Udostępnij:
Datowanie: 1925
Technika: malarstwo akwarelowe
Materiały: papier, akwarela, ołówek
Rozmiar:wys. 42,5 cm, szer. 30,5 cm
Sposób nabycia:dar
Data nabycia: 11.1931
Numer inwentarzowy: MS/SN/RYS/7

Opis dzieła

W „Obłokach" artysta puszcza wodze fantazji. Zezwala na to również widzowi. Każdy przecież choć raz w życiu, wpatrując się w obłoki, zgadywał, w co się ułożyły. Widział twarze, głowy, sylwety zwierząt czy górskie szczyty albo kontury krajów, by poprzestać na najbardziej banalnych przykładach. Wrażenie „chmurności” tej pracy pogłębia użyta technika – akwarela, której „wodnista” natura sprzyja utrwalaniu obrazów rozpływających się, zmiennych w swej naturze, efemerycznych, czyli obłoków właśnie. We wspomnieniach z dzieciństwa Czyżewski pisał: „Od najwcześniejszej młodości silnie zawsze na mnie robił wrażenie kolor biały, niebiesko- lub seledynowo-biały”. Wszystkie one (plus kilka równie zwiewnych) znalazły się „wśród obłoków”. Obraz, jak wiersz, składa się u Czyżewskiego z pozornie mało związanych ze sobą składników, lecz pasujących do siebie, jakby zawsze tam były.

Maciej Cholewiński (Cytat za: „Korespondencje. Sztuka nowoczesna i uniwersalizm", red. Jarosław Lubiak, Małgorzata Ludwisiak, Muzeum Sztuki w Łodzi, Łódź 2012, s. 172).

Opis dla osób ze spektrum autyzmu

Opis dedykowany osobom słabo słyszącym i niesłyszącym

Tytus Czyżewski stworzył akwarelę „Obłoki". Artysta przeniósł na papier swoje wrażenie z patrzenia w niebo, w chmury. Widoczne są różne kształty, które przypominają elementy roślin, krajobrazów, zwierząt. To kształty wyobrażone, związane z doświadczeniem obserwacji nieba. Chmury niosą za sobą różne skojarzenia, przypominają fragmenty rzeczywistości, choć nimi nie są. (Chmury swoim kształtem przypominają różne przedmioty, zwierzęta, rośliny. Chmury nie są przedmiotami, zwierzętami, roślinami, tylko wyglądają podobnie.) Po chwili rozpływają się i zmieniają swój kształt w zupełnie inny. Na obrazie znajdują się kształty przypominające liście, owoce, tytułowe obłoki, czyli białe, faliste formy, ale także bardziej geometryczne (tytułowe, bo występują w tytule obrazu, kształty na obrazie mają kolor biały, ich kształt jest falowany, ale czasem też przypomina figury geometryczne), brązowe elementy, być może fragmenty krajobrazu. Technika akwarelowa podkreśla delikatność, zwiewność, lekkość chmur. W pracy Czyżewskiego dominują pastelowe odcienie różnych kolorów: niebieskiego, różowego, zielonego, brązowego. Artysta w swoich wspomnieniach napisał: „Od najwcześniejszej młodości silnie zawsze na mnie robił wrażenie kolor biały, niebiesko- lub seledynowo-biały”. Ta kolorystyka idealnie wpasowała się w obraz „Obłoki".

Tytus Czyżewski był malarzem, grafikiem, poetą. Ukończył krakowską Akademię Sztuk Pięknych. Na jego twórczość ogromny wpływ miała sztuka Paula Cezanne’a oraz kubizm. W 1917 roku wstąpił do grupy Ekspresjonistów Polskich, która od 1919 roku zmieniła nazwę na Formiści. (Grupa artystyczna Ekspresjoniści Polscy zmienili swoją nazwę na Formiści w 1919 roku.) Razem z Leonem Chwistkiem i Karolem Winklerem redagował czasopismo „Formiści”. Wiele podróżował. W swojej twórczości zarówno literackiej jak i malarskiej inspirował się awangardowymi prądami, które powstawały na początku XX w. Chętnie nawiązywał do motywów folklorystycznych. (Na początku XX wieku w literaturze i sztuce powstały nowe prądy artystyczne na przykład: surrealizm, futuryzm. Tytus Czyżewski używał w swojej literaturze i sztuce różnych symboli, znaków, które pokazywały, że zna te nurty artystyczne. Artysta używał w swoich pracach znaków związanych z folklorem czyli z życiem na wsi, z kulturą wsi i z ludźmi, którzy tam żyją.)  W jego pracach widoczne są elementy charakterystyczne dla ekspresjonizmu, surrealizmu czy futuryzmu.
Artysta zmarł w Krakowie w 1945 roku, po upadku Powstania Warszawskiego.

Autorka skryptu: Maja Pawlikowska

Wystawy

Bizantyjska nostalgia [2024-01-26-2024-04-07]

Tytus Czyżewski
Tytus Czyżewski

Malarz, grafik, poeta. W latach 1902–1907 studiował w krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych. W latach 1907–1909 i 1910–1912 przebywał w Paryżu, gdzie znalazł się pod silnym wpływem sztuki Paula Cézanne’a, a następnie kubizmu. Związany z polskim folklorem góralskim i jego uproszczonymi formami ekspresji artystycznej połączył w swojej twórczości wszystkie te wpływy i wypracował własną formę wypowiedzi. Jest autorem dynamicznych kompozycji o zgeometryzowanych, uproszczonych kształtach, obwiedzionych konturem, malowanych żywymi, nasyconymi barwami charakterystycznymi dla sztuki ludowej, zwłaszcza malarstwa na szkle. Po roku 1915 obok...

Inne dzieła tego artysty / artystki
Zobacz także
Powiązane obiekty