ogrodach („Dźwignia” 1927, nr 1). Proponowany model architektury odnosił się do modernistycznego budownictwa funkcjonalnego, które będzie przystosowane do potrzeb życiowych współczesnego człowieka, a także wdroży nowoczesne rozwiązania techniczne i pozostanie ekonomiczne w realizacji oraz użytkowaniu. Projekt kina także był odpowiedzią na te wyzwania.

Paulina Kurc-Maj