Katarzyna Kobro

Kompozycja przestrzenna (3)

Udostępnij:
Datowanie: 1928
Technika: rzeźba
Materiały: stal, farba olejna
Rozmiar:wys. 40 cm, szer. 64 cm, głęb. 40 cm
Sposób nabycia:dar
Data nabycia: 15.12.1945
Numer inwentarzowy: MS/SN/R/17

Opis dzieła

Autorsko tytułowana i datowana. Eksponowana wielokrotnie, z pewnością na „Wystawach Grupy Plastyków Nowoczesnych", Warszawa – Łódź 1933. Ocalona przez artystkę  w  1940  r. przed całkowitym zniszczeniem na wysypisku śmieci, przetrwała wojnę, a w 1945 r. wzbogaciła łódzką kolekcję  sztuki  nowoczesnej. Stanowiła  kompozycję  modelową, pierwszą znaną nam realizację przestrzenną skonstruowaną konsekwentnie w proporcjach 8 : 5. Jej fotografie oraz rysunki  aksonometryczne, z zaznaczonym  systemem stosunków wielkości poszczególnych  odcinków, ilustrowały trzykrotnie teoretyczne rozważania na temat rytmów. Jest asymetryczna, monochromatyczna (biała), zestawiona  zaledwie z 4 płaszczyzn, dwóch kwadratowych o  modularnie zróżnicowanych  wielkościach i dwóch prostokątnych, z których jedna półkoliście wygięta. Konstrukcja otwarta we wszystkich kierunkach na przestrzeń.

(Zenobia Karnicka, cytat z katalogu: „Katarzyna Kobro 1989-1951. W setną rocznicę urodzin", kat. wystawy, Muzeum Sztuki w Łodzi, Łódź 1998, s. 131 )

Opis dla osób ze spektrum autyzmu

Katarzyna Kobro zrobiła rzeźbę z metalu. Pomalowała metal na kolor  biały. Rzeźba składa się z połączonych trzech poziomych i pionowych prostokątów. Część rzeźby ma kształt odwróconej litery „U". Litera „U" jest łukiem łączącym wszystkie części rzeźby. Jest to rzeźba abstrakcyjna. Nie przedstawia rzeczy, roślin, zwierząt ani ludzi. Składa się z figur geometrycznych. Są to prostokąty połączone ze sobą pod kątem prostym. Zanim Katarzyna Kobro zrobiła swoją rzeźbę, dokładnie obliczyła długości wszystkich odcinków. Rzeźba ma dziurę. Przez dziurę można zobaczyć co jest za rzeźbą. Rzeźba, poprzez wystające części i dziurę, łączy się z powietrzem, z przestrzenią. Aby poznać rzeźbę trzeba ją obejrzeć z każdego boku, z góry, z dołu. Rzeźba Katarzyny Kobro może być pomysłem na budynek. 

Autorka skryptu: Małgorzata Wiktorko

Opis dedykowany osobom słabo słyszącym i niesłyszącym

„Kompozycja przestrzenna (3)" Katarzyny Kobro z 1928 roku jest autorsko tytułowana i datowana. Wielokrotnie ją wystawiano m.in. na „Wystawach Grupy Plastyków Nowoczesnych”, Warszawa-Łódź w 1933. Sama artystka w 1940 roku uratowała ją przed całkowitym zniszczeniem na wysypisku śmieci, przetrwała wojnę. Od 1945 roku należy do łódzkiej kolekcji sztuki nowoczesnej.

Praca ta stanowiła kompozycję modelową, pierwszą znaną realizację przestrzenną artystki skonstruowaną konsekwentnie w proporcjach 8:5. „Kompozycja przestrzenna (3)" została poparta fotografiami oraz rysunkami aksonometrycznymi, na których zaznaczono systemem stosunków wielkości poszczególnych odcinków. Pokazywały one trzykrotnie teoretyczne rozważania Kobro na temat rytmów. Sama kompozycja jest asymetryczna, monochromatyczna (biała), skonstruowana z 4 płaszczyzn, dwóch kwadratowych o modularnie zróżnicowanych wielkościach i dwóch prostokątnych, z których jedna półkoliście wygięta. Konstrukcja jest otwarta we wszystkich kierunkach na przestrzeń, posiada ażur przez który swobodnie przepływają masy powietrza.

Katarzyna Kobro była jedną z inicjatorek grupy „a.r.". Artystka uważała, że rzeźbę należy uwolnić od przymusu bycia bryłą. Według niej rzeźba stanowi równoprawny element przestrzeni, współistnieje z przestrzenią, która ją otacza i się z nią przenika. Każdy element kompozycji jest tak samo ważny.

Autorka skryptu: Maja Pawlikowska

Wystawy

abstraction création 1931-1936 (Münster) [1978-04-02-1978-06-04]
abstraction création 1931-1936 (Paris) [1978-07-16-1978-09-17]
Wojna domom. Sala Neoplastyczna w solidarności z Ukrainą [2022-06-24-2022-09-11]
Sala Neoplastyczna. Stan początkowy [2023-05-31-2024-12-31]
Awangardowe muzeum [2021-10-15-2022-05-01]
Katarzyna Kobro (1898-1951). W setną rocznicę urodzin. [1998-10-21-1999-01-17]
Kobro y Strzemiński. Prototipos vanguardistas [2017-04-25-2017-09-09]
Poruszone ciała. Choreografie nowoczesności [2016-11-18-2017-03-05]
Katarzyna Kobro & Władysław Strzemiński. New Art in Turbulent Times [2018-03-10-2018-09-02]
A Polish Avant-garde, Katarzyna Kobro, Władysław Strzemiński [2018-10-24-2019-01-14]
Kobro & Strzemiński - A Polish Avant-garde [2019-03-23-2019-06-30]
Sala Neoplastyczna. Kompozycja otwarta - edycja 2020 [2020-05-12]
Komponowanie przestrzeni. Rzeźby awangardy [2019-10-04-2020-02-02]

Bibliografia

Zagrodzki Janusz, Katarzyna Kobro i kompozycja przestrzeni, Warszawa : PWN, 1984 r, s. 85.,Grzechca Ursula, Kobro (Katarzyna Kobro-Strzemińska) und die konstruktivistische Bewegung, Munster : Westfalische Wilhelms-Uniwersitat, 1986 r, s. 114-127.

Katarzyna Kobro
Katarzyna Kobro

Rzeźbiarka i teoretyczka sztuki, była jedną z najwybitniejszych artystek związanych z awangardą międzywojenną w Polsce. Urodziła się w Moskwie w rodzinie o niemieckich korzeniach. Od 1917 roku studiowała w Szkole Malarstwa, Rzeźby i Architektury w Moskwie (później II Państwowe Wolne Pracownie Artystyczne) i szybko związała się ze środowiskiem lewicy konstruktywistycznej. W tym czasie poznała też swojego przyszłego męża, Władysława Strzemińskiego. W 1920 roku artystka przeniosła się do Smoleńska, gdzie współpracowała ze Strzemińskim, m.in. projektując plakaty dla Rosyjskiej Agencji Telegraficznej, ROSTA i uczestnicząc w obradach...

Inne dzieła tego artysty / artystki
Zobacz także
Powiązane obiekty
Elementy powiązane - wystawy