Jerzy Rosołowicz

Neutronikon dwustronny

Udostępnij:
Datowanie: 1969 r.
Technika: technika własna
Materiały: szkło, metal
Rozmiar:wys. 45 cm, szer. 45 cm
Sposób nabycia:zakup
Data nabycia: 23.12.1969
Numer inwentarzowy: MS/SN/R/75

Opis dzieła

Neutronikony to przedmioty zbudowane z soczewek, włączające procesy fotooptyczne w obręb dzieła sztuki. Zderzają odbiorcę z odwróconym i zwielokrotnionym obrazem rzeczywistości. Inspirują do aktywnej postawy wobec świata. Neutrikony są instrumentami nieszkodliwej percepcji rzeczywistości, czyli takiej, która nie prowadzi do zmian zgubnych dla środowiska. Artysta rozwijał teorię działania neutralnego, którego celem miało być powstrzyma- nie ludzkości przed samozniszczeniem.


W tekście O działaniu neutralnym z 1967 r. Jerzy Rosołowicz podejmuje kwestie osadzenia sztuki w działaniu społecznym i jej relacji wobec natury. Natura, czyli harmonijny zbiór „form o funkcji bezwzględnej“, zostaje przeciwstawiona „formom względnym” – postępowi, technicyzacji życia, rozwojowi osiągnięć naukowych.

W obliczu zbliżającej się katastrofy, do której prowadzi „działanie celowe”, Rosołowicz postuluje działanie neutralizujące wartości ujemne cywilizacji. Tylko bowiem natura i mechanizmy jej działania pozwalają ocalić świat.

Neutronikony – szklane tafle z przyczepionymi uszkodzonymi soczewkami lub pryzmami, które artysta pozyskiwał jako odpady z jednej z wrocławskich fabryk, są przykładem modelowych urządzeń do oglądania rzeczywistości. Zarówno w nich, podobnie jak w neutronach atomu, obojętnych elektrycznie cząstkach, jak i w samej przyrodzie tli się zalążek śmierci, „groźnego i niebezpiecznego trupiego jadu”. Średni czas życia neutronu swobodnego wynosi ok. 15 minut.


Magdalena Ziółkowska (Cytat za: Korespondencje. Sztuka nowoczesna i uniwersalizm, red. Jarosław Lubiak, Małgorzata Ludwisiak, Muzeum Sztuki w Łodzi, Łódź 2012, s. 618).

Wystawy

Atlas nowoczesności. Ćwiczenia (II EDYCJA) [2021-10-01-2026-10-01]

Jerzy Rosołowicz

Jerzy Rosołowicz był artystą konceptualnym i teoretykiem sztuki związanym z powojennym środowiskiem twórczym Wrocławia. Studiował (od 1948 r.) we wrocławskiej PWSSP pod kierunkiem Emila Krchy, a od 1950 r. na Wydziale Architektury Wnętrz tej samej uczelni – w pracowni Władysława Winczego. Był współzałożycielem założonej w 1961 r. Grupy Wrocławskiej, od 1967 r. związał się z Galerią Pod Moną Lizą. Uczestniczył w Sympozjach Złotego Grona w Zielonej Górze (od 1963 r.), Plenerach Koszalińskich w Osiekach (od 1964 r.), Biennale Form Przestrzennych (od 1965 r. ), Sympozjum Wrocław'70. W ramach akcji SIEĆ (NET) zainicjowanej przez Jarosława...

Inne dzieła tego artysty / artystki