Kolekcja Sztuki XX i XXI wieku

Odbudowa Warszawy jest podręcznikowym przykładem propagandy komunistycznej pierwszej połowy lat 50. XX w. Wzrok widza przykuwa uniesiona w trakcie pracy łyżka koparkowa. Z zawiesistej chmury pyłu, na tle pogodnego nieba, wyrasta monumentalny Pałac Kultury i Nauki – dar narodu radzieckiego i oznaka nowego, socjalistycznego porządku. Odbudowa miast, uprzemysłowienie i kolektywizacja wsi to tematy, które dominowały w ówczesnej fotografii poddanej presji socrealizmu. Niezależnie od wydźwięku ideologicznego Odbudowa Warszawy ciekawi ze względu na rozwiązania formalne. Charakterystyczne zamglenie dalszego planu przywodzi na myśl piktorializm, ważną w pierwszych dekadach XX w. tendencję w fotografii, którą cechowało dążenie do uzyskiwania malarskich efektów poprzez ingerencję w odbitkę fotograficzną. Jednocześnie kontrast między jasnym i niewyraźnym tłem a ostro zarysowaną, ciemną sylwetą koparki buduje bardzo czytelny podział kompozycji, bliski rozwiązaniom stosowanym w plakacie.

Piotr Słodkowski (Cytat za: Korespondencje. Sztuka nowoczesna i uniwersalizm, red. Jarosław Lubiak, Małgorzata Ludwisiak, Muzeum Sztuki w Łodzi, Łódź 2012, s. 766).